เล็กๆ ไม่ ใหญ่ๆ ต้องนาซ่า กับแผนศึกษาโครงการกล้องโทรทรรศน์ขนาดใหญ่ยักษ์ที่สุดในระบบสุริยะบนแอ่งของพระจันทร์ ใหญ่นับกิโลเมตร หากสำเร็จจะทุบสถิติจีนที่ใหญ่สุดในโลกขณะนี้ที่ 500 เมตร ชี้ไม่ใช่เรื่องใหม่ที่จะใช้หลุมบนดวงจันทร์ทำจานรับสัญญาณ หวังเป็นกุญแจไขปริศนาเอกภพ
สถาบันวิจัยดาราศาสตร์แห่งชาติ Fan Page นาซาเผยโครงการยักษ์ใหญ่! เปลี่ยน #หลุมอุกกาบาตบนดวงจันทร์ ให้กลายเป็น #จานรับสัญญาณ ขนาด 1 กิโลเมตร
ล้ำหน้าไปอีกขั้น เมื่อนาซามอบทุนวิจัยโครงการนวัตกรรมอวกาศ การออกแบบติดตั้งกล้องโทรทรรศน์วิทยุขนาดเส้นผ่านศูนย์กลาง 1 กิโลเมตรในหลุมอุกกาบาตบริเวณด้านไกลของดวงจันทร์
#กล้องโทรทรรศน์วิทยุ คือ อุปกรณ์รับคลื่นวิทยุจากอวกาศ ส่วนมากมีลักษณะเป็นจานรับสัญญาณทำหน้าที่รวมคลื่นวิทยุจากวัตถุท้องฟ้าที่เล็งไว้ เช่น ดาวฤกษ์ กาแล็กซี เควซาร์ พัลซาร์ ช่วยศึกษาพฤติกรรมของวัตถุท้องฟ้าและวิวัฒนาการของเอกภพในยุคแรกเริ่ม จากอีกมุมมองที่กล้องโทรทรรศน์ทั่วไปไม่สามารถสังเกตการณ์ได้
ล่าสุด นาซามอบทุนวิจัยให้กับโครงการกล้องโทรทรรศน์วิทยุในหลุมดวงจันทร์ LCRT (The Lunar Crater Radio Telescope) ซึ่งสามารถสร้างจานรับสัญญาณที่มีขนาดใหญ่ได้ถึง 1 กิโลเมตร ใหญ่กว่ากล้องโทรทรรศน์วิทยุ FAST ขนาด 500 เมตร ของประเทศจีนที่ใหญ่ที่สุดในโลกในขณะนี้ นอกจากนี้ บนดวงจันทร์แทบจะไม่มีชั้นบรรยากาศ จึงสามารถรับคลื่นวิทยุจากอวกาศในช่วงความถี่ต่ำ 6 - 30 เมกกะเฮิรตซ์ ซึ่งเป็นช่วงความถี่ที่ยังไม่เคยมีการศึกษาในทางดาราศาสตร์มาก่อน
สิ่งที่ซับซ้อนที่สุดของการสร้างกล้องโทรทรรศน์วิทยุบนดวงจันทร์ คงหนีไม่พ้นการติดตั้งจานรับสัญญาณขนาดใหญ่ ที่นาซาวางแผนให้หุ่นยนต์สำรวจดวงจันทร์ติดตั้งได้เองแบบอัตโนมัติ ตั้งแต่ขั้นตอนการขึงตาข่ายที่จะทำหน้าที่เป็นจานรับสัญญาณขนาดเส้นผ่านศูนย์กลาง 1 กิโลเมตรภายในหลุมดวงจันทร์ และยึดตาข่ายเข้ากับขอบหลุมอุกกาบาตที่มีขนาดเส้นผ่านศูนย์กลางประมาณ 3-5 กิโลเมตร ด้วยเหตุนี้เอง อุปกรณ์ทุกชิ้นที่ใช้สร้างกล้องจึงต้องมีน้ำหนักเบาที่สุดเพื่อให้คล่องตัวต่อการติดตั้งและลดภาระค่าใช้จ่ายในการขนส่ง
อย่างไรก็ดี การสร้างกล้องโทรทรรศน์วิทยุบนดวงจันทร์ไม่ใช่แนวคิดใหม่แต่อย่างใด เพราะปัจจุบัน ประเทศจีนและเนเธอร์แลนด์ ได้ติดตั้งกล้องโทรทรรศน์วิทยุขนาดเล็กบนพื้นผิวดวงจันทร์ด้านไกลเป็นที่เรียบร้อยแล้ว โดยใช้ดาวเทียมที่โคจรอยู่รอบดวงจันทร์เป็นสื่อกลางระหว่างกล้องโทรทรรศน์บนดวงจันทร์กับห้องควบคุมบนพื้นโลก ซึ่งเป็นหลักการเดียวกันที่จะนำมาใช้กับกล้อง LCRT
ขณะนี้ แผนการสร้างกล้องโทรทรรศน์บนดวงจันทร์ของนาซาเป็นงบวิจัยสำหรับพัฒนาโครงการที่ล้ำหน้าทางวิทยาการ ทีมงานมีเวลา 9 เดือนในการออกแบบ วางแผน และศึกษาความเป็นไปได้ของโครงการดังกล่าว และถ้าแนวคิดนี้มีความเป็นไปได้จริง ในช่วงชีวิตของเราอาจจะได้เห็นกล้องโทรรศน์วิทยุนอกโลกที่มีขนาดใหญ่ที่สุดในระบบสุริยะของเรา ซึ่งเป็นเหมือนกุญแจอีกหนึ่งดอกของนักวิทยาศาสตร์ที่จะมาไขปริศนาของเอกภพในยุคเริ่มแรกก็เป็นได้
เรียบเรียง : นายเจษฎา กีรติภารัตน์ - เจ้าหน้าที่สารสนเทศดาราศาสตร์ สดร.
อ้างอิง : https://www.sciencealert.com/check-out-this-amazing-plan-to…"
ภาพจาก https://www.sciencealert.com/check-out-this-amazing-plan-to…"