“มทร.ศรีวิชัย” สืบสาน ภูมิปัญญาชาวบ้าน “ศิลปะแทงหยวก”

ศิลปะการแทงหยวก ถือได้ว่าเป็นอีกหนึ่งงานศิลปะไทย แขนงงานเครื่องสด อันเกิดจากภูมิปัญญาชาวบ้านของบรรพบุรุษไทยที่ถ่ายทอด วิชาความรู้ สู่รุ่นลูกรุ่นหลานให้สืบทอดกันมาตั้งแต่อดีตจวบจนปัจจุบันเป็นเวลาหลายร้อยปี โดยทางภาคใต้การสร้างงานฝีมือชิ้นนี้หลักๆ จะขึ้นอยู่กับวาระและโอกาสอันควร อาทิ งานศพ (พระสงฆ์หรือบุคคลสำคัญ) เทศกาลสงกรานต์ ประเพณีชักพระ เป็นต้น อาจารย์รื่นฤทัย รอดสุวรรณ อาจารย์ประจำหลักสูตรสาขาวิชาทัศนศิลป์ สาขาศิลปกรรมและออกแบบ คณะสถาปัตยกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลศรีวิชัย (มทร.ศรีวิชัย) กล่าวว่า ทางคณะสถาปัตยกรรมศาสตร์ จัดกิจกรรมเผยแพร่ความรู้ ให้กับนักเรียนนักศึกษาในการร่วมกันสืบสานประเพณีและวัฒนธรรมและศิลปะแขนงต่างๆให้คงอยู่ จึงจัดกิจกรรมเผยแพร่ความรู้ศิลปะการแทงหยวก ซึ่งในปัจจุบันเป็นที่นิยมนำมาใช้งานมงคลและงานอวมงคล อาทิ งานประเพณีทำบุญลากพระของภาคใต้ ได้นำศิลปะการแทงหยวกนำมาประกอบในเรือพระ ที่มีลวดลายและความสวยงาม นำมาประกอบเป็นฐานพระในการสรงน้ำพระในพิธีต่างๆ อีกทั้งเป็นส่วนหนึ่งของภูมิปัญญาที่บรรพบุรุษส่งต่อมาสู่ลูกหลาน อยากให้เยาวชนไทยช่วยกันสืบสานและเห็นคุณค่าหันมามองว่าสิ่งนี้คือสิ่งที่ควรรักษาเอาไว้ ถึงจะไม่ใช่สิ่งที่ง่ายแต่ก็เป็นสิ่งที่ดีถ้าหากได้ร่วมด้วยช่วยกันต่อยอดเอาไว้ ลวดลายที่ใช้ประกอบในงานหยวกหลักๆ จะมีลายหน้ากระดานและลายเสา ส่วนลายย่อยๆ จะเป็นลายไทยโดยทั่วไป อาทิ ลายฟันปลา ฟัน1 ฟัน3 ฟัน5 ขึ้นใช้ประกอบลายตรงกลางจะเป็นลายหน้ากระดาน ลายหน้ากระดานจะเป็นลายในแนวนอนจะเท่ากันทั้ง 2 ข้าง เป็นส่วนหนึ่งของลายไทย นายศุภณัฐ วงษ์เลี่ยง นักเรียนโรงเรียนดาวนายร้อย กล่าวว่า รู้สึกดีใจที่ได้มาเรียนรู้ศิลปะการแทงหยวก ซึ่งตนเองไม่เคยรู้มาก่อน จะมีศิลปะแบบนี้ และได้ลงปฏิบัติและเรียนรู้ถึงวิธีการแทงหยวกเป็นลวดลายไทยต่างๆ และขนบธรรมเนียมประเพณี ศิลปวัฒนธรรมหรืองานต่าง ๆ ในการใช้วัสดุท้องถิ่นหรือนำสิ่งที่อยู่ใกล้มาใช้ให้เกิดประโยชน์ มีความสวยงามในการนำมาใช้งานพิธีต่างๆ และสามารถนำไปถ่ายทอดให้กับชาวบ้านและชุมชนได้อีกในอนาคต นางสาวสุพิชชา ปิติ นักเรียนโรงเรียนนวมินทราชูทิศ ทักษิณ ได้บอกถึงความรู้สึกที่ได้เข้าร่วมกิจกรรมศิลปะการแทงหยวก ว่า รู้สึกดีที่ได้เข้าร่วมเพราะได้รู้ถึงวิธีการแทงหยวกนำไปใช้ประโยชน์ในงานต่าง ๆ รวมไปถึงก่อให้เกิดความคิดที่จะอนุรักษ์สิ่งที่ดีนี้เอาไว้เพื่อให้ยังอยู่ต่อไปได้เห็นคุณค่าศิลปะ การเรียนรู้ภูมิปัญญาไทยกับศิลปะการแทงหยวก อย่างไรก็ตาม ศิลปะการแทงหยวก ที่บรรพบุรุษได้คิดประดิษฐ์สอดแทรกไว้ซึ่งความงามทั้งด้านฝีมือและจิตใจของผู้สร้างอย่างลงตัวไว้นั้น ถือเป็นภูมิปัญญาที่มีความละเอียด ประณีตและอ่อนช้อยงดงามอย่างยิ่งที่หาดูได้ยากมากก็ว่าได้ในปัจจุบัน ดังนั้น ในฐานะเยาวชนรุ่นใหม่ ผู้ที่จะเจริญเติบโต พัฒนาประเทศต่อไปในอนาคตภายภาคหน้านั้น จึงต้อง ปกป้อง รักษา อนุรักษ์ และสืบทอดศิลปวัฒนธรรมไทยอันทรงคุณค่านี้ เพื่อรักษารากเหง้าความเป็นความเป็นไทยเอาไว้ เพื่อให้อยู่ต่อไป