หากเอ่ยถึง “ผ้าไหมแพรวา” สำหรับผู้ที่ได้ครอบครอง สวมใส่ และถ้ายิ่งได้รู้ถึงคุณค่าของผ้าไหมชิ้นนี้ คงต้องทะนุถนอมและเก็บไว้เป็นสมบัติส่วนตัว เพราะผ้าไหมแพรวาที่ได้รับการขนานนามว่าเป็นหนึ่งใน “ราชินีแห่งไหมไทย” มีความสวยงามวิจิตรสวยงามไม่เหมือนใคร ตั้งแต่กรรมวิธีการถักทอหรือการสานผืนผ้าต้องใช้นิ้วก้อย ค่อยเขี่ยลาย การทอผ้าแพรวาจึงเหมือนการสานเส้นไหม ที่ต้องกลับหน้าผืนผ้า ผ้าแพรวาที่สวยงามจะแสดงลวดลายผ้าเมื่อเสร็จสิ้นกระบวนการแล้ว ในแต่ละผืนเนื่องจากเป็นผ้าที่ต้องสานด้วยมือเท่านั้น ผ้าแพรวาที่สานหรือทอผ้า ออกมาจึงเป็นผืนผ้าที่มีเพียงชิ้นเดียวในโลก
นับจากที่สมเด็จพระนางเจ้า ฯ พระบรมราชินีนาถ ในรัชกาลที่ 9 รับเอาผ้าไหมแพรวาเข้าสู่ศูนย์ศิลปาชีพและยังจัดตั้งพัฒนาให้ ชาวผู้ไทยบ้านโพน อ.คำม่วง จ.กาฬสินธุ์ ได้ใช้งานฝีมือประยุกต์ทอผ้าไหมแพรวาจากผ้าผืนเล็กเป็นผืนใหญ่ ปัจจุบันยังสามารถเป็นอาชีพเสริมที่สร้างมูลค่าทางผลิตภัณฑ์ได้มากกว่าปีละ หนึ่งพันล้านบาท ด้วยศักยภาพซึ่งยังคงต้องพัฒนา การสืบสานภูมิปัญญา ความภาคภูมิใจที่ได้ครอบครอง ผ้าที่มีคุณค่าเป็นมรดกแห่งแผ่นดิน จ.กาฬสินธุ์ ยังได้รับงบพัฒนาผลิตภัณฑ์จาก กลุ่ม ร้อย แก่น สาร สินธุ์ มายกระดับเพื่อสร้างมูลค่า “ผ้าไหมแพรวา” ให้ก้าวขึ้นสูงระดับสากล
นายประจักษ์ จอมทรักษ์ พัฒนาการ จ.กาฬสินธุ์ กล่าวว่า คำว่า PROUD PASTRA หรือพราวพัสตรา คำว่า พราวหรือ PROUD มาจากคำภาษาอังกฤษซึ่งมีความหมายว่า ความภาคภูมิใจ ส่วนคำว่าPASTRA เป็นการทับศัพท์จากคำว่า “พัสตรา” ในภาษาไทยซึ่งมีความหมายว่า “ผ้า” พราวพัสตรา จึงแปลความหมายได้ว่า ผ้าแห่งความภาคภูมิใจ ซึ่งได้รับการสืบสานจากบรรพชน ส่งต่อจากรุ่นสู่รุ่น มีเอกลักษณ์เฉพาะแต่ละพื้นที่ เกียรติภูมิแห่งผ้ายังเปรียบเสมือนเป็นมรดกแห่งผืนดินให้ลูกหลานได้ภาคภูมิใจสืบใจ “พราวพัสตรา แพรวาผืนผ้าแห่งแผ่นดิน” ได้รับการสนับสนุบงบประมาณจาก กลุ่มจังหวัดกล่าวคือ ร้อย แก่น สาร สินธุ์ ประกอบด้วย จ.ร้อยเอ็ด จ.ขอนแก่น จ.มหาสารคาม และ จ.กาฬสินธุ์ โดย สำนักงานพัฒนาชุมชน จ.กาฬสินธุ์ ได้รับมอบหมายให้ดำเนินการยกระดับการพัฒนาผลิตภัณฑ์ผ้าไหมแพรวา ที่เน้นในด้านการออกแบบดีไซน์ เพื่อเจาะตลาดแฟชั่นผ้าไหมไทย ปี 2560 และตลอดไป ซึ่งได้กำหนดให้มีการออกแบบชุดเครื่องแต่งกายจากผ้าไหมแพรวา จากดีไซน์เนอร์ชื่อดังชั้นนำของเมืองไทย อาทิ คุณอธิษฐ์ ฐิรกิตติวัฒน์ ดีไซน์เนอร์ห้องเสื้อ Surface ,คุณชนะชัย จรียะธนา ดีไซน์เนอร์ 27 FRIDAY NOV,คุณหิรัญกฤษฏิ์ ภัทรบริบูรณ์กุล หรือคุณส้มโอ ผู้ออกแบบชุด “ตุ๊กตุ๊ก” ชนะการออกแบบชุดประจำชาติ Miss Universe 2016 , กลุ่มดีไซน์เนอร์จาก FLYNOW,คุณณัฐวุฒิ นุชสาย TOTO DESIGN, คุณพัชรี กิติภูมิ ดีไซน์เนอร์ชื่อดังแห่งเมืองน้ำดำผู้ที่นำผ้าไหมแพรวามาตัดและสามารถต่อลายได้สวยงามคนแรกของกาฬสินธุ์ นอกจากนั้นก็ยังมีกลุ่มดีไซน์เนอร์หน้าใหม่และกลุ่ม Young Design จากหลายมหาวิทยาลัยร่วมพัฒนาชุดผ้าไหมแพรวาระหว่างวันที่ 13 – 17 กันยายน 2560” ที่เวสต์เกต ฮอลล์ เซ็นทรัลพลาซ่า เวสต์เกต
“นอกจากการจัดแสดงแฟชั่น การสาธิตการทอผ้าไหมแพรวาครบวงจร โดย คุณแม่คำสอน สระทอง ศิลปินแห่งชาติ ประจำปี 2559 สาขาทัศนศิลป์ประณีตศิลป์ (ทอผ้า)แม่ครูด้านการทอผ้าไหมแพรวา แล้ว การจำหน่ายสินค้าโอทอปผ้าไหมแพรวา และจากกลุ่มร้อยแก่นสารสินธุ์ และนิทรรศการผ้าไหมแพรวา การวางละเอียดภายในฮอลล์จึงเต็มไปด้วย งานศิลปะ สาระ และการเรียนรู้ ที่มีความโดดเด่นต่างกันไปโดย เริ่มขึ้นในวันที่ 13 กันยายน 2560 เวลา 18.00 น. เป็นวันเปิดงาน พราวพัสตรา มีการจัดแสดงแฟชั่นโชว์ จากฝีมือของดีไซน์เนอร์ ชั้นนำที่มีชื่อเสียงของเมืองไทย พร้อมการบรรเลงดนตรีโดย วงมหาจำเริญ, วันที่ 14 กันยายน 2560 ภายในงานชมคอนเสิร์ตจากศิลปิน ข้าวทิพย์ ธิดาดิน,ชมการแนะนำสินค้าโดยผู้ประกอบการโอทอป และการแสดงวงดนตรีโปงลางจากวิทยาลัยนาฏศิลป์กาฬสินธุ์, วันที่ 15 กันยายน 2560 ชมการแสดงดนตรีโปงลางจากวิทยาลัยนาฎศิลป์กาฬสินธุ์,ชมสัมภาษณ์พิเศษ ดีไซน์เนอร์และศิลปินโอทอป ในหัวข้อ “การออกแบบลายผ้าเพื่องานแฟชั่นดีไซน์” และการแสดงคอนเสิรต์จากศิลปิน ก้านตอง ทุ่งเงิน, วันที่ 16 กันยายน 2560 ชมการสัมภาษณ์พิเศษ “ในหัวข้อแต่งผ้าไทยให้งามตามสมัยนิยม”และกิจกรรม WORKSHOP นุ่งซิ่นก็สวยได้ โดย คุณอังคณารักษ์ ทรงสวัสดิ์กุล คอมเสิร์ต เอิ้นขวัญ วรัญญา และแฟชั่นโชว์นุ่งซิ่น แต่งไทย ตามสมัยนิยม และวันที่ 17 กันยายน 2560 เป็นการเสวนาในหัวข้อ บทบาทผู้สานต่อมรดกแห่งแผ่นดิน โดยกลุ่มทายาทศิลปิน การสัมภาษณ์พิเศษ ตอบโจทย์การสร้างมูลค่าผ้าไทย ให้ก้าวไกลสู่สากล โดย ดร.เสรี วงษ์มณทา และ คอนเสิร์ตจากศิลปิน เต๋า ภูศิลป์” พัฒนาการ จ.กาฬสินธุ์ กล่าว
ด้าน นายสุวิทย์ คำดี ผวจ.กาฬสินธุ์ กล่าวว่า พราวพัสตรา แพรวาผืนผ้าแห่งแผ่นดิน จะเป็นเวทีสำคัญในการพัฒนาและยกระดับการพัฒนาผ้าไหมแพรวา เพราะถือเป็นจุดที่จะตอบโจทย์ได้ว่าผ้าไหมแพรวาซึ่งเป็นผ้าไหมที่มีราคาแพง และ ด้วยลายผืนผ้าถือเป็นปัญหาของนักออกแบบนั้น แต่เมื่อนำมาออกแบบให้สวยงามตามแนวคิดของดีไซน์เนอร์แล้ว รูปร่างหน้าตา ที่ออกมาจะมีความเป็นสากลและเหมาะกับยุคสมัยหรือไม่อย่างไร เพราะที่สำคัญผ้าไหมแพรวา ไม่ใช่ผ้าของคนใดคนหนึ่ง แต่เป็นผ้าไหมของแผ่นดินที่ทุกคนมีสิทธิ์ที่จะนำไปพัฒนาเพื่อให้เป็นสมบัติของประเทศชาติและเกิดการค้าขายให้มากยิ่งขึ้น และทางจังหวัดคาดว่าความสำเร็จที่ได้รับจะยังสร้างรายได้ให้กับจังหวัดกาฬสินธุ์ เพิ่มขึ้นมากกว่าหนึ่งพันล้านบาทในแต่ละปี ที่ได้จากการค้าขายผ้าไหมแพรวาด้วย
สำหรับงานนี้ ไฮไลท์ ผู้เข้าชมยังได้มีโอกาสเข้ามาสัมผัส คุณแม่คำสอน สระทอง แม่ครูด้านการทอผ้า ศิลปินแห่งชาติ ประจำปี 2559 มาร่วมให้ความรู้และตอบข้อซักถามถึงกรรมวิธีการทอผ้าไหมแพรวา อีกทั้งยังจะได้พบกับกลุ่มเยาวชนรุ่นใหม่ เข้ามาสาธิตการทอผ้าไหมแพรวา ผสมผสานกับการแสดงจากกลุ่มศิลปิน OTOP การจัดจำหน่ายสินค้าพื้นเมืองเน้นเฉพาะผ้าไหม และผ้าแพรวา การแสดงนิทรรศการทางด้านศิลปะ จากกลุ่มนักวิชาการ รวมไปถึง ดารา นายแบบ นางแบบ ชั้นแนวหน้าเมืองไทย บุคคลผู้มีชื่อเสียงในด้านต่างๆ ซึ่งงาน “พราวพัสตรา” แพรวาผืนผ้าแห่งแผ่นดิน จะเริ่มขึ้น ระหว่างวันที่ 13-17 กันยายน 2560 ภายใน เวสต์เกต ฮอลล์ เซ็นทรัลพลาซ่า เวสต์เกต
ณัฐพงษ์ ประชากูล / กาฬสินธุ์