กรมศิลปากรแจงข้อสงสัย สำรวจความเสียหายอาคารหลังคาคลุมวัดเจดีย์หลวง พร้อมตั้งคณะกรรมการตรวจสอบตามหลักวิศวกรรม และหาแนวทางแก้ไขโดยด่วนแล้ว
นายประทีป เพ็งตะโก อธิบดีกรมศิลปากร เปิดเผยว่า จากกรณีที่เกิดการชำรุดขึ้นภายในวิหารวัดเจดีย์หลวง ตำบลเวียง อำเภอเชียงแสน จังหวัดเชียงราย และมีการตั้งข้อสงสัยว่ากรมศิลปากรปล่อยให้ผู้รับเหมานำไม้ไม่ได้คุณภาพมาบูรณะวิหารหรือไม่ ขอเรียนว่าโครงการบูรณะและปรับปรุงภูมิทัศน์วัดเจดีย์หลวงนั้น ได้รับงบประมาณในการดำเนินการทั้งสิ้น 45,000,000 บาท เป็นการตั้งโครงการขอรับเงินงบประมาณตั้งแต่ปี 2556 โดยได้รับงบประมาณจากทางราชการ ซึ่งกรมศิลปากรได้รับงบประมาณรายจ่ายประเภทเงินงบอุดหนุน ตามแผนงานพัฒนาและเพิ่มรายได้จากการท่องเที่ยวและบริการ โครงการพัฒนาแหล่งศิลปวัฒนธรรมเพื่อเพิ่มศักยภาพทางการท่องเที่ยว จำนวน 44,850,000 บาท และวัดเจดีย์หลวงสมทบงบประมาณ 50,000 บาท การดำเนินงานแบ่งออกเป็น 3 ระยะ คือ ปีงบประมาณ 2557 ดำเนินการบูรณะอาคารหลังคาคลุมวิหาร งบประมาณ 15,000,000 บาท ปีงบประมาณ 2558 ดำเนินการบูรณะอาคารหลังคาคลุมวิหาร งบประมาณ 15,000,000 บาท ปีงบประมาณ 2559 ดำเนินการบูรณะอาคารหลังคาคลุมวิหาร งบประมาณ 5,400,000 บาท และงานก่อสร้างปรับปรุงส่วนต่างๆ ในพื้นที่ งบประมาณ 9,600,000 บาท
อธิบดีกรมศิลป์ กล่าวอีกว่า กรมศิลปากรโดยสำนักศิลปากรที่ 7 เชียงใหม่ ได้โอนเงินงบประมาณให้กับวัดเจดีย์หลวง ซึ่งทางวัดจะเป็นผู้ว่าจ้างและเป็นคู่สัญญากับเอกชนที่เข้ามารับงานจ้าง ส่วนการบริหารสัญญาจ้างทางวัดได้แต่งตั้งเจ้าหน้าที่จากสำนักฯ ที่ 7 เชียงใหม่ ร่วมกับกรรมการที่วัดคัดสรรแล้วให้เป็นคณะกรรมการตรวจงานจ้างและควบคุมงาน มีหน้าที่กำกับงานให้เป็นไปตามรูปแบบรายการที่กรมศิลปากรอนุมัติ ซึ่งสำนักฯ ที่ 7 เชียงใหม่ได้ตรวจสอบเสาไม้ที่นำมาใช้งาน พบว่าเป็นเสาไม้เนื้อแข็ง และในระหว่างการก่อสร้างได้มีการขออนุมัติใช้วัสดุจากผู้รับจ้างถูกต้องตามข้อกำหนดในสัญญาจ้าง
สำหรับกรณีที่เกิดเหตุการณ์แผ่นดินไหวเมื่อวันที่ 5 พฤษภาคม 2557 ซึ่งเกิดขึ้นระหว่างการดำเนินงานระยะที่ 1 ส่งผลให้ยอดฉัตรเหนือพระธาตุวัดเจดีย์หลวงหักพับลงมาและพบรอยแตกร้าวรอบองค์พระธาตุเพิ่มเติมบางส่วน ทางสำนักศิลปากรที่ 8 เชียงใหม่ (ในขณะนั้น) ได้รับงบประมาณรายการเงินสำรองจ่ายกรณีฉุกเฉินหรือจำเป็น งบประมาณรายจ่ายประจำปีงบประมาณ พ.ศ.2555 และได้รับเงินสนับสนุนจากสถานีโทรทัศน์สีกองทัพบกช่อง 7 จำนวน 550,000 บาท ดำเนินการระหว่างเดือนตุลาคม 2557 แล้วเสร็จในเดือนมีนาคม 2558 ซึ่งเป็นงบประมาณที่ไม่เกี่ยวข้องกับโครงการบูรณะและปรับปรุงภูมิทัศน์วัดเจดีย์หลวง จำนวน 45,000,000 บาท แต่อย่างใด
“ทั้งนี้จากการสำรวจความเสียหายอาคารหลังคาคลุมวิหารวัดเจดีย์หลวง เมื่อเดือนพฤษภาคม 2563 พบว่าเกิดจากแมลง (ปลวก, แมลงภู่) กินและเจาะเนื้อไม้ ทำให้เสาไม้บางต้นสูญเสียกำลังและความสามารถในการรับน้ำหนักโครงสร้างหลังคาที่มีน้ำหนักมาก จึงเกิดการถ่ายน้ำหนักลงสู่เสาไม้ต้นอื่นๆ ให้รับน้ำหนักจากโครงสร้างหลังคาเพิ่มขึ้นไปจากเดิมอาจจะต้องจำกัดการใช้งานอาคาร พร้อมทั้งดำเนินการติดตั้งค้ำยันเสาอาคารทุกต้นโดยใช้เหล็กรูปพรรณ เพื่อช่วยในการรับน้ำหนักโครงสร้างหลังคาไว้ก่อน โดยกรมศิลปากรได้แต่งตั้งคณะกรรมการตรวจสอบความเสียหายดังกล่าวตามหลักวิศวกรรมและพิจารณาหาทางแก้ไขโดยด่วนแล้ว” นายประทีป อธิบดีกรมศิลป์ กล่าว