"หมากผีผ่วน" หรือ "ลูกนมควาย" เป็นผลไม้ขึ้นเองตามธรรมชาดตามฤดูกาลที่เกิดขึ้นตามป่าชุมชน ที่มีต้นไม้ใหญ่และป่าที่สมบูรณ์โดยลักษณะต้นของหมากผีผ่วนจะเป็นเถาวัลย์เลื้อยขึ้นตาม ต้นไม้ใหญ่ในป่าลึกซึ่งออกผลปีละปี 1 ครั้ง ตามฤดูกาลเท่านั้น แต่เป็นที่ต้องการของผู้บริโภค โดยเฉพาะประชาชนภาคอีสานที่รู้จักและหาซื้อมารับประทานกัน เพราะรสชาด อร่อย ออกรสชาดเปรี้ยวอมหวานนิดๆ ทานได้ทั้งเด็กและผู้ใหญ่ โดยลักษณะของลูก ผีผ่วนหรือลูกนมควาย จะมี 3 สีด้วยกัน คือ ที่ยังไม่สุก ตอนเล็กๆ หมากผีผ่วนจะออกสีเขียว จากนั้นจะกลายเป็นสีเหลืองและเป็นสีแดง นั่นหมายความว่า หมากผีผ่วนหรือลูกนมควายสุกแล้วสามารถเก็บมารับประทานได้
ดังนั้นชาวบ้านในพื้นที่จังหวัดยโสธรเมื่อถึงเดือนสิงหาคมถึงกันยายนของทุกปี ต่างจะเข้าป่าชุมชน เพื่อไปหาเก็บหมากผีผ่วนหรือลูกนมควายมารับประทานภายในครอบครัวหรือฝากญาติพี่น้อง แต่หากได้มาก ก็นำมาจำหน่ายให้กับเพื่อนบ้าน รับประทานกันและมีบาง ส่วนประชาชนจะออกหาเป็นอาชีพเพื่อนำผลไม้ตามฤดูกาลดังกล่าวมาจำหน่ายให้กับประชาชนทั่วไป ซึ่งสถานที่จำหน่ายนั้น ก็ตามรายทางข้างถนน นอกจากนั้นก็ที่เป็นตลาดอาหารป่าก็จะหาซื้อได้ ดังนั้นผลไม้ท้องถิ่นตามฤดูกาลที่ไม่ต้องปลูกขึ้นเองตามธรรมชาติ ที่มีรสเปรี้ยวอมหวาน อร่อย เป็นที่ต้องการของประชาชน ที่จะหาซื้อมาบริโภคกัน อีกทั้งราคาก็ไม่แพงแต่รสชาดอร่อย อยากที่จะลืมเลือนหากใครได้ลิ้มลองหมากผีผ่วนหรือลูกนมควายดังกล่าว


