ดนตรี / ทิวา สาระจูฑะ ไมเคิล คิวานูกา ออกอีพี. 2 แผ่นกับสังกัดเล็กๆชื่อ คอมมิวเนียน เรคอร์ดส์ แต่ได้ถูกเลือกเป็นศิลปินเปิดรายการให้ยอดนักร้อง อเดล ในการทัวร์คอนเสิร์ตเมื่อปี 2011 ของเธอ ทำให้เขาเป็นที่รู้จักขึ้นมาบ้างในหมู่นักฟังเพลง แต่ก็ยังเรียกไม่ได้ว่าโด่งดัง การมีผู้ติดตามระดับหนึ่ง ทำให้ คิวานูกา ได้เซ็นสัญญากับบริษัทใหญ่ โพลีดอร์/อินเตอร์สโคป และได้ออกอัลบั้มเต็มชุดแรก Home Again ในปี 2012 Home Again ติดอันดับ 4 บนตารางอันดับเพลงอังกฤษ พร้อมทั้งได้รับคำวิจารณ์ในแง่บวก และได้รับรางวัล “เสียงแห่งปี 2012” จาก บีบีซี คิวานูกา จึงกลายเป็นที่กล่าวขวัญในวงกว้าง และหลายคนเริ่มอยากรู้ว่า หนุ่มผิวดำที่ไม่ได้มีความหล่อเหลามาเป็นจุดขาย แต่มีเสียงร้องและบทเพลงที่ยอดเยี่ยมคนนี้คือใคร คิวานูกา ถือสัญชาติอังกฤษเพราะเกิดในลอนดอน แต่พ่อแม่เป็นชาวยูกันดาที่อพยพลี้ภัยการเมืองในยุคจอมเผด็จการ อีดี อามิน มาปักหลักอยู่ที่อังกฤษ เขาเป็นคนเรียนเก่ง เข้าเรียนด้านสื่อ, ศิลปะ และออกแบบที่มหาวิทยาลัยเวสต์มินสเตอร์ ขณะยังเรียนก็หารายได้พิเศษจากการเป็นมือกีตาร์รับจ้างด้วย ความสำเร็จจากอัลบั้มแรกยิ่งเพิ่มมากขึ้นเมื่อเขาออกอัลบั้มที่ 2 – Love & Hate ในปี 2016 อัลบั้มขายดี ได้รับคำวิจารณ์ชื่นชม และติดอันดับ 1 ในอังกฤษ หลายเพลงของเขาถูกนำไปใช้เป็นธีมในซีรี่ส์ดังๆของหลายเครือข่าย ทั้ง เอชบีโอ, เน็ทฟลิกซ์, ทีเอ็นที, ฟ็อกซ์ และถูกซื้อไปประกอบหนังโฆษณา และช่วงปลายปี 2019 เขาก็ออกอัลบั้มใหม่ล่าสุดในชื่อสั้นๆว่า Kiwanuka คิวานูกา บอกว่าการใช้นามสกุลของตัวเองเป็นชื่ออัลบั้มนี้เป็นการท้าทายอย่างหนึ่ง “ผมจำได้ตอนที่ผมเซ็นสัญญาทำอัลบั้มครั้งแรก มีคนถามผมว่า ‘จะให้เรียกนายว่าอะไรดี?’” เขาเล่าพลางหัวเราะ “ผมไม่เคยคิดเรื่องจะเรียกตัวเองว่า จอห์นนี ธันเดอร์ หรืออะไรทำนองนั้น เหมือนนักร้องจากอดีต ก่อนหน้านี้ผมก็เคยคิดว่า ผมจะขายแผ่นเสียงได้มากขึ้นไหมถ้าชื่อผมเรียกง่ายกว่านี้ แต่ท้ายที่สุดผมก็ผูกมัดกับคนที่ผมเป็น และผมจะไม่มีตัวแทน หรือกลายเป็น ซาชา เฟียร์ซ (บียอนเซ) หรือ ซิกกี สตาร์ดัสต์ (เดวิด โบวี่) แม้ทุกคนจะบอกผมว่า ผมต้องเป็นอย่างนี้ อย่างนั้น ผมก็เป็นได้แค่ ไมเคิล คิวานูกา” อัลบั้ม Kiwanuka ยังเป็นการทำงานร่วมกับ 2 โปรดิวเซอร์ชั้นแนวหน้าที่ร่วมงานกันมาใน Love & Hate นั่นคือ แดนเจอร์ เมาส์ (อเมริกัน) และ อินโฟล (อังกฤษ) นอกจากความสามารถในการแต่งท่วงทำนองไพเราะน่าฟังของ คิวานูกา และทีมงาน สุ้มเสียงของอัลบั้มนี้ยังผสมผสานด้วยดนตรีหลากหลาย โดยมีฐานหลักเป็นโฟล์คและโซลที่ได้รับอิทธิพลจากบรรดาศิลปินโซลสายลึกแห่งทศวรรษ 1970 อย่าง ดิ ไอสลีย์ บราเธอร์ส, บิลล์ วิเธอร์ส, มาร์วิน เกย์, สไล แอนด์ แฟมิลี สโตน, บ็อบบี โวแม็ค, เฟลา คูติ, กิล สก็อทท์-เฮอรอน ฯลฯ นอกจากนี้ยังรวมถึงซาวนด์ที่ได้อิทธิพลจากศิลปินที่เขาชื่นชอบในวัยเด็ก เช่น เดอะ ฟูจีส์, เนอร์วานา, เอ๊าท์แคสต์ และกระทั่งศิลปินร่วมยุคเดียวกันอย่าง เคนดริค ลาร์มา แต่งเติมด้วยดนตรีบรรยากาศเหมือนยุคไซคีเดลิคเฟื่องฟู หากจะเคยมีเส้นขอบเขตดนตรีของ Kiwanuka อยู่ เส้นรอบวงนั้นก็เลือนหายไปแล้ว กลายเป็นแนวทางเฉพาะตัวที่ยิ่งเด่นชัดขึ้นกว่าอัลบั้ม Love & Hate และเนื้อหาในบทเพลงที่บรรจุอยู่ในอัลบั้มก็ขยายไปสู่เรื่องราวทางสังคมและการเมืองมากขึ้น-อย่างชัดเจนโดยเฉพาะเรื่องราวของคนผิวสี เช่นเดียวกับที่เคยปรากฏอยู่ในผลงานของศิลปินระดับตำนานที่กล่าวชื่อมาแล้วข้างบน คล้ายกับว่า คิวานูกา ได้ผ่านการระบายและเยียวยาตัวเองมาแล้วจาก Love & Hate อัลบั้มใหม่คือการเปิดเผยถึงความรู้สึกของเขาต่อเรื่องราวข้างนอก แน่นอนว่า มันมีทั้งความหวังและความสงสัยอยู่ในนั้น