หน้าแล้งก็ขาดแคลนน้ำ หน้าฝนน้ำก็ท่วม เหมือนเป็นวัฏจักรปัญหาที่เกิดขึ้นไม่จบสิ้นสำหรับประเทศไทย นอกจากปัญหาการขาดแคลนน้ำสำหรับอุปโภค บริโภคแล้ว ปัญหาการขาดแคลนน้ำสำหรับการเกษตร ก็กลายเป็นปัญหา “ศึกแย่งน้ำ” ที่มักจบลงด้วยโศกนาฏกรรม นอกจากนี้ยังมีปัญหาคุณภาพน้ำที่ก่อให้เกิดผลกระทบต่อสภาพแวดล้อมอีกด้วย
อย่างไรก็ตามล่าสุดที่ประชุมคณะรัฐมนตรีเมื่อวันที่ 18 มิถนายน 2562 ที่ผ่านมา มีมติเห็นชอบแผนแม่บทการบริหารจัดการทรัพยากรน้ำ 20 ปี โดยนายสมเกียรติ ประจำวงษ์ เลขาธิการ สทนช. เปิดเผยว่าแผนแม่บทการบริหารจัดการทรัพยากรน้ำ 20 ปี (พ.ศ.2561 - 2580) ประกอบด้วย 6 ด้านหลัก ได้แก่
1.การจัดการน้ำอุปโภคบริโภค
2.การสร้างความมั่นคงของน้ำภาคการผลิต
3.การจัดการน้ำท่วมและอุทกภัย
4.การจัดการคุณภาพน้ำและอนุรักษ์ทรัพยากรน้ำ
5.การอนุรักษ์ฟื้นฟูสภาพป่าต้นน้ำที่เสื่อมโทรมและป้องกันการพังทลายของดิน
และ 6.การบริหารจัดการ
เพื่อใช้เป็นกรอบและแนวทางในการแก้ไขปัญหาและพัฒนาทรัพยากรน้ำของประเทศ เปรียบเสมือนแผนที่นำทางให้ทุกหน่วยงานที่เกี่ยวข้องปฏิบัติภารกิจหน้าที่ได้อย่างสอดคล้องและเป็นไปในทิศทางเดียวกัน
ทั้งนี้แผนแม่บทการบริหารจัดการทรัพยากรน้ำ 20 ปี เป็นส่วนหนึ่งของ 3 เสาหลักในการบริหารจัดการทัรพยากรน้ำของประเทศ ซึ่งประกอบด้วย เสาแรก คือ กฎหมาย ได้มีการประกาศใช้พระราชบัญญัติทรัพยากรน้ำ พ.ศ. 2561 ซึ่งมีผลบังคับใช้ตั้งแต่วันที่ 27 มกราคม 2562 เสาที่สอง แผนแม่บท ซึ่ง ครม.ได้ผ่านความเห็นชอบแผนแม่บทการบริหารจัดการทรัพยากรน้ำดังกล่าว และเสาที่สาม หน่วยงานหลักในการบริหารจัดการน้ำที่มีเอกภาพ ซึ่งหัวหน้า คสช.ได้มีคำสั่งที่ 46/2560 จัดตั้ง สำนักงานบริหารจัดการทรัพยากรน้ำแห่งชาติ (สทนช.) ขึ้นมา ให้เป็นหน่วยงานหลักด้านนโยบายการบริหารจัดการทรัพยากรน้ำของประเทศ เพื่อลดความซ้ำซ้อนของหน่วยงานด้านน้ำที่มีอยู่กว่า 40 หน่วยงานใน 7 กระทรวง
และขณะนี้ได้มีการปรับปรุงการบริหารจัดการทรัพยากรน้ำของประเทศเพิ่มเสาหลักที่สี่ คือ การพัฒนาองค์ความรู้ นวัตกรรมและเทคโนโลยีที่จะขับเคลื่อนแผนแม่บทให้ไปสู่เป้าหมายตามวิสัยทัศน์ที่กำหนดไว้ คือ ทุกหมู่บ้านมีน้ำสะอาดอุปโภค บริโภค น้ำเพื่อการผลิตมั่นคง ความเสียหายจากอุทกภัยลดลง คุณภาพน้ำอยู่ในเกณฑ์มาตรฐาน บริหารจัดการน้ำอย่างยั่งยืน ภายใต้การพัฒนาอย่างสมดุล โดยการมีส่วนร่วมของทุกภาคส่วน
นายสมเกียรติ กล่าวว่า สทนช.จะทำหน้าที่เป็นหน่วยงานกลางในการอำนวยการกำกับ ขับเคลื่อนแผนแม่บทการบริหารจัดการทรัพยากรน้ำ 20 ปี รวมทั้งติดตามและประเมินผลการดำเนินงานของหน่วยงานให้เป็นไปตามเป้าหมายของแผนแม่บทการบริหารจัดการทรัพยากรน้ำ 20 ปี ที่ได้กำหนดไว้ และสอดคล้องตามพระราชบัญญัติทรัพยากรน้ำ พ.ศ.2561
เราคาดหวังว่า แผนแม่บทการบริหารจัดการทรัพยากรน้ำ 20 ปี จะสามารถแก้ไขปัญหาน้ำได้ทั้งระบบ อย่างมั่นคงและยั่งยืน