รายงาน: จากวิกฤตการณ์การแพร่ระบาดของโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 (COVID-19) ทั่วโลกและประเทศไทย ได้ส่งผลกระทบต่อคุณภาพชีวิต เศรษฐกิจและสังคมในวงกว้าง ทำให้รัฐบาลต้องมีการฟื้นฟูเยียวยาเป็นการเร่งด่วน เพื่อกระตุ้นเศรษฐกิจของประเทศ
หนึ่งในโครงการที่กระทรวงวัฒนธรรม (วธ.) ดำเนินการมาโดยตลอดคือ โครงการชุมชนคุณธรรมน้อมนำหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง ขับเคลื่อนด้วยพลัง บวร กว่า 22,540 ชุมชนทั่วประเทศ มีทุนทางวัฒนธรรมที่เป็นทั้งภูมิสังคม ภูมิปัญญา และภูมิทางวัฒนธรรมของท้องถิ่นที่สามารถต่อยอดเพื่อให้เกิดคุณค่า และมูลค่า เกิด “เศรษฐกิจท้องถิ่น” หรือ “เศรษฐกิจชุมชน”
วันนี้ โครงการพัฒนาต่อยอดทุนทางวัฒนธรรมตามรอยศาสตร์พระราชาเพื่อชุมชนเข้มแข็งอย่างยั่งยืน (บวร On Tour) จึงเกิดขึ้น เพื่อคัดเลือกชุมชนคุณธรรมฯ ที่มีความพร้อมต้อนรับนักท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรมอย่างน้อยจังหวัดละ 1 แห่ง ให้เป็นอีกหนึ่งเป็นแนวทางช่วยกระจายรายได้และสร้างชุมชนเข้มแข็งด้วยตนเอง เกิดกระแสนิยม New Normal วิถีใหม่ ไทยเที่ยวไทย รวมถึงกระแส “รักท้องถิ่น” (Local Love) โดยวธ.เข้าไปช่วยสนับสนุนเตรียมชุมชนและพัฒนาสินค้าวัฒนธรรม องค์ความรู้ทางวัฒนธรรม พัฒนาการท่องเที่ยวในชุมชนอย่างเป็นระบบ มีเส้นทางท่องเที่ยว กิจกรรมการท่องเที่ยว การประชาสัมพันธ์ ที่พัก โฮมสเตย์ ที่มีมาตรฐานพร้อมรับนักท่องเที่ยวคิดค้นหรือพัฒนาผลิตภัณฑ์ทางวัฒนธรรมของชุมชนที่มีความเชื่อมโยงสังคม ภูมิปัญญา ภายใต้หลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง
“ชุมชนของเรามีการร่วมแรงร่วมใจ รวมกลุ่มกันเพื่อให้มีการพัฒนาชุมชนให้มีรายได้ และการสร้างอาชีพ มีการแบ่งปันกันและกัน โดยมีกระทรวงวัฒนธรรมเข้ามาช่วยในการฟื้นฟูศิลปวัฒนธรรม วิถีชีวิต วิถียอง มีจิตอาสา ภายใต้ความร่วมมือของพลังบวร บ้าน วัด โรงเรียน ทำให้ชุมชนสามารถชูเอกลักษณ์ของชุมชนเป็นชุมชนท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรม” นางสังเวียน ปรารมภ์ ประธานชมรมวิถีไทย วิถียอง ชุมชนคุณธรรมฯ บ้านสันทางหลวง จังหวัดเชียงราย กล่าว
ด้าน นายอุทร สุวะศรี ผู้ใหญ่บ้าน หมู่ 5 ชุมชนคุณธรรมฯ วัดศรีบุญเรือง จังหวัดยโสธร บอกว่า “ชุมชนคุณธรรมฯ วัดศรีบุญเรืองได้นำหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงของในหลวงรัชกาลที่ 9 มีการเลี้ยงสัตว์ในครัวเรือนเพื่อสร้างรายได้เพิ่ม ชาวบ้านพึ่งพาตัวเอง มีการปลูกพืชผักสวนครัว ทำไร่ทำสวน ใช้จ่ายกันอย่างประหยัด ชุมชนมีการพัฒนาขึ้นตามลำดับ ด้วยการร่วมมือกันของพลังบวร บ้าน วัด โรงเรียน ชุมชนมีเสน่ห์ด้วยมิติวัฒนธรรม พร้อมต้อนรับสำหรับผู้มาเยือน”
ขณะที่ ดร.อำคา แสงงาม ประธานสภาวัฒนธรรม ตำบลกู่กาสิงห์ จังหวัดร้อยเอ็ด กล่าวว่า “วันนี้ชุมชนคุณธรรมฯ วัดกู่กาสิงห์มีความพร้อมต้อนรับผู้ที่จะเข้ามาเยือน ในชุมชนมีทั้งผ้าไหม ข้าวหอมมะลิ โฮมสเตย์สำหรับผู้ที่จะเข้ามาพักยังกู่กาสิงห์ ชุมชนแห่งนี้มีความพร้อมด้านต่างๆ ได้ด้วยพลังบวร และทุกภาคส่วนร่วมมือกันต่อยอดทุนทางวัฒนธรรม น้อมนำศาสตร์พระราชาในการพัฒนาชุมชน”
ขณะนี้ วธ.ได้ยกตัวอย่างให้แต่ละจังหวัดส่งเสริมให้เกิดชุมชนคุณธรรมฯ บวร On Tour ให้ชัดเจน จังหวัดละ 1 แห่งพร้อมเปิดตัวให้คนในจังหวัดและนอกจังหวัดรับทราบ นำร่องเป็นตัวอย่างขยายผลไปชุมชนอื่นๆต่อไป โดยสิ่งที่แต่ละชุมชนจะได้รับการพัฒนาต่อยอดทุนทางวัฒนธรรมเพื่อเศรษฐกิจชุมชนเข้มแข็งอย่างยั่งยืน มีผลิตภัณฑ์ทางวัฒนธรรมที่ได้รับการพัฒนาต่อยอดแล้ว พร้อมจัดจำหน่ายในช่องทางต่างๆ รวมทั้งช่องทางออนไลน์ ชุมชนคุณธรรมฯมีกิจกรรมการท่องเที่ยวชุมชนที่เป็นระบบ และมีมาตรฐาน จากการนำทุนทางวัฒนธรรมมาพัฒนาต่อยอด สามารถสร้างอาชีพ สร้างรายได้ให้กับชุมชน
นายกฤษศญพงษ์ ศิริ ปลัดกระทรวงวัฒนธรรม กล่าวว่า “ชุมชนคุณธรรมฯ มีภาพลักษณ์ สัญลักษณ์ (Brand) ที่เป็นอัตลักษณ์ของชุมชน มีสื่อประชาสัมพันธ์ช่องทางการตลาด กิจกรรมการท่องเที่ยวชุมชนเป็นของตนเอง มีฐานข้อมูลองค์ความรู้ทางด้านวัฒนธรรม มีความร่วมมือกับสถาบันอุดมศึกษาในท้องถิ่นแสวงหาและสนับสนุนองค์ความรู้ทางวัฒนธรรมที่เป็นทั้งภูมิสังคม ภูมิปัญญา ภูมิทางวัฒนธรรมของท้องถิ่นมาต่อยอดสร้างนวัตกรรมใหม่ให้เกิดคุณค่าและมูลค่าอย่างสร้างสรรค์ ซึ่งการส่งเสริมเช่นนี้จะทำให้ชุมชนเข้มแข็ง ผ่านพ้นไปได้ทุกวิกฤติ”
ไทยเที่ยวไทย วิถีใหม่ Local Love ไปกับชุมชนคุณธรรมฯ บวร On Tour
“ชุมชนของเรามีการร่วมแรงร่วมใจ รวมกลุ่มกันเพื่อให้มีการพัฒนาชุมชนให้มีรายได้ และการสร้างอาชีพ มีการแบ่งปันกันและกัน โดยมีกระทรวงวัฒนธรรมเข้ามาช่วยในการฟื้นฟูศิลปวัฒนธรรม วิถีชีวิต วิถียอง มีจิตอาสา ภายใต้ความร่วมมือของพลังบวร บ้าน วัด โรงเรียน ทำให้ชุมชนสามารถชูเอกลักษณ์ของชุมชนเป็นชุมชนท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรม” นางสังเวียน ปรารมภ์ ประธานชมรมวิถีไทย วิถียอง ชุมชนคุณธรรมฯ บ้านสันทางหลวง จังหวัดเชียงราย กล่าว
ด้าน นายอุทร สุวะศรี ผู้ใหญ่บ้าน หมู่ 5 ชุมชนคุณธรรมฯ วัดศรีบุญเรือง จังหวัดยโสธร บอกว่า “ชุมชนคุณธรรมฯ วัดศรีบุญเรืองได้นำหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงของในหลวงรัชกาลที่ 9 มีการเลี้ยงสัตว์ในครัวเรือนเพื่อสร้างรายได้เพิ่ม ชาวบ้านพึ่งพาตัวเอง มีการปลูกพืชผักสวนครัว ทำไร่ทำสวน ใช้จ่ายกันอย่างประหยัด ชุมชนมีการพัฒนาขึ้นตามลำดับ ด้วยการร่วมมือกันของพลังบวร บ้าน วัด โรงเรียน ชุมชนมีเสน่ห์ด้วยมิติวัฒนธรรม พร้อมต้อนรับสำหรับผู้มาเยือน”
ขณะที่ ดร.อำคา แสงงาม ประธานสภาวัฒนธรรม ตำบลกู่กาสิงห์ จังหวัดร้อยเอ็ด กล่าวว่า “วันนี้ชุมชนคุณธรรมฯ วัดกู่กาสิงห์มีความพร้อมต้อนรับผู้ที่จะเข้ามาเยือน ในชุมชนมีทั้งผ้าไหม ข้าวหอมมะลิ โฮมสเตย์สำหรับผู้ที่จะเข้ามาพักยังกู่กาสิงห์ ชุมชนแห่งนี้มีความพร้อมด้านต่างๆ ได้ด้วยพลังบวร และทุกภาคส่วนร่วมมือกันต่อยอดทุนทางวัฒนธรรม น้อมนำศาสตร์พระราชาในการพัฒนาชุมชน”
ขณะนี้ วธ.ได้ยกตัวอย่างให้แต่ละจังหวัดส่งเสริมให้เกิดชุมชนคุณธรรมฯ บวร On Tour ให้ชัดเจน จังหวัดละ 1 แห่งพร้อมเปิดตัวให้คนในจังหวัดและนอกจังหวัดรับทราบ นำร่องเป็นตัวอย่างขยายผลไปชุมชนอื่นๆต่อไป โดยสิ่งที่แต่ละชุมชนจะได้รับการพัฒนาต่อยอดทุนทางวัฒนธรรมเพื่อเศรษฐกิจชุมชนเข้มแข็งอย่างยั่งยืน มีผลิตภัณฑ์ทางวัฒนธรรมที่ได้รับการพัฒนาต่อยอดแล้ว พร้อมจัดจำหน่ายในช่องทางต่างๆ รวมทั้งช่องทางออนไลน์ ชุมชนคุณธรรมฯมีกิจกรรมการท่องเที่ยวชุมชนที่เป็นระบบ และมีมาตรฐาน จากการนำทุนทางวัฒนธรรมมาพัฒนาต่อยอด สามารถสร้างอาชีพ สร้างรายได้ให้กับชุมชน
นายกฤษศญพงษ์ ศิริ ปลัดกระทรวงวัฒนธรรม กล่าวว่า “ชุมชนคุณธรรมฯ มีภาพลักษณ์ สัญลักษณ์ (Brand) ที่เป็นอัตลักษณ์ของชุมชน มีสื่อประชาสัมพันธ์ช่องทางการตลาด กิจกรรมการท่องเที่ยวชุมชนเป็นของตนเอง มีฐานข้อมูลองค์ความรู้ทางด้านวัฒนธรรม มีความร่วมมือกับสถาบันอุดมศึกษาในท้องถิ่นแสวงหาและสนับสนุนองค์ความรู้ทางวัฒนธรรมที่เป็นทั้งภูมิสังคม ภูมิปัญญา ภูมิทางวัฒนธรรมของท้องถิ่นมาต่อยอดสร้างนวัตกรรมใหม่ให้เกิดคุณค่าและมูลค่าอย่างสร้างสรรค์ ซึ่งการส่งเสริมเช่นนี้จะทำให้ชุมชนเข้มแข็ง ผ่านพ้นไปได้ทุกวิกฤติ”
ไทยเที่ยวไทย วิถีใหม่ Local Love ไปกับชุมชนคุณธรรมฯ บวร On Tour