“ไข่ไก่” เป็นอาหารที่มีคุณค่าทางโภชนาการสูง หาซื้อง่าย เป็นวัตถุดิบที่นำมาปรุงอาหารได้หลากหลายทั้งคาวและหวาน อุดมไปด้วยโปรตีนคุณภาพสูงมากจนจัดได้ว่าโปรตีนจากไข่เป็นโปรตีนในอุดมคติทีเดียว ไข่มีวิตามินและแร่ธาตุสำคัญหลายอย่าง เช่น สังกะสี ฟอสฟอรัส เหล็ก วิตามินเอ ดี อี บี 9 (โฟลิค) และบี12 ไข่แดงยังมีเลซิทินที่ช่วยในการบำรุงสมอง ระบบประสาท และผนังเซลล์ของร่างกาย การกินไข่ยังช่วยควบคุมระดับน้ำตาลในเลือด จากที่ไข่มีกรดอะมิโนที่จำเป็นต่อร่างกายและมีความหนาแน่นของสารอาหารต่าง ๆ สูงมาก จึงเหมาะสำหรับผู้ที่ต้องการลดน้ำหนัก (กินปริมาณน้อย แต่ได้รับสารอาหารครบ น้ำตาลต่ำมาก)
ในช่วง 10 ปีที่ผ่านมา ความต้องการบริโภคไข่ไก่ของคนไทยเติบโตอย่างต่อเนื่อง ผู้บริโภคจึงใส่ใจคุณภาพและความปลอดภัยของไข่ไก่ โดยเฉพาะช่วงการแพร่ระบาดของไวรัสโควิด-19 ทำให้ผู้ผลิตไข่ไก่ต้องควบคุมคุณภาพและความปลอดภัยของผลิตภัณฑ์ไข่ไก่ โดยควบคุมกระบวนการผลิตไข่ให้สดสะอาด ปลอดเชื้อโรค ปลอดสารเคมี และปลอดยาปฏิชีวนะ
ศ.ดร.ชัยภูมิ บัญชาศักดิ์ ภาควิชาสัตวบาล คณะเกษตร มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ กล่าวว่า การผลิตไข่ไก่ของไทยได้พัฒนาตามกฎกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ ซึ่งกำกับดูแลโดยกรมปศุสัตว์ ให้ได้มาตรฐานตามปฏิบัติทางการเกษตรที่ดีสำหรับฟาร์มไก่ไข่ ซึ่งครอบคลุมทุกกระบวนการผลิตไข่ไก่ เช่น พันธุ์ อาหาร น้ำ การจัดการสัตว์ให้เป็นไปตามหลักสวัดิภาพสัตว์ การจัดการสุขภาพสัตว์ การป้องกันโรค สิ่งแวดล้อม และการแปรรูป อย่างครบวงจร ไข่ไก่ไทยจึงเป็นผลิตภัณฑ์ที่มีคุณภาพในระดับสากล การเลี้ยงไก่ไข่ของไทยจึงจัดว่ามีความทันสมัยอันดับต้นๆ ของโลก เพราะ การเลือกพันธุ์ไก่ไข่ที่ดี เลี้ยงในฟาร์มระบบปิด ใช้อาหารที่มีคุณค่าโภชนาการเหมาะสม เลี้ยงตามหลักสวัสดิภาพสัตว์ ไม่มีการใช้ยาปฏิชีวนะเป็นสารเร่งการให้ผลผลิต นอกจากนั้น ยังต้องผ่านกระบวนการคัดคุณภาพไข่ โดยโรงคัดไข่มาตรฐาน ที่ทำการคัดขนาด น้ำหนัก ล้างทำความสะอาด ตลอดจนบรรจุไข่ลงในบรรจุภัณฑ์ และขนส่ง
ในส่วนของผู้บริโภคการเลือกซื้อไข่ไก่ที่ถูกต้อง ช่วยให้ผู้บริโภคได้ไข่ไก่ที่ใหม่และสด โดยสังเกตเปลือกไข่ไก่ภายนอกเงาวาว ไม่สกปรก หรือมีสิ่งปนเปื้อนปนเปลือกไข่ และไม่มีรอยแตกร้าว เพราะจะเป็นสาเหตุให้ไข่ไก่ปนเปื้อนเชื้อโรค โดยเฉพาะเชื้อแบคทีเรีย ซาลโมเนลล่า ซึ่งเป็นสาเหตุให้ท้องเสีย รวมทั้งเลือกไข่ที่มีน้ำหนักมากกว่าขนาดฟอง เพราะ ไข่ที่ใหม่จะมีความหนาแน่น (มวลต่อปริมาตร) สูงกว่าไข่เก่า กล่าวคือ หากซื้อไข่เบอร์เดียวกัน ก็ให้เลือกไข่ที่มีน้ำหนักมากกว่าก็จะไข่ที่ใหม่กว่า ผู้บริโภคควรเลือกซื้อไข่ไก่ที่อยู่ในบรรจุภัณฑ์ที่ติดสลากที่มีข้อมูลอย่างครบถ้วน มีวันผลิตและวันหมดอายุอย่างชัดเจน มีระบบคิวอาร์โค้ด หรือบาร์โค้ด สำหรับใช้ตรวจสอบย้อนกลับถึงแหล่งที่มาของไข่ไก่ได้
ศ.ดร.ชัยภูมิ ยังเสริมว่า การบริโภคไข่ไก่ให้ได้ประโยชน์ควรปรุงสุกโดยวิธีการต่างๆ ไม่ว่าจะต้ม ทอด นึ่ง เป็นต้น อย่างไรก็ตาม หากต้องการทานไข่ดิบ หรือ กึ่งสุกกึ่งดิบให้เลือกจากแหล่งผลิตที่รับรองความปลอดภัย ซึ่งปัจจุบันไทยมีความสามารถที่ผลิตไข่ไก่ให้สะอาดจนปลอดเชื้อโรคและสารตกค้างอย่างที่ได้กล่าวมา ควรซื้อไข่ไก่ในปริมาณที่เหมาะสม ไม่ควรซื้อมาเก็บไว้ครั้งละมากๆ เพราะความสดของไข่จะลดลง ไข่ขาวเหลวและมีค่าความเป็นกรด-ด่างสูงขึ้น จึงควรเก็บรักษาไข่ไว้ในตู้เย็นเพื่อยืดอายุความสดของไข่ไว้
ในส่วนของผู้บริโภคการเลือกซื้อไข่ไก่ที่ถูกต้อง ช่วยให้ผู้บริโภคได้ไข่ไก่ที่ใหม่และสด โดยสังเกตเปลือกไข่ไก่ภายนอกเงาวาว ไม่สกปรก หรือมีสิ่งปนเปื้อนปนเปลือกไข่ และไม่มีรอยแตกร้าว เพราะจะเป็นสาเหตุให้ไข่ไก่ปนเปื้อนเชื้อโรค โดยเฉพาะเชื้อแบคทีเรีย ซาลโมเนลล่า ซึ่งเป็นสาเหตุให้ท้องเสีย รวมทั้งเลือกไข่ที่มีน้ำหนักมากกว่าขนาดฟอง เพราะ ไข่ที่ใหม่จะมีความหนาแน่น (มวลต่อปริมาตร) สูงกว่าไข่เก่า กล่าวคือ หากซื้อไข่เบอร์เดียวกัน ก็ให้เลือกไข่ที่มีน้ำหนักมากกว่าก็จะไข่ที่ใหม่กว่า ผู้บริโภคควรเลือกซื้อไข่ไก่ที่อยู่ในบรรจุภัณฑ์ที่ติดสลากที่มีข้อมูลอย่างครบถ้วน มีวันผลิตและวันหมดอายุอย่างชัดเจน มีระบบคิวอาร์โค้ด หรือบาร์โค้ด สำหรับใช้ตรวจสอบย้อนกลับถึงแหล่งที่มาของไข่ไก่ได้
ศ.ดร.ชัยภูมิ ยังเสริมว่า การบริโภคไข่ไก่ให้ได้ประโยชน์ควรปรุงสุกโดยวิธีการต่างๆ ไม่ว่าจะต้ม ทอด นึ่ง เป็นต้น อย่างไรก็ตาม หากต้องการทานไข่ดิบ หรือ กึ่งสุกกึ่งดิบให้เลือกจากแหล่งผลิตที่รับรองความปลอดภัย ซึ่งปัจจุบันไทยมีความสามารถที่ผลิตไข่ไก่ให้สะอาดจนปลอดเชื้อโรคและสารตกค้างอย่างที่ได้กล่าวมา ควรซื้อไข่ไก่ในปริมาณที่เหมาะสม ไม่ควรซื้อมาเก็บไว้ครั้งละมากๆ เพราะความสดของไข่จะลดลง ไข่ขาวเหลวและมีค่าความเป็นกรด-ด่างสูงขึ้น จึงควรเก็บรักษาไข่ไว้ในตู้เย็นเพื่อยืดอายุความสดของไข่ไว้