JOHN LENNON 80

ดนตรี / ทิวา สาระจูฑะ 9 ตุลาคม 2020 เป็นวันคล้ายวันเกิดของ จอห์น เลนนอน ถ้ามีชีวิตอยู่ถึงปีนี้ เขาจะเป็นชายชราวัย 80 ปี และ 8 ธันวาคม 2020 เป็นวันครบรอบ 40 ปีวันที่เขาถูกยิงเสียชีวิตในวัย 40 ปี มาร์ค เดวิด แชปแมน ผู้ยิง เลนนอน จนตาย ตอนนี้อายุ 65 ปีแล้ว และยังติดคุกอยู่ในนิวยอร์ก แชปแมน พยายามยื่นคำร้องขอให้ทำทัณฑ์บนและปล่อยตัวมาแล้ว 11 ครั้ง แต่ถูกคัดค้านจากคณะกรรมาธิการของสภาสูง เนื่องจากเห็นว่าสังคมอาจจะไม่ปลอดภัยจากคนอย่าง แชปแมน กำหนดยื่นคำขอทัณฑ์บนครั้งต่อไปจะเป็นปี 2020 ศิลปินยิ่งใหญ่ขนาด จอห์น เลนนอน ซึ่งการอยู่หรือจากไปของเขา ล้วนมีอิทธิพลต่อสังคม ซึ่งไม่ใช่เฉพาะสังคมอังกฤษหรืออเมริกัน แต่เป็นสังคมโลก ดังนั้น เรื่องราวของเขาจึงมีการกล่าวถึงมากมายทุกแง่มุม ทั้งในหนังสารคดี, ในหนังสือ และบันทึกต่างๆ รวมทั้งบทวิเคราะห์มากมายจากผลงานของเขา ซึ่งไม่สามารถนำมาเขียนถึงได้หมดในคอลัมน์สั้นๆนี้ จึงอยากนำผลงานของ เลนนอน มาลงไว้ เผื่อใครอยากจะศึกษา เพราะผลงานเพลงนั้น แม้จะมีการแนะนำหรือบทวิจารณ์ การฟังด้วยตัวเองก็ยังถือว่าเป็นสิ่งดีที่สุด และได้เห็นความเปลี่ยนแปลงทางความคิดของศิลปินผ่านตัวผลงานได้ด้วย ผลงานของ เลนนอน แบ่งง่ายๆเป็น 2 ช่วง – ช่วงแรกเป็นการทำงานให้กับวง เดอะ บีเทิ่ลส์ ช่วงหลังเป็นผลงานเดี่ยวของตน และผลงานที่ใช้ชื่อร่วมกับ โยโกะ โอโนะ ผลงานของ เดอะ บีเทิ่ลส์ เพลงมักถูกแต่งโดย เลนนอน และ พอล แม็คคาร์ทนี่ย์ แม้ต่อมาระยะหลังๆ หลายเพลงที่ต่างคนต่างแต่งก็ยังใช้ชื่อ เลนนอน/แม็คคาร์ทนี่ย์ แต่ปัญหาลำดับต้นๆของคนที่อยากติดตามผลงานของ เดอะ บีเทิ่ลส์ จะปวดเศียรเวียนเกล้ากับการออกผลงานต่างที่ต่างทาง ทั้งที่มีเพลงซ้ำกันบ้าง ไม่ซ้ำกันบ้าง ยิ่งกว่านั้นการจะเริ่มต้นรู้จักพวกเขาง่ายๆด้วยการซื้ออัลบั้มรวมเพลง ก็ทำออกมาขายนับนิ้วมือไม่ถ้วน อัลบั้มรวมเพลงของ เดอะ บีเทิ่ลส์ ในยุคหนึ่งที่ถือว่าเด็ดดวงที่สุดคือ 2 อัลบั้ม 1962-1966 และ 1967-1970 เป็นอัลบั้มคู่ทั้งสองอัลบั้ม แต่อัลบั้มแรกกรอบหน้าปกเป็นสีแดง มีชื่อเรียกอย่างไม่เป็นทางการว่า The Red Album ส่วนอัลบั้มหลังกรอบเป็นสีน้ำเงิน เรียกว่า The Blue Album ทั้งสองชุดออกในปี 1973 ยุคหลัง อัลบั้มรวมเพลงที่ถือว่าเก็บรวบรวมผลงานของ เดอะ บีเทิ่ลส์ ไว้ได้เกือบครบถ้วนคือ Past Masters Vol. 1, Past Masters Vol. 2 และ Past Masters Vol. 3 ทั้งสามชุดนี้ออกในปี 1988 แต่ถ้าไม่ต้องลงทุนเยอะ อัลบั้ม The Beatles 1 ซึ่งออกในปี 2000 ชุดเดียวคุ้ม สำหรับคนที่ต้องการมากกว่าอัลบั้มรวมเพลง มีกำลังทรัพย์จะไล่ซื้อทุกอัลบั้มของ เดอะ บีเทิ่ลส์ ก็ย่อมได้ แต่อย่างที่บอก อาจจะมีความซ้ำซ้อนกันอยู่ระหว่างอัลบั้มที่ออกคนละประเทศ จึงคัดมาให้เป็นแนวทาง (UK หมายถึงที่ออกในอังกฤษ, US คือออกในอเมริกา) Please Please Me (UK-1963), With the Beatles (UK-1963), A Hard Day's Night (US-1964), Meet the Beatles (US-1964) Help! (1965), Rubber Soul (1965), Revolver (1966), Sgt. Pepper's Lonely Hearts Club Band (1967), Magical Mystery Tour (1967), The Beatles ("The White Album") (1968), Yellow Submarine (1969), Abbey Road (1969) และ Let It Be (1970) ตั้งแต่อัลบั้ม Help! (1965) เป็นต้นไป อัลบั้มของ เดอะ บีเทิ่ลส์ จะออกเหมือนกันทั้งอังกฤษ, อเมริกา และทั่วโลก ยกเว้น Yesterday and Today (US-1966) ออกที่อเมริกา ซึ่งรวมเพลงจาก Help!, Rubber Soul และ Revolver เข้าไว้ด้วยกัน ส่วนอัลบั้ม Abbey Road นั้น บันทึกเสียงทีหลัง Let It Be แต่ออกวางขายก่อน สำหรับอัลบั้มเดี่ยวของ เลนนอน หลังวงแยกทางกัน เริ่มตั้งแต่ John Lennon/Plastic Ono Band (1970), Imagine (1971), Mind Games (1973), Walls and Bridges (1974) และ Rock 'n' Roll (1975) อัลบั้มที่มีชื่อร่วมกับ โยโกะ โอโนะ (ซึ่งนักฟังทั่วไปก็ยังเลือกฟังส่วนที่เป็นของ เลนนอน อยู่ดี) ได้แก่ Unfinished Music No. 1: Two Virgins (1968), Unfinished Music No. 2: Life with the Lions (1969), Wedding Album (1969), Yoko Ono/Plastic Ono Band (1970), Some Time in New York City (1972), Double Fantasy (1980) และ Milk and Honey (1984) จะเห็นได้ว่า อัลบั้มที่มีชื่อ จอห์น เลนนอน และ โยโกะ โอโนะ ร่วมกัน ทำขึ้นมาในขณะที่ เดอะ บีเทิ่ลส์ ยังอยู่ และนี่คือจุดร้าวฉานสำคัญที่ทำให้วงแตกในเวลาต่อมา เพลงของ เลนนอน ในช่วงกลางทศวรรษ 1960 เริ่มจริงจังมากขึ้นในเรื่องของชีวิตและประเด็นทางสังคม มาเข้มข้นทางการเมืองมากในช่วงต้นทศวรรษ 1970 และจู่ๆเขาก็หายหน้าหายตาจากสังคมดนตรีไป 8 ปี ก่อนจะกลับมาด้วยอัลบั้ม Double Fantasy ที่บอกเล่าเรื่องความรักและครอบครัว Milk and Honey เป็นการบันทึกเสียงในช่วงเดียวกับ Double Fantasy แต่ถูกนำมาออกหลังความตายของ เลนนอน และหลังสุดเมื่อวันเกิดของเขาเมื่อเดือนตุลาคม 2020 ที่ผ่านมา ก็มีการออกผลงานรวมเพลงของ เลนนอน เป็นอัลบั้มคู่ – Gimme Some Truth และหนังสือ John and Yoko/Plastic Ono Band จอห์น เลนนอน จากไปในวัยเพียง 40 ปี แต่ทิ้งผลงานอมตะไว้มากมายเหลือเกิน ถ้าเขายังมีชีวิตอยู่อีก 40 ปีที่ผ่านมา อาจจะมีผลงานชั้นเยี่ยมออกมา หรือไม่มีเลย ไม่มีใครรู้ได้นอกจากตัวเขาเอง ซึ่งไม่ได้คงอยู่เพื่อบอกใคร