ปัญหาฝุ่น PM 2.5 ที่คนไทยต้องเผชิญอยู่ทุกปี โดยเฉพาะช่วงหน้าหนาว ก่อให้เกิดผลกระทบกับสุขภาพคนไทย และถือเป็นอีกความท้าทายสำคัญในแวดวงสถาปัตย์ กับการออกแบบสิ่งก่อสร้างเพื่อแก้ปัญหาฝุ่นจิ๋ว
คณะสถาปัตยกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น ได้จัดโครงการประกวดออกแบบแนวทางปรับปรุงภูมิทัศน์สวนรุกขชาติและบริเวณข้างเคียง สำหรับนักศึกษาชั้นปีที่ 4 และโครงการออกแบบพัฒนาพื้นที่รอบอาคารศูนย์อาหารและบริการ สำหรับนักศึกษาชั้นปีที่ 5 โดยได้รับเกียรติจาก ดร.ณรงค์ชัย อัครเศรณี นายกสภามหาวิทยาลัยขอนแก่น เป็นประธาน เพื่อปลูกจิตสำนึกรักสิ่งแวดล้อมให้แก่คนรุ่นใหม่ตามแนวคิด อาคารเขียว (Green building) เพื่อรักษาสิ่งแวดล้อมที่ดีให้ชั่วลูกหลาน โดยจัดแสดงผลงานนักศึกษาที่เข้าร่วมโครงการกว่า 50 คน ณ อาคารสิริคุณากร ม.ขอนแก่น เมื่อเร็วๆ นี้
ผศ.ดร.ชำนาญ บุญญาพุทธิพงศ์ อาจารย์ผู้ดูแลโครงการเผยว่า นักศึกษาปี 4 -5 ได้เรียนรู้ในห้องเรียนอย่างเต็มที่แล้ว พร้อมเผชิญโลกความจริง งานมหาวิทยาลัยชิ้นนี้ จึงเปรียบเสมือนเวทีฝึกงานจริงของนักศึกษา พบลูกค้าจริง พบปัญหาและการทำงานจริง ซึ่งอยู่ภายใต้วิชาการ การออกแบบ โดยรวมทุกศาสตร์สาขาวิชามาประยุกต์ใช้ อาทิ วิศวกรรม สถาปัตย์ ภูมิทัศน์ โดยคำนึงถึงสิ่งแวดล้อมเป็นหลัก
“การออกแบบสถาปัตยกรรม ต้องเน้นเรื่องพื้นที่สีเขียว ประหยัดพลังงานเป็นหลัก เพื่อปลูกจิตสำนึกรักษ์สิ่งแวดล้อมให้นักศึกษา เมื่อจบไปจะช่วยสร้างสังคมที่ดี โดยเฉพาะฝุ่นPMเป็นเรื่องระดับเมือง ระดับชาติ ตัวอาคารสามารถออกแบบตามหลักกการช่วยบรรเทาได้ประมาณหนึ่ง เช่น พืชสีเขียวช่วยซับฝุ่น พื้นที่คอนกรีตน้อยลดฝุ่นได้ การมองทิศทางลมต้องโกรกตลอดวัน ฝุ่นไม่ขัง สิ่งสำคัญคือนอกจากวงการสถาปัตยกรรมแล้ว ทุกฝ่ายต้องร่วมมือกันจะช่วยได้อย่างมีประสิทธิภาพและยั่งยืน”
นายอาณัช ธรรมธร นักศึกษาชั้นปีที่ 5คณะสถาปัตยกรรมศาสตร์ กล่าวว่า การจัดกิจกรรมดังกล่าวทำให้ได้ใช้ความรู้ทุกรายวิชามาประยุกต์จริง ในพื้นที่จริงและพบความต้องการของลูกค้าจริง โดยเฉพาะสิ่งที่อาจารย์ได้ปลูกฝังการออกแบบอาคารที่คำนึงถึงสิ่งแวดล้อมมาเป็นอันดับแรก ต่อมาประหยัด ประโยชน์ใช้สอย และความสวยงาม เช่น ฝุ่น PM 2.5 สามารถแก้ไขโดยทำให้อากาศไม่ขัง ลมโกรกภายในอาคาร รอบบริเวณอาคารควรมีไม้เลื้อยซับฝุ่นก่อน ลดพื้นที่คอนกรีตให้น้อยลงเพิ่มพื้นที่สีเขียว จะสามารถลดฝุ่นได้ประมาณหนึ่ง
“ความท้าทายใหม่กับสถาปนิกยุคใหม่ อาจารย์พยายามสอนคือ การเป็น Green building ปัญหาโลกร้อนเป็นเรื่องของทุกคนที่อยู่บนโลก ต้องออกแบบอาคารลดใช้พลังงาน เช่นแอร์ หรือเครื่องใช้ไฟฟ้าอย่างอื่น เอามาบูรณาการลดใช้พลังงาน อาคารจอดรถไม่จำเป็นต้องใช้แอร์
สิ่งที่เข้ามาในอาคารคือแดด ฉะนั้นเราแทรกแนวพืชพันธุ์เลื้อยไปตามตัวอาคาร เพื่อให้มองเห็นสีเขียวแทรกในตัวอาคาร ซัพพอร์ต สร้างความเย็นให้อาคาร ให้รับแสงแต่ไม่รับความร้อนได้ มั่นใจว่าหากเมื่อลงไปปฏิบัติงานจริงจะนำความรู้ตรงนี้ไปใช้ในการรักษ์โลกแน่นอน”