วันพืชมงคลของทุกปี นอกจากมีงานพระราชพิธีพืชมงคลจรดพระนังคัลแรกนาขวัญแล้วยังมีการพระราชทานโล่รางวัลแก่เกษตรกร สถาบันเกษตรกรและสหกรณ์ดีเด่นแห่งชาติ โดยในปีนี้(2564) ตรงกับวันจันทร์ที่ 10 พฤษภาคม โดยทุกปี สถาบันเกษตรกรที่ได้รับการคัดเลือกจะเข้ารับพระราชทานโล่และเงินรางวัล แต่เนื่องจากปีนี้มีสถานการณ์โรคโควิด จึงได้ให้กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ จัดสถานที่รับรางวัลที่เหมาะสม
นายวิศิษฐ์ ศรีสุวรรณ์ อธิบดีกรมส่งเสริมสหกรณ์กล่าวในส่วนของกรมส่งเสริมสหกรณ์ได้สนองนโยบายกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ในการคัดเลือกสหกรณ์ดีเด่นแห่งชาติแต่ละประเภทเพื่อยกย่องประกาศเกียรติคุณและเผยแพร่ผลงานดีเด่นของสหกรณ์ให้สาธารณชนทั่วไปได้รู้จักและยึดถือเป็นแบบอย่างในแนวทางการปฏิบัติงาน อีกทั้งยังเป็นการเสริมสร้างให้เกิดขวัญกำลังใจในการสร้างผลงานที่เป็นประโยชน์ต่อส่วนรวมยิ่งขึ้น ซึ่งจะส่งผลดีต่อประเทศโดยรวม
อธิบดีกรมส่งเสริมสหกรณ์เผยถึงคุณสมบัติของสหกรณ์และกลุ่มเกษตรกรที่เข้ารับการคัดเลือก โดยระบุว่าจะต้องมีผลการดำเนินงานมาแล้วไม่น้อยกว่า 5 ปี มีข้อมูลงบการเงินย้อนหลังเพื่อการตรวจสอบไม่น้อยกว่า 3 ปี และถ้าเป็นสหกรณ์และกลุ่มเกษตรกร ที่เคยได้รับพระราชทานโล่รางวัลดีเด่นแห่งชาติมาแล้วจะต้องไม่น้อยกว่า 5 ปี นับจากปีที่ได้รับรางวัล จึงจะมีสิทธิ์เข้ารับการคัดเลือกได้ ที่สำคัญต้องเป็นสหกรณ์และกลุ่มเกษตรกรที่ผ่านระดับมาตรฐานของกรมส่งเสริมสหกรณ์และต้องไม่มีข้อบกพร่อง และไม่มีข้อสังเกตของผู้สอบบัญชี
“หลักเกณฑ์การคัดเลือกเราจะแบ่งเป็นหมวดใหญ่ๆ 5 หมวดด้วยกัน หมวดแรกเป็นความคิดริเริ่มสร้างสรรค์ หมวดที่สองความมั่นคงของการดำเนินงานสหกรณ์ หมวดที่สามการมีส่วนร่วมของสมาชิก หมวดสี่ฐานะทางการเงินของสหกรณ์และหมวดที่ห้าการที่สหกรณ์มีการเอื้ออาทรต่อชุมชน การอนุรักษ์ธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมแวดล้อม คณะกรรมการฯก็จะมาดูว่าแต่ละหมวดเป็นอย่างไร คิดเป็นคะแนนรวมหนึ่งพันคะแนน”นายวิศิษฐ์ กล่าว
ในปีนี้มีสหกรณ์ดีเด่นแห่งชาติจำนวน 6 แห่งและกลุ่มเกษตรกรดีเด่นแห่งชาติ 2 แห่ง ประกอบด้วย สหกรณ์การเกษตร ไชยา จำกัด จ.สุราษฎร์ธานี สหกรณ์โคนมไทย-เดนมาร์กพัฒนานิคม จำกัด จ.ลพบุรี สหกรณ์ออมทรัพย์สาธารณสุขพัทลุง จำกัด จ.พัทลุง ร้านสหกรณ์พนักงานโรงพยาบาลบ้านแพ้ว จำกัด จ.สมุทรสาคร สหกรณ์บริการไออาร์พีซี จำกัด จ.ระยอง สหกรณ์เครดิตยูเนี่ยนรวมน้ำใจท่ายาง จำกัด จ.เพชรบุรี ส่วนกลุ่มเกษตรกรดีเด่นแห่งชาติ จำนวน 2 แห่ง ได้แก่ กลุ่มเกษตรกรทำนากุดประทาย จ.อุบลราชธานีและกลุ่มเกษตรกรปลูกหม่อนเลี้ยงไหมดงบัง จ.ชัยภูมิ
นายจักรพรรณ แสงแก้ว ประธานกรรมการสหกรณ์การเกษตรไชยา จำกัด อ.ไชยา จ.สุราษฎร์ธานี กล่าวถึงจุดเด่นของสหกรณ์จนผ่านการคัดเลือกจากคณะกรรมการฯและได้รับรางวัลสหกรณ์ดีเด่นแห่งชาติในปีนี้ว่าผลงานหลักมาจากความคิดริเริ่มในการช่วยเหลือสมาชิกเพื่อแก้ไขปัญหาภัยแล้งและลดค่าไฟฟ้าในครัวเรือนของสมาชิก ด้วยการติดตั้งแผงโซล่าเซลล์พลังงานแสงอาทิตย์ นำพลังงานมาใช้กับปั๊มน้ำ เพื่อให้ได้น้ำ มาใช้ทำ การเกษตร และนำพลังงานมาใช้กับหลอดไฟเพื่อให้แสงสว่าง เป็นการขยายการใช้พลังงานทดแทนที่สอดคล้องกับการแก้ปัญหาภัยแล้งเพื่อการเกษตรนอกเขตชลประทาน จนสามารถลดค่าใช้จ่าย ด้านพลังงานได้อย่างเป็นรูปธรรม
นอกจากนี้สหกรณ์ยังได้พัฒนาธุรกิจและปรับปรุงการให้บริการแก่สมาชิกตามพฤติกรรมของประชาชนในยุคนี้ที่เคยชินกับการใช้สมาร์ทโฟนและเริ่มตอบสนองต่อเทคโนโลยีใหม่ ๆ มากขึ้น โดยเพิ่มช่องทางการให้บริการแก่สมาชิกทางออนไลน์ในการทำธุรกรรมทางการเงินผ่านธนาคารกรุงไทย สมาชิกสามารถชำระค่าสินค้าของสหกรณ์ผ่าน QR payment ทำ ให้สมาชิกทำ ธุรกรรมทางการเงินได้สะดวกสามารถตรวจสอบการท ธุรกรรมได้รวดเร็ว ประหยัดเวลา และค่าใช้จ่ายในการเดินทางมาสหกรณ์ได้เป็นอย่างดี
เช่นเดียวกับ สหกรณ์ออมทรัพย์สาธารณสุขพัทลุง จำกัด อ.เมือง จ.พัทลุง โดยการนำของ นายประจวบ รามณีย์ ประธานกรรมการที่มีความคิดริเริ่มเพื่อการปรับปรุงพัฒนาสหกรณ์ให้มีความทันสมัย ด้วยการนำเทคโนโลยีมาประยุกต์ใช้ในการดำเนินงานสหกรณ์ โดยบริการสมาชิกด้านเงินฝาก/สินเชื่อผ่านตู้ ATM การสืบค้นข้อมูลข่าวสาร พิมพ์ใบเสร็จผ่านเว็บไซต์สหกรณ์มีไลน์กลุ่ม และ Facebook ในส่วน Line OA สามารถฝาก-ถอน และดูข้อมูลส่วนตัวสมาชิกได้ ลดค่าใช้จ่ายและประหยัดเวลาในการเดินทางมาติดต่อที่สหกรณ์
ขณะที่สหกรณ์โคนมไทย-เดนมาร์ก พัฒนานิคม จำกัด ริมถ.ลพบุรี–วังม่วง อ.พัฒนานิคม จ.ลพบุรี มีผลงานเด่น ในเรื่องของการแก้ปัญหาให้กับสมาชิกที่ประสบปัญหาเรื่องการถูกตัดราคาเนื่องจากคุณภาพน้ำนมดิบยังไม่ดีเท่าที่ควร ซึ่งเป็นผลสืบเนื่องมาจากโคนมของสมาชิกมีอายุมากหรือเกิดการเจ็บป่วยของโคส่งผลให้ต้นทุนการผลิตของสมาชิกสูงขึ้น
“สหกรณ์จึงเกิดแนวความคิดในการช่วยเหลือสมาชิกโดยจัดทำ โครงการโคนมทดแทนขึ้น เพื่อเปลี่ยนโคที่มีปัญหาดังกล่าวออกจากฟาร์ม ซื้อโคสาวท้องเข้าฟาร์มทดแทนให้กับสมาชิก ส่งผลให้ คุณภาพน้ำนมดิบดีขึ้น ขายได้ราคาที่สูงขึ้น สมาชิกและสหกรณ์มีรายได้จากการขายน้ำนมดิบเพิ่มขึ้น” นายเมทวี แดงสกล ประธานกรรมการสหกรณ์โคนมไทย-เดนมาร์ก จำกัด กล่าวย้ำ
นับเป็นอีกตัวอย่างความสำเร็จของสถาบันสหกรณ์และกลุ่มเกษตรกรดีเด่นที่ได้รับรางวัลโล่พระราชทานและเงินรางวัลในวันพืชมงคล ประจำปี 2564