วันที่ 16 กุมภาพันธ์ 2564 นางเพ็ญทิวา สารบุตร ผอ.รพ.สต.โคกเพชร ต.โคกเพชร อ.ขุขันธ์ จ.ศรีสะเกษ พร้อมด้วย นายเสนาะ สิงห์หะ ประธานชมรมคนหัวใจเพชร ต.โคกเพชร และทีม อสม. พื้นที่ต้นแบบของชุมชนคนสู้เหล้า ได้จัดทำโครงการรถปันสุข ลงพื้นที่ออกเยี่ยมให้กำลังใจนักดื่มในพื้นที่ให้หันมาเลิกเหล้า ใส่ใจสุขภาพ ลดภาระค่าใช้จ่าย พร้อมรับมือกับการแพร่ระบาดของไวรัสโควิด-19 ระลอก 2 ในเขตพื้นที่รับผิดชอบ
นางเพ็ญทิวา สารบุตร ผอ.รพ.สต.โคกเพชร กล่าวว่า จุดเริ่มต้นของรถปันสุข เกิดจากความต้องการของคนในตำบลโคกเพชร ที่จะจัดหารถไว้สำหรับบริการรับ-ส่งผู้ป่วยในตำบลเพื่อส่งต่อเข้ารับการรักษายังโรงพยาบาลอำเภอได้ทันท่วงที จึงได้มีการระดมทุนจากคนในชุมชนและรับบริจาคจากผู้ที่อยากช่วยเหลือ โดยได้นำเงินดังกล่าวซื้อรถตู้เพื่อไว้บริการประชาชน ซึ่งในช่วงการระบาดของไวรัส โควิด-19 ระลอก 2 รถตู้ดังกล่าวถูกดัดแปลงเป็นรถปันสุข เพื่อนำสิ่งของอุปโภค-บริโภค ข้อมูลความรู้ในการดูและสุขภาพ ส่งต่อให้ประชาชนในหมู่บ้านต่างๆที่ได้รับความเดือดร้อน โดยกลุ่มเป้าหมายสำคัญของรถปันสุขอีกกลุ่มหนึ่งคือกลุ่มผู้ติดสุราในตำบลโคกเพชร โดยเฉพาะกลุ่มที่ดื่มหนัก มีผลกระทบต่อสุขภาพ และครอบครัวมีฐานะค่อนข้างยากจน หากคนกลุ่มนี้ได้รับกำลังใจ และคำแนะนำที่ดี จะสามารถปรับเปลี่ยนพฤติกรรม ลด ละ เลิก การดื่มสุรา ได้ เพราะ นอกจากจะส่งเสริมให้คนได้หันมาสนใจสุขภาพของตนเอง ฟื้นฟูร่างกายให้แข็งแรงสามารถทำงานหารายได้มาเลี้ยงดูครอบครัวแล้ว ก็ยังช่วยลดการเจ็บป่วยของประชาชนในพื้นที่ ซึ่งก็ช่วยให้การภาระด้านการรักษาพยาบาลของ รพ.สต.ลดลงไปด้วย
ด้าน นายเสนาะ สิงห์หะ ประธานชมรมหัวใจเพชร ต.โคกเพชร กล่าวว่า ชมรมคนหัวใจเพชร ร่วมกับ รพ.สต.และอสม. จะนำรถปันสุขไปหากลุ่มนักดื่มในแต่ละหมู่บ้าน โดยจะเน้นให้กำลังใจ และให้คำแนะนำในการเลิกเหล้า โดยเอาประสบการณ์ตรงที่คนหัวใจเพชรเคยใช้เพื่อให้ตนเองเลิกเหล้า มาปรับใช้กับการแนะนำช่วยเหลือผู้ติดสุราให้สามารถเลิกได้โดยเน้นการเสริมพลังใจเป็นหลัก ซึ่งที่ผ่านมามีนักดื่มที่สามารถเลิกได้แล้วมากกว่า 60 คน และมีอีกกว่า 20 คน ที่เป็นกลุ่มเป้าหมายของรถปันสุข จะชวน ช่วย ชม เชียร์ ให้เลิกเหล้า สู้ภัย โควิด-19 ได้
ขณะที่ นายวิจิตร ใจเพ็ง อายุ 39 ปี ชาวบ้านสุขเกษม ต.โคกเพชร อ.ขุขันธ์ จ.ศรีสะเกษ เล่าว่า ตนเองมีอาชีพเกษตรกร และรับจ้างขับรถไถ เริ่มดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ตั้งแต่อายุ 20 ปีและดื่มต่อเนื่องมาจนถึงเมื่อปลายปี 2563 มักตั้งวงดื่มสุรากับเพื่อนในหมู่บ้านเป็นประจำและหลายครั้งดื่มหนักต่อเนื่องชนิดดื่มข้ามวันข้ามคืน จนกระทั่งเริ่มมีอาการหอบ เหนื่อยง่าย และตัวสั่นต้องรักษาตัวกับคุณหมอที่ รพ.สต. งานใช้แรงที่เคยทำได้ก็ไม่สามารถทำได้เหมือนเดิม รายได้ลดน้อยลง มีผลกระทบกับครอบครัว ในขณะที่คนในครอบครัวก็ได้พยายามขอร้องให้เลิกเหล้า ประกอบกับทีม อสม. และชมรมคนหัวใจเพชรได้ถามไถ่เรื่องสุขภาพและชวนเลิกเหล้ามาตลอด กระทั่งเมื่อต้นปี 2564 จึงตัดสินใจเด็ดขาดที่จะเลิกดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ทุกชนิดและเลิกมาได้จนปัจจุบัน ซึ่งก็พบว่าสุขภาพเริ่มกลับมาดีขึ้น ทำงานหนักได้มากขึ้น และครอบครัวก็ดีใจ โดยเฉพาะเมื่อมีรถปันสุขได้หยิบยื่นกำลังใจและความช่วยเหลือมาให้ ก็ทำให้ตนเองมีกำลังใจและความตั้งใจที่จะเลิกเหล้าต่อเนื่องมากขึ้น
ส่วน นายจันทร์ โต๊ะสิงห์ ประชาคมงดเหล้าจังหวัดศรีสะเกษ กล่าวว่า ในสถานการณ์การระบาดของ โควิด-19 ประชาคมงดเหล้าได้ตระหนักถึงความสำคัญในการส่งเสริมให้ประชาชนหันมาใส่ใจสุขภาพ และสร้างระบบในการดูแลช่วยเหลือผู้ติดสุราในชุมชน ผ่านการพัฒนามาตรการงานบุญประเพณีปลอดเหล้าและส่งเสริมให้ความรู้แก่ประชาชน ในการป้องกันการแพร่ระบาดของโรคโควิด-19 รวมทั้งพัฒนากลไกคนหัวใจเพชรในหลายพื้นที่ของจังหวัดศรีสะเกษ เพื่อทำงานช่วยเหลือผู้ติดสุราในชุมชน ให้สามารถ ลด ละ เลิกการบริโภคเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ ส่งเสริมอาชีพสร้างรายได้ที่จำเป็นต่อการดำรงชีวิต ซึ่งหากชุมชนสามารถช่วยเหลือกันพึ่งพากันได้ สิ่งนี่จะเป็นจุดสำคัญที่จะพาเราข้ามพ้นจากภาวะวิกฤติ โควิด-19 ครั้งนี้ได้ และ “รถปันสุขโมเดล” ก็เป็นอีกหนึ่งตัวอย่างของการจัดการระบบสุขภาพที่ต้นทางที่สะท้อนความเข้มแข็งของชุมชน.
นางเพ็ญทิวา สารบุตร ผอ.รพ.สต.โคกเพชร กล่าวว่า จุดเริ่มต้นของรถปันสุข เกิดจากความต้องการของคนในตำบลโคกเพชร ที่จะจัดหารถไว้สำหรับบริการรับ-ส่งผู้ป่วยในตำบลเพื่อส่งต่อเข้ารับการรักษายังโรงพยาบาลอำเภอได้ทันท่วงที จึงได้มีการระดมทุนจากคนในชุมชนและรับบริจาคจากผู้ที่อยากช่วยเหลือ โดยได้นำเงินดังกล่าวซื้อรถตู้เพื่อไว้บริการประชาชน ซึ่งในช่วงการระบาดของไวรัส โควิด-19 ระลอก 2 รถตู้ดังกล่าวถูกดัดแปลงเป็นรถปันสุข เพื่อนำสิ่งของอุปโภค-บริโภค ข้อมูลความรู้ในการดูและสุขภาพ ส่งต่อให้ประชาชนในหมู่บ้านต่างๆที่ได้รับความเดือดร้อน โดยกลุ่มเป้าหมายสำคัญของรถปันสุขอีกกลุ่มหนึ่งคือกลุ่มผู้ติดสุราในตำบลโคกเพชร โดยเฉพาะกลุ่มที่ดื่มหนัก มีผลกระทบต่อสุขภาพ และครอบครัวมีฐานะค่อนข้างยากจน หากคนกลุ่มนี้ได้รับกำลังใจ และคำแนะนำที่ดี จะสามารถปรับเปลี่ยนพฤติกรรม ลด ละ เลิก การดื่มสุรา ได้ เพราะ นอกจากจะส่งเสริมให้คนได้หันมาสนใจสุขภาพของตนเอง ฟื้นฟูร่างกายให้แข็งแรงสามารถทำงานหารายได้มาเลี้ยงดูครอบครัวแล้ว ก็ยังช่วยลดการเจ็บป่วยของประชาชนในพื้นที่ ซึ่งก็ช่วยให้การภาระด้านการรักษาพยาบาลของ รพ.สต.ลดลงไปด้วย
ด้าน นายเสนาะ สิงห์หะ ประธานชมรมหัวใจเพชร ต.โคกเพชร กล่าวว่า ชมรมคนหัวใจเพชร ร่วมกับ รพ.สต.และอสม. จะนำรถปันสุขไปหากลุ่มนักดื่มในแต่ละหมู่บ้าน โดยจะเน้นให้กำลังใจ และให้คำแนะนำในการเลิกเหล้า โดยเอาประสบการณ์ตรงที่คนหัวใจเพชรเคยใช้เพื่อให้ตนเองเลิกเหล้า มาปรับใช้กับการแนะนำช่วยเหลือผู้ติดสุราให้สามารถเลิกได้โดยเน้นการเสริมพลังใจเป็นหลัก ซึ่งที่ผ่านมามีนักดื่มที่สามารถเลิกได้แล้วมากกว่า 60 คน และมีอีกกว่า 20 คน ที่เป็นกลุ่มเป้าหมายของรถปันสุข จะชวน ช่วย ชม เชียร์ ให้เลิกเหล้า สู้ภัย โควิด-19 ได้
ขณะที่ นายวิจิตร ใจเพ็ง อายุ 39 ปี ชาวบ้านสุขเกษม ต.โคกเพชร อ.ขุขันธ์ จ.ศรีสะเกษ เล่าว่า ตนเองมีอาชีพเกษตรกร และรับจ้างขับรถไถ เริ่มดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ตั้งแต่อายุ 20 ปีและดื่มต่อเนื่องมาจนถึงเมื่อปลายปี 2563 มักตั้งวงดื่มสุรากับเพื่อนในหมู่บ้านเป็นประจำและหลายครั้งดื่มหนักต่อเนื่องชนิดดื่มข้ามวันข้ามคืน จนกระทั่งเริ่มมีอาการหอบ เหนื่อยง่าย และตัวสั่นต้องรักษาตัวกับคุณหมอที่ รพ.สต. งานใช้แรงที่เคยทำได้ก็ไม่สามารถทำได้เหมือนเดิม รายได้ลดน้อยลง มีผลกระทบกับครอบครัว ในขณะที่คนในครอบครัวก็ได้พยายามขอร้องให้เลิกเหล้า ประกอบกับทีม อสม. และชมรมคนหัวใจเพชรได้ถามไถ่เรื่องสุขภาพและชวนเลิกเหล้ามาตลอด กระทั่งเมื่อต้นปี 2564 จึงตัดสินใจเด็ดขาดที่จะเลิกดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ทุกชนิดและเลิกมาได้จนปัจจุบัน ซึ่งก็พบว่าสุขภาพเริ่มกลับมาดีขึ้น ทำงานหนักได้มากขึ้น และครอบครัวก็ดีใจ โดยเฉพาะเมื่อมีรถปันสุขได้หยิบยื่นกำลังใจและความช่วยเหลือมาให้ ก็ทำให้ตนเองมีกำลังใจและความตั้งใจที่จะเลิกเหล้าต่อเนื่องมากขึ้น
ส่วน นายจันทร์ โต๊ะสิงห์ ประชาคมงดเหล้าจังหวัดศรีสะเกษ กล่าวว่า ในสถานการณ์การระบาดของ โควิด-19 ประชาคมงดเหล้าได้ตระหนักถึงความสำคัญในการส่งเสริมให้ประชาชนหันมาใส่ใจสุขภาพ และสร้างระบบในการดูแลช่วยเหลือผู้ติดสุราในชุมชน ผ่านการพัฒนามาตรการงานบุญประเพณีปลอดเหล้าและส่งเสริมให้ความรู้แก่ประชาชน ในการป้องกันการแพร่ระบาดของโรคโควิด-19 รวมทั้งพัฒนากลไกคนหัวใจเพชรในหลายพื้นที่ของจังหวัดศรีสะเกษ เพื่อทำงานช่วยเหลือผู้ติดสุราในชุมชน ให้สามารถ ลด ละ เลิกการบริโภคเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ ส่งเสริมอาชีพสร้างรายได้ที่จำเป็นต่อการดำรงชีวิต ซึ่งหากชุมชนสามารถช่วยเหลือกันพึ่งพากันได้ สิ่งนี่จะเป็นจุดสำคัญที่จะพาเราข้ามพ้นจากภาวะวิกฤติ โควิด-19 ครั้งนี้ได้ และ “รถปันสุขโมเดล” ก็เป็นอีกหนึ่งตัวอย่างของการจัดการระบบสุขภาพที่ต้นทางที่สะท้อนความเข้มแข็งของชุมชน.