หลวงพ่อปาน วัดบางนมโค จ.พระนครศรีอยุธยา พระเกจิผู้มีชื่อเสียงโด่งดัง เป็นที่เคารพเลื่อมใสศรัทธามากรูปหนึ่งของเมืองกรุงเก่า วัตถุมงคลของท่านล้วนเป็นที่ลือเลื่องในด้านพุทธคุณเป็นเลิศเป็นที่ปรากฏ และได้รับความนิยมสะสมอย่างกว้างขวางจากพุทธศาสนิกชนทั่วทั้งประเทศ พระหลวงพ่อปาน มีหัวใจสำคัญอยู่ที่ ‘ผงวิเศษ 3 สูตร’ ที่บรรจุในองค์พระ คือ ผงวิเศษหัวใจสัตว์ ผงวิเศษจากยันต์เกราะเพชร และผงวิเศษ 5 ประการ อันประกอบด้วย ผงอิทธิเจ ผงปถมัง ผงมหาราช ผงตรีนิสิงเห และผงพระพุทธคุณ ทำให้มีพุทธคุณอเนกอนันต์ ใช้งานสารพัดอย่างเป็นเลิศ เรียกว่าเป็น ‘กฤตยาคมแฝด’ ที่พระพิมพ์อื่นๆ ไม่มี พระหลวงพ่อปาน เป็นพระเนื้อดินเผาทรงสี่เหลี่ยมผืนผ้า เจียนมุมทั้งสี่ด้าน เนื้อดินเป็นดินขุยปูและดินนวลตามทุ่งนา มีความละเอียดปานกลาง จึงมีเม็ดทรายเล็กๆ ปรากฏทั่วองค์พระ และบางส่วนจมอยู่ใต้ผิวกลายเป็นแง่มุมดันเนื้อขององค์พระให้นูนเป็นตุ่มแหลมเล็กๆ อยู่ทั่วองค์พระ ต้องใช้แว่นขยายส่องดู โดยเฉพาะพระที่ไม่ผ่านการใช้เลยจะสังเกตเห็นได้ชัด เรียกว่า “ร่องรอยสาก” และเนื่องจากการเผานั้นใช้แกลบมาสุมไฟ ทำให้สภาพเนื้อขององค์พระจะมี “ร่องรอยแกลบ” สีขององค์พระจะเป็นสีอิฐหรือสีหม้อใหม่ เหมือนพระเนื้อดินทั่วไป แต่ที่พบเห็นสีจะค่อนข้างซีดจนถึงออกเป็นสีชมพูอ่อนๆ เนื่องจากผ่านกาลเวลาและการใช้การสัมผัสมายาวนาน ชี้ตำหนิ พิมพ์ทรงไก่หางพวง พุทธลักษณะองค์พระ ด้านบน เป็นพระพุทธรูปประทับนั่ง แสดงปางสมาธิ อยู่เหนือฐานบัลลังก์ก็มี ฐานเขียงก็มี ฐานผสมก็มี ฐานรูปกลีบบัว ทั้ง บัวชั้นเดียว สองชั้น บัวเม็ด หรือ บัวตุ่ม ก็มี ส่วนด้านข้างพระประธานทั้งสองข้าง มีอักขระขอมตัวนูนข้างละ 2 ตัว คือ มะ อะ อุ อุ อันเป็นยอดพระคาถาหัวใจพระไตรปิฎก ‘ตรีเพชร’ ส่วน ด้านล่าง ใต้ฐานองค์พระ จะเป็นรูปสัตว์พาหนะ 6 ชนิด อันได้แก่ ไก่ ครุฑ หนุมาน ปลา เม่น และ นก อยู่ในลักษณาการแบกฐานองค์พระปฏิมา เหาะเหินขึ้นสู่เบื้องบน มี ‘รอยอุดผงวิเศษ’ ซึ่งสภาพเดิมเป็นสีเขียวของซีเมนต์ผสมกับสีขาวของผงวิเศษ งดงามมาก แต่ส่วนใหญ่ผู้ที่ได้พระมักจะแคะเอาผงวิเศษออก เพื่อนำไปรักษาโรคบ้า งหรือตามแต่จะนำไปใช้ จึงหาที่คงสภาพเดิมๆ ยากยิ่งในปัจจุบัน พุทธคุณและทัศนคติความเชื่อและความศรัทธาที่สืบทอดกันมา แห่ง “พระเครื่องหลวงพ่อปาน” ในแต่ละพิมพ์ทรง มีดังนี้ 1. พระหลวงพ่อปาน พิมพ์ทรงไก่ มีดีทางการทำมาค้าขาย เมตตามหานิยม 2. พระหลวงพ่อปาน พิมพ์ทรงครุฑ มีดีทางอำนาจราชศักดิ์ เหมาะสำหรับข้าราชการชั้นผู้ใหญ่ หรือนักบริหารระดับสูง 3. พระหลวงพ่อปาน พิมพ์ทรงหนุมาน ดีทางด้านการปกครอง แคล้วคลาด คงกระพัน เหมาะกับข้าราชการ ตำรวจ ทหาร 4. พระหลวงพ่อปาน พิมพ์ทรงเม่น ดีทางเกษตรกรรม ทำสวน ทำนา หรือนักค้าที่ดิน 5. พระหลวงพ่อปาน พิมพ์ทรงปลา โบราณว่าค้าขายทางน้ำ ช่วยได้จริง 6. พระหลวงพ่อปาน พิมพ์ทรงนก เสริมความสำเร็จให้ผู้มีอาชีพด้านการสื่อสาร นักพูด นักแสดง นักกฎหมาย นักการทูต และพ่อค้าที่จำเป็นต้องเดินทางค้าขายอยู่เป็นนิจ พระหลวงพ่อปาน พิมพ์ทรงไก่หาง 5 เส้น อันดับแรก ‘พระหลวงพ่อปาน พิมพ์ทรงไก่’ ก็จะแยกย่อยออกเป็นหลายพิมพ์ทรงตามลักษณะที่แตกต่างกันของไก่ และนำมาตั้งเป็นชื่อพิมพ์ แต่ที่นับว่าเป็นที่นิยมมากก็จะเป็น “ทรงไก่หางพวง” และ “ทรงไก่หาง 5 เส้น” มาพิจารณาจุดตำหนิของแต่ละพิมพ์ทรงกันครับ พระหลวงพ่อปาน พิมพ์ทรงไก่หางพวง พิมพ์ด้านหน้า ปลายด้านบนของพระกรรณด้านซ้ายขององค์พระจะมีสันนูนและมีเส้นแตกปรากฏเห็น, ปลายหางยันต์ ตัว ‘มะ’ มีเส้นลักษณะคล้ายพิมพ์แตก, ใต้พระเพลาด้านล่างข้างขวาขององค์พระมีครีบขอบแนวนอนเป็นทางยาว, ตรงกลางระหว่างเม็ดบัวเม็ดที่สี่และห้ามีเส้นเชื่อมปรากฏ, มีเส้นเฉียงจากหัวไก่ไปยังบัวเม็ดที่หก และระหว่างบัวเม็ดที่หกและเจ็ด และตรงหางไก่มีติ่งเนื้อเกินเชื่อมติดกับด้านล่างของบัวเม็ดที่สอง 3 ชี้ตำหนิ พิมพ์ทรงไก่หาง 5 เส้น พระหลวงพ่อปาน พิมพ์ทรงไก่หาง 5 เส้น พิมพ์ด้านหน้า ปลายด้านบนของพระกรรณด้านขวาขององค์พระแนบชิดติดเศียร แต่จะสั้นกว่าเศียรด้านซ้าย, ด้านซ้ายขององค์พระ มุมขยักตัว ‘อุ’ จะเป็นขีดแหลมยาว, ปลายหางตัว ‘อะ’ จรดชิดติดกับหางตัว ‘อุ’ ทั้งด้านซ้ายและด้านขวาขององค์พระ, ขอบจีวรยาวเลยลำพระองค์ จรดซอกพระพาหาด้านข้าง, มีเส้นรัดประคดตรงพระนาภี, ใต้พระเพลาปรากฏฐานอาสนะเป็นเนื้อสันนูน, ตรงหงอนไก่ด้านบน ปลายจะขยักคล้าย ‘ตะขอ’, เหนียงที่คอไก่จะมี 2 ข้าง เห็นเป็นร่องรางๆ, มีเส้นแตกขนานกับเส้นคอ จรดที่หน้าอกไก่, หางไก่มี 5 เส้น ตามชื่อพิมพ์ โดยหางเส้นที่ 3 และ 4 ปลายจะติดกัน พิมพ์ด้านหลัง พระหลวงพ่อปาน ส่วน แม่พิมพ์ด้านหลัง ของ พระหลวงพ่อปาน นั้น จะเหมือนกันทุกพิมพ์ คือ มีลักษณะเป็นเสี้ยนปรากฏให้เห็น และตรงกลางจะเป็นเส้นนูนซึ่งเป็นที่บรรจุผงครับผม