ลานบ้านกลางเมือง/บูรพา โชติช่วง : “ช่าง” เป็น “สถาปนิก” “ประภากร วทานยกุล” ศิลปินแห่งชาติ ทัศนศิลป์ สร้างสรรค์สถาปัตยกรรมร่วมสมัย
24 กุมภาพันธ์ ที่ผ่านมา เป็นวันศิลปินแห่งชาติ ตรงกับวันคล้ายวันพระราชสมภพของพระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย รัชกาลที่ 2 แห่งราชวงศ์จักรี ผู้ทรงเป็นพระปฐมบรมศิลปินแห่งกรุงรัตนโกสินทร์ ด้วยทรงพระปรีชาสามารถในศิลปกรรมด้านต่างๆ หลายสาขา ทั้งด้านกวีนิพนธ์ ประติมากรรม และด้านดนตรี ในวันที่ 24 กุมภาพันธ์จึงได้กำหนดให้เป็นวันศิลปินแห่งชาติ และเมื่อวันที่ 23 กุมภาพันธ์ 2564 คณะกรรมการวัฒนธรรมแห่งชาติ(กวช.) กระทรวงวัฒนธรรม ได้ประกาศผลการคัดเลือกยกย่องเชิดชูเกียรติเป็นศิลปินแห่งชาติ พุทธศักราช 2563 จำนวน 12 คน ทั้ง 3 สาขา ทัศนศิลป์ วรรณศิลป์ และศิลปะการแสดง
ในที่นี้นำเกร็ดประวัติและผลงานโดดเด่นของ นายประภากร วทานยกุล ศิลปินแห่งชาติ สาขาทัศนศิลป์ (สถาปัตยกรรมร่วมสมัย) พุทธศักราช 2563 จากคำประกาศเกียรติคุณฯ กรมส่งเสริมวัฒนธรรม มาเผยแพร่สังเขป ให้เป็นที่รู้จักทางสาธารณชนกันมากขึ้น
นายประภากร วทานยกุล เกิดเมื่อวันที่ 17 กันยายน พ.ศ. 2497 ที่กรุงเทพมหานคร ปัจจุบันอายุ 66 ปี จบการศึกษาระดับปริญญาตรีหลักสูตรสถาปัตยกรรมศาสตรบัณฑิต จากจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย และระดับปริญญาโท หลักสูตรสถาปัตยกรรมศาตรมหาบัณฑิตจาก The Catholic University of America, Washington D.C., U.S.A. ผลงานที่สร้างชื่อเสียงคือ โครงการมหิดลสิทธาคาร มหาวิทยาลัยมหิดล อำเภอศาลายา จังหวัดนครปฐม และโครงการโรงอบเมล็ดพันธุ์ข้าวพระราชทาน “เพื่อนช่วยเพื่อน” ศูนย์พัฒนาพันธุ์พืชจักรพันธ์เพ็ญศิริ จังหวัดเชียงราย นอกจากนี้มีผลงานในต่างประเทศ เช่น สิงคโปร์ มาเลเซีย เวียดนาม สหรัฐอาหรับเอมิเรตส์ และจีน เป็นต้น
ได้รับพระราชทานรางวัลจากสมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี จากการประกวดออกแบบอาคารที่ทำการกระทรวงต่างประเทศ ถนนศรีอยุธยา และรางวัลอื่นๆ ที่สำคัญ อาทิ โครงการ “บ้านสวนสงบ” โครงการ “บียู ไดมอนด์” มหาวิทยาลัยกรุงเทพ โดยได้รับรางวัลสถาปัตยกรรมดีเด่นจากสมาคมสถาปนิกสยามในพระบรมราชูปถัมภ์ และสถาปัตยกรรมดีเด่นระดับนานาชาติ The ARCASIA Awards for Architecture จากสมาคมสถาปนิกเอเชีย และได้รับยกย่องให้เป็นสถาปนิกดีเด่นด้านวิชาชีพจากสมาคมสถาปนิกสยาม ในพระบรมราชูปถัมภ์ และเป็นนิสิตเก่าดีเด่นจากคณะสถาปัตยกรรมศาตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
นายประภากร วทานยกุล เป็นสถาปนิกผู้สร้างสรรค์และมีความรักในอาชีพสถาปนิก โดยมีหลักคิดในการทำงานออกแบบที่เข้าถึงในรายละเอียดของทุกๆ ส่วนของงาน มีแนวคิดว่างานสถาปัตยกรรมที่สมบูรณ์จะต้องเป็นการออกแบบร่วมกันของงานทุกศาสตร์ไม่แตกต่างด้วยขนาด ประเภทของงาน และต้องคำนึงถึงสภาพแวดล้อม มีความกระตือรือร้นในงานออกแบบที่ได้ทำทุกโครงการ มีพลังที่จะสร้างสรรค์และมีความตั้งใจที่จะถ่ายทอดความรู้ไปสู่ผู้ที่จะก้าวเข้ามาในเส้นทางของการเป็น “ช่าง” เป็น “สถาปนิก”