อธิบดีกรมศิลป์ย้ำใช้หลักอนุรักษ์สงวนคุณค่าศิลปกรรม นายประทีป เพ็งตะโก อธิบดีกรมศิลปากร กล่าวว่า กลุ่มอนุรักษ์จิตรกรรมและประติมากรรม กองโบราณคดี ได้ลงพื้นที่สำรวจสภาพความเสียหายของภาพจิตรกรรมฝาผนังภายในพระอุโบสถวัดภูมินทร์ จ.น่าน พบชั้นปูนฉาบชำรุดเป็นโพรง ภายในผนังกะเทาะ หลุดร่วง บริเวณที่ระดับพื้นอุโบสถจนถึงขอบหน้าต่างด้านล่าง รอยร้าวบริเวณกรอบประตูและกรอบหน้าต่าง ตลอดจนรอยร้าวอันตรายในบางบริเวณ ผิวจิตรกรรมมีคราบฝุ่นละอองจับหนา หยากไย่ คราบทางน้ำไหล ชั้นรองพื้นดินสอพอง และชั้นสีของจิตรกรรมภายในชำรุดหลายตำแหน่ง มีรอยขีดเขียนด้วยดินสอ มีคราบสีหยด คราบน้ำปูน สภาพความชำรุดทั้งหมดนี้ อยู่ระดับพื้นถึงกรอบประตูด้านบน คราบความชื้นที่ผนังโดยรอบอาคารภายในพระอุโบสถอย่างเห็นได้ชัด นอกจากนี้มีการใช้ซีเมนต์ฉาบซ่อมในบางบริเวณ ซึ่งมีความเสี่ยงที่จะเกิดความเสียหายลุกลามมากยิ่งขึ้น อธิบดีกรมศิลปากร กล่าวอีกว่า จึงได้ให้มีการจัดทำแผนการอนุรักษ์โดยเร่งด่วน โดยใช้งบประมาณปี 2564 ในการดำเนินการงานอนุรักษ์จิตรกรรม ซึ่งจำเป็นต้องใช้ความรู้ด้านวิชาการในเทคนิคการสร้างงานศิลปกรรมโบราณ และประสบการณ์ความชำนาญในงานอนุรักษ์ตามวิธีทางวิทยาศาสตร์ที่จะสงวนรักษาคุณค่าของงานศิลปกรรมดั้งเดิมให้ได้มากที่สุด โดยมีขั้นตอนหลักคือ ทำการ สำรวจและบันทึกสภาพความชำรุดของจิตรกรรมก่อนการอนุรักษ์ ทำความสะอาดจิตรกรรม เสริมความมั่นคงให้กับชั้นรองพื้น ชั้นสี และชั้นปูนฉาบของจิตรกรรม จากนั้น ให้ถมรองพื้นดินสอพองในรอยชำรุด และเขียนสีซ่อมจิตรกรรมตามหลักวิชาการอนุรักษ์ มีการบันทึกภาพจิตรกรรมหลังทำการอนุรักษ์แล้วเสร็จ และให้จัดทำรายงานการอนุรักษ์จิตรกรรม ทั้งนี้ ได้มอบหมายให้นายสมัคร ทองสันท์ นายช่างศิลปกรรมอาวุโส และ น.ส.กรอุมา นุตะศรินทร์ นักวิชาการช่างศิลป์ชำนาญการพิเศษ เป็นผู้ควบคุมและลงมือปฏิบัติงานด้วยตัวเอง มีกำหนด เริ่มดำเนินการในเดือนก.พ.2564 โดยคาดว่าจะแล้วเสร็จในเดือน ส.ค.2564 “วัดภูมินทร์ เป็นสถานที่ท่องเที่ยวที่สำคัญของ จ.น่าน มีจิตรกรรมฝาผนังล้านนา ปู่ม่านย่าม่าน กระซิบรักบันลือโลก ที่เป็นเอกลักษณ์ มีชื่อเสียงระดับโลก อายุมากกว่า 150 ปี จึงกำชับให้เจ้าหน้าที่ทำงานด้วยความระมัดระวัง โดยแนวทางการดำเนินงานทั้งหมดจะต้องทำให้รัดกุม และอยู่ภายใต้หลักการดูแลรักษาเพื่อคงคุณค่าความเป็นของแท้ดั้งเดิมไว้ ทั้งคุณค่า ด้านศิลปกรรม ประวัติศาสตร์ และโบราณคดี ตอลดจนภูมิปัญญาของบรรพบุรุษ เพื่อเป็นแหล่งเรียนรู้ ศึกษา วัฒนธรรม วิถีชีวิตชุมชน โดยในช่วงการบูรณะผมได้สั่งการกั้นพื้นที่ให้แบ่งเป็นส่วนๆ เพื่อให้ประชาชนสามารถเข้าไปชมภายในพระอุโบสถได้ และไม่ปิดให้เข้าชม” นายประทีป อธิบดีกรมศิลป์ กล่าว