“รจนา สีวันทา” เกษตรกรจากจังหวัดสุรินทร์ คว้ารางวัลเกษตรกรดีเด่น สาขาบัญชีฟาร์มระดับภาค ปี 2564 เผยเคล็ดลับความสำเร็จ ยึด “บัญชี” เป็นภูมิคุ้มกันความจน ใช้วิเคราะห์ และวางแผนการประกอบอาชีพลดรายจ่าย เพิ่มรายได้ในครัวเรือน พร้อมเดินหน้าสร้างเครือข่ายถ่ายทอดความรู้ด้านบัญชีสู่ชุมชน
นางรจนา สีวันทา เกษตรกรดีเด่น สาขาบัญชีฟาร์มระดับภาค ประจำปี พ.ศ.2564 ชาวตำบลหนองสนิท อำเภอจอมพระ จังหวัดสุรินทร์ วัย 46 ปี กล่าวว่า เริ่มต้นอาชีพทำนาโดยใช้ปุ๋ยเคมีมาตั้งแต่ปี 2539 ในระหว่างนั้นมีหนี้สิ้นนอกระบบอยู่หลายหมื่นบาทจนกระทั่งได้รับการถ่ายทอดองค์ความรู้ด้านบัญชีจากสำนักงานตรวจบัญชีสหกรณ์สุรินทร์ กรมตรวจบัญชีสหกรณ์ จึงเริ่มหันมาจดบันทึกบัญชีรับ–จ่ายในครัวเรือนและจดบันทึกต้นทุนในการทำนาเป็นประจำอย่างต่อเนื่อง ทำให้รู้รายรับ รายจ่ายในครัวเรือนและต้นทุนในการทำนา จากเดิมที่ใช้ปุ๋ยเคมีซึ่งมีต้นทุนการผลิตสูง แต่ได้กำไรต่ำ จึงได้ปรับเปลี่ยนมาทำนาเกษตรอินทรีย์ ที่ต้นทุนการผลิตต่ำกว่าและเป็นไปตามความต้องการของตลาดทั้งในประเทศและต่างประเทศ ส่วนปัญหาหนี้สิ้นที่เคยมี จากต้นทุนที่ลดลงทำให้มีกำไรมากขึ้น ทำให้สามารถเก็บเงินที่ขายข้าวได้ทยอยนำไปชำระหนี้จนหมดหนี้สินในที่สุด
ในปัจจุบันมีพื้นที่ทำการเกษตรทั้งสิ้น 24 ไร่ แบ่งเป็นแปลงนาปลูกข้าวและพื้นที่ทำเกษตรอื่นๆ และยังคิดหาวิธีเพิ่มรายได้โดยการรวมกลุ่มแปรรูปข้าวเปลือกเป็นข้าวอินทรีย์เพื่อเพิ่มมูลค่า ซึ่งได้รับการตอบรับเป็นอย่างดีจากตลาดในประเทศรวมถึงต่างประเทศ โดยผ่านเครือข่ายวิสาหกิจชุมชนนวัตกรรมเกษตรอินทรีย์จังหวัดสุรินทร์ เป็นผู้รับซื้อเพื่อส่งออกต่อไปยังตลาดต่างประเทศ อาทิ เนเธอร์แลนด์ สวิตเซอร์แลนด์ จีน เกาหลี ฝรั่งเศส และในยุโรปส่วนพื้นที่ที่เหลือได้แบ่งเป็นพื้นที่ปลูกพืชผักและเลี้ยงสัตว์ เช่น ปลูกผัก ปลูกมันเทศญี่ปุ่น เลี้ยงปลา เลี้ยงหมู เลี้ยงโค และไก่ไข่เป็นการเพิ่มรายได้หลังฤดูทำนา นอกจากนี้ ยังได้รับแต่งตั้งเป็นคณะกรรมการกลุ่มวิสาหกิจชุมชนผลิตพืชผักอินทรีย์ ส่งขายใน Tops Supermarket ห้างสรรพสินค้าโรบินสัน จังหวัดสุรินทร์อีกด้วย
จากการจดบันทึกบัญชีเป็นประจำทุกปีอย่างต่อเนื่อง ทำให้ตระหนักถึงความสำคัญของการจดบันทึกรายรับ–รายจ่ายและต้นทุนในการประกอบอาชีพที่จะเป็นเครื่องมือในการบริหารจัดการ โดยในปี 2548 ได้กู้เงินจากธนาคารเพื่อการเกษตรและสหกรณ์การเกษตร (ธ.ก.ส.) มาซื้อรถไถนา โดยมีการชำระหนี้อย่างสม่ำเสมอ จนได้รับการจัดเกรดเป็นลูกค้าเกรด A+ ทั้งนี้ ยังมีเงินเหลือเก็บออม จนสามารถซื้อรถแทรกเตอร์ 1 คัน รถเกี่ยวนวดข้าว 1 คันรถกระบะอีก 1คัน รวมถึงซื้อที่นาเพิ่มอีก 8 ไร่ ซึ่งเป็นความสำเร็จที่เกิดขึ้นจากการมีวินัยในการทำบัญชี โดยยังได้ถ่ายทอดประสบการณ์ให้เกษตรกรรายอื่นๆ หันมาทำบัญชี เพื่อบริหารจัดการการเงินในครัวเรือนและในการประกอบอาชีพ
ในปี 2557 นางรจนา ได้สมัครเป็นอาสาสมัครเกษตรด้านบัญชีของกรมตรวจบัญชีสหกรณ์มาจนถึงปัจจุบัน เพื่อเผยแพร่ความรู้ให้แก่คนในชุมชน นักเรียน กลุ่มวิสาหกิจชุมชน และเกษตรกรทั่วไป รวมทั้งได้สร้างเครือข่ายในการสอนบัญชีให้แก่คนในชุมชน และยังมีแผนที่จะขยายเครือข่ายด้านการทำบัญชีแก่คนในชุมชนเพิ่มมากขึ้นในอนาคตเพื่อให้คนในชุมชนเห็นประโยชน์จากการจดบันทึกบัญชีรายรับ - รายจ่าย และบัญชีต้นทุนประกอบอาชีพ พร้อมทั้งมีการนำข้อมูลที่ได้จากการบันทึกบัญชีมาใช้ในการวิเคราะห์และวางแผน สามารถคิดกำไร ขาดทุนจากการประกอบอาชีพได้และสร้างวินัยในครัวเรือนให้มีความเข้มแข็งขึ้นอีกทั้งสามารถถ่ายทอดความรู้ให้กับบุคคลอื่นได้
“ฝากไปยังพี่น้องเกษตรกรทุกคนว่า อย่าดูถูกตัวเองว่าทำบัญชีไม่เป็น ทำไม่ได้ แล้วไม่ยอมทำทั้งที่ยังไม่ได้ลงมือทำการทำบัญชีไม่ได้ยากอย่างที่คิด แค่เราเริ่มลงมือทำตั้งแต่วันนี้ หรือหากคิดว่าไม่มีความรู้ในการจดบันทึก ลงบัญชีไม่เป็นสามารถขอคำปรึกษาได้ที่สำนักงานตรวจบัญชีสหกรณ์ประจำจังหวัด อยากให้ทุกคนเห็นความสำคัญในการทำบัญชีครัวเรือนและบัญชีต้นทุนประกอบอาชีพเพราะเป็นภูมิคุ้มกันความจนได้ดีที่สุดทำให้เรารู้รับ-รู้จ่าย รู้ต้นทุนและรู้อนาคตจากการนำบัญชีมาบริหารจัดการอาชีพและรายได้ในครอบครัว”นางรจนา กล่าว
ปัจจุบันนางรจนา สีวันทา ได้นำองค์ความรู้ด้านบัญชีให้คำปรึกษาในการประกอบอาชีพให้แก่คนในชุมชน และช่วยเหลืองานในชุมชนทั้งในด้านครูบัญชีอาสาและอาสาด้านอื่นๆ ทั้งในระดับชุมชน ตำบล อำเภอและจังหวัด โดยได้รับคัดเลือกให้เป็นอาสาสมัครเกษตรด้านบัญชี (ครูบัญชีอาสา) ประธานเครือข่ายศูนย์เรียนรู้การเพิ่มประสิทธิภาพการผลิตสินค้าเกษตรจังหวัดสุรินทร์ ประธานอาสาสมัครเกษตรหมู่บ้าน (อกม.) ระดับอำเภอจอมพระประธานวิสาหกิจชุมชนเกษตรอินทรีย์บ้านโนนงิ้ว ประธานวิสาหกิจชุมชนศูนย์ข้าวชุมชนนาแปลงใหญ่ตำบลหนองสนิท รองประธานนาแปลงใหญ่ระดับอำเภอ ประธานกลุ่มออมทรัพย์เกษตรอินทรีย์บ้านโนนงิ้ว ฯลฯ รวมทั้งได้รับการคัดเลือกเป็นเกษตรกรดีเด่น สาขาบัญชีฟาร์ม ระดับภาค ประจำปี พ.ศ.2563 เกษตรกรดีเด่นแห่งชาติ สาขาอาชีพทำนา ประจำปี พ.ศ.2563 และอีกรางวัลความสำเร็จในปัจจุบันที่ได้รับการคัดเลือกให้เป็นเกษตรกรดีเด่น สาขาบัญชีฟาร์ม ระดับภาค ประจำปี พ.ศ.2564
ในปัจจุบันมีพื้นที่ทำการเกษตรทั้งสิ้น 24 ไร่ แบ่งเป็นแปลงนาปลูกข้าวและพื้นที่ทำเกษตรอื่นๆ และยังคิดหาวิธีเพิ่มรายได้โดยการรวมกลุ่มแปรรูปข้าวเปลือกเป็นข้าวอินทรีย์เพื่อเพิ่มมูลค่า ซึ่งได้รับการตอบรับเป็นอย่างดีจากตลาดในประเทศรวมถึงต่างประเทศ โดยผ่านเครือข่ายวิสาหกิจชุมชนนวัตกรรมเกษตรอินทรีย์จังหวัดสุรินทร์ เป็นผู้รับซื้อเพื่อส่งออกต่อไปยังตลาดต่างประเทศ อาทิ เนเธอร์แลนด์ สวิตเซอร์แลนด์ จีน เกาหลี ฝรั่งเศส และในยุโรปส่วนพื้นที่ที่เหลือได้แบ่งเป็นพื้นที่ปลูกพืชผักและเลี้ยงสัตว์ เช่น ปลูกผัก ปลูกมันเทศญี่ปุ่น เลี้ยงปลา เลี้ยงหมู เลี้ยงโค และไก่ไข่เป็นการเพิ่มรายได้หลังฤดูทำนา นอกจากนี้ ยังได้รับแต่งตั้งเป็นคณะกรรมการกลุ่มวิสาหกิจชุมชนผลิตพืชผักอินทรีย์ ส่งขายใน Tops Supermarket ห้างสรรพสินค้าโรบินสัน จังหวัดสุรินทร์อีกด้วย
จากการจดบันทึกบัญชีเป็นประจำทุกปีอย่างต่อเนื่อง ทำให้ตระหนักถึงความสำคัญของการจดบันทึกรายรับ–รายจ่ายและต้นทุนในการประกอบอาชีพที่จะเป็นเครื่องมือในการบริหารจัดการ โดยในปี 2548 ได้กู้เงินจากธนาคารเพื่อการเกษตรและสหกรณ์การเกษตร (ธ.ก.ส.) มาซื้อรถไถนา โดยมีการชำระหนี้อย่างสม่ำเสมอ จนได้รับการจัดเกรดเป็นลูกค้าเกรด A+ ทั้งนี้ ยังมีเงินเหลือเก็บออม จนสามารถซื้อรถแทรกเตอร์ 1 คัน รถเกี่ยวนวดข้าว 1 คันรถกระบะอีก 1คัน รวมถึงซื้อที่นาเพิ่มอีก 8 ไร่ ซึ่งเป็นความสำเร็จที่เกิดขึ้นจากการมีวินัยในการทำบัญชี โดยยังได้ถ่ายทอดประสบการณ์ให้เกษตรกรรายอื่นๆ หันมาทำบัญชี เพื่อบริหารจัดการการเงินในครัวเรือนและในการประกอบอาชีพ
ในปี 2557 นางรจนา ได้สมัครเป็นอาสาสมัครเกษตรด้านบัญชีของกรมตรวจบัญชีสหกรณ์มาจนถึงปัจจุบัน เพื่อเผยแพร่ความรู้ให้แก่คนในชุมชน นักเรียน กลุ่มวิสาหกิจชุมชน และเกษตรกรทั่วไป รวมทั้งได้สร้างเครือข่ายในการสอนบัญชีให้แก่คนในชุมชน และยังมีแผนที่จะขยายเครือข่ายด้านการทำบัญชีแก่คนในชุมชนเพิ่มมากขึ้นในอนาคตเพื่อให้คนในชุมชนเห็นประโยชน์จากการจดบันทึกบัญชีรายรับ - รายจ่าย และบัญชีต้นทุนประกอบอาชีพ พร้อมทั้งมีการนำข้อมูลที่ได้จากการบันทึกบัญชีมาใช้ในการวิเคราะห์และวางแผน สามารถคิดกำไร ขาดทุนจากการประกอบอาชีพได้และสร้างวินัยในครัวเรือนให้มีความเข้มแข็งขึ้นอีกทั้งสามารถถ่ายทอดความรู้ให้กับบุคคลอื่นได้
“ฝากไปยังพี่น้องเกษตรกรทุกคนว่า อย่าดูถูกตัวเองว่าทำบัญชีไม่เป็น ทำไม่ได้ แล้วไม่ยอมทำทั้งที่ยังไม่ได้ลงมือทำการทำบัญชีไม่ได้ยากอย่างที่คิด แค่เราเริ่มลงมือทำตั้งแต่วันนี้ หรือหากคิดว่าไม่มีความรู้ในการจดบันทึก ลงบัญชีไม่เป็นสามารถขอคำปรึกษาได้ที่สำนักงานตรวจบัญชีสหกรณ์ประจำจังหวัด อยากให้ทุกคนเห็นความสำคัญในการทำบัญชีครัวเรือนและบัญชีต้นทุนประกอบอาชีพเพราะเป็นภูมิคุ้มกันความจนได้ดีที่สุดทำให้เรารู้รับ-รู้จ่าย รู้ต้นทุนและรู้อนาคตจากการนำบัญชีมาบริหารจัดการอาชีพและรายได้ในครอบครัว”นางรจนา กล่าว
ปัจจุบันนางรจนา สีวันทา ได้นำองค์ความรู้ด้านบัญชีให้คำปรึกษาในการประกอบอาชีพให้แก่คนในชุมชน และช่วยเหลืองานในชุมชนทั้งในด้านครูบัญชีอาสาและอาสาด้านอื่นๆ ทั้งในระดับชุมชน ตำบล อำเภอและจังหวัด โดยได้รับคัดเลือกให้เป็นอาสาสมัครเกษตรด้านบัญชี (ครูบัญชีอาสา) ประธานเครือข่ายศูนย์เรียนรู้การเพิ่มประสิทธิภาพการผลิตสินค้าเกษตรจังหวัดสุรินทร์ ประธานอาสาสมัครเกษตรหมู่บ้าน (อกม.) ระดับอำเภอจอมพระประธานวิสาหกิจชุมชนเกษตรอินทรีย์บ้านโนนงิ้ว ประธานวิสาหกิจชุมชนศูนย์ข้าวชุมชนนาแปลงใหญ่ตำบลหนองสนิท รองประธานนาแปลงใหญ่ระดับอำเภอ ประธานกลุ่มออมทรัพย์เกษตรอินทรีย์บ้านโนนงิ้ว ฯลฯ รวมทั้งได้รับการคัดเลือกเป็นเกษตรกรดีเด่น สาขาบัญชีฟาร์ม ระดับภาค ประจำปี พ.ศ.2563 เกษตรกรดีเด่นแห่งชาติ สาขาอาชีพทำนา ประจำปี พ.ศ.2563 และอีกรางวัลความสำเร็จในปัจจุบันที่ได้รับการคัดเลือกให้เป็นเกษตรกรดีเด่น สาขาบัญชีฟาร์ม ระดับภาค ประจำปี พ.ศ.2564