ท่ามกลางความไม่แน่นอนของเศรษฐกิจโลกที่ยังคงปกคลุมด้วยปัจจัยเสี่ยงรอบด้าน ทั้งจากสงครามการค้า การเปลี่ยนแปลงนโยบายดอกเบี้ยของประเทศมหาอำนาจ และหนี้ภายในประเทศที่ยังตึงตัว การรับบริจาคทองคำ จากคณะศิษยานุศิษย์องค์หลวงตาพระมหาบัว ญาณสัมปันโน รวม 10 กิโลกรัม ของธนาคารแห่งประเทศไทย จึงสะท้อนนัยอย่างลึกซึ้ง ในสถานการณ์ที่ราคาทองคำพุ่งขึ้นถึง 3 เท่าตัว

นายเศรษฐพุฒิ สุทธิวาทนฤพุฒิ ผู้ว่าการ ธนาคารแห่งประเทศไทย ชี้ให้เห็นว่า “ทองคำ” เป็นหนึ่งในกลไกสนับสนุนเสถียรภาพของค่าเงิน เพราะถูกใช้เป็นทรัพย์สินหนุนหลังธนบัตรที่หมุนเวียนในระบบ การมีทองคำในทุนสำรองระหว่างประเทศยังถือเป็น "หลักประกันแห่งความเชื่อมั่น" สำหรับนักลงทุนและประชาชนในประเทศ

ปัจจุบัน ทองคำที่ธปท.ถือครองมีน้ำหนักรวมกว่า 13,129 กิโลกรัม ส่งผลให้ไทยอยู่ในอันดับที่ 17 ของโลกในแง่ปริมาณทองคำสำรอง ความน่าสนใจคือ ธปท.แยกทองคำไว้อย่างชัดเจนในบัญชีพิเศษซึ่งเปรียบเสมือน "เงินก้นถุง" และต้องมีกฎหมาย 2 ฉบับคุ้มครอง คือ พ.ร.บ.ธนาคารแห่งประเทศไทย และ พ.ร.บ.เงินตรา การเปลี่ยนแปลงทางกฎหมายใดๆ ที่เกี่ยวข้องกับ 2 ฉบับนี้ จึงอาจนำไปสู่ความสุ่มเสี่ยงของเสถียรภาพเงินตราไทยในอนาคตได้

ในเชิงตัวเลข ไทยมีทุนสำรองระหว่างประเทศอยู่ที่ประมาณ 276,000 ล้านดอลลาร์สหรัฐ เพิ่มขึ้นจากปี 2541 ซึ่งมีเพียง 23,000 ล้านดอลลาร์ หรือเพิ่มขึ้นกว่า 10 เท่าในรอบสองทศวรรษ ทุนสำรองนี้เป็นกลไกสำคัญในการรักษาเสถียรภาพของค่าเงินบาท และเป็นเครื่องมือสำคัญในการรองรับความผันผวนจากปัจจัยภายนอก

แต่แม้ทุนสำรองจะดูแข็งแกร่งในเชิงตัวเลข ผู้ว่าฯ ธปท.กลับส่งสัญญาณเตือนว่า "ยังไม่แข็งแรงเท่าที่ควร" เมื่อเทียบกับระดับความเสี่ยงใหม่ที่ไทยกำลังเผชิญ โดยเฉพาะ ระดับหนี้ภาครัฐและหนี้ครัวเรือนที่สูงผิดปกติ และมีแนวโน้มกดดันความสามารถในการใช้นโยบายการคลังและนโยบายการเงินอย่างมีประสิทธิภาพ

สิ่งที่ผู้ว่าฯ ธปท.นิยามว่าเป็น “พายุกำลังจะมา” คือความไม่แน่นอนจากนโยบายเศรษฐกิจโลก โดยเฉพาะสงครามการค้าระหว่างประเทศมหาอำนาจ เช่น จีนกับสหรัฐฯ ที่กำลังกดดันเศรษฐกิจประเทศกำลังพัฒนาอย่างไทยให้ต้องเตรียม "เรือ" ให้แข็งแรงก่อนพายุจะเข้าจริงจัง

ขณะเดียวกัน ดอลลาร์สหรัฐ ซึ่งเป็นสกุลเงินหลักของโลก กำลังเผชิญแรงเสื่อมถอยจากหลายประเทศที่เริ่มกระจายความเสี่ยงไปถือสกุลเงินอื่นมากขึ้น แม้จะยังคงเป็น "เงินสกุลหลัก" ในการซื้อขายสินค้าโลกอยู่ก็ตาม โดยผู้ว่าฯ ยืนยันว่า ไทยมีการกระจายความเสี่ยงผ่านการถือครองหลากหลายสกุลเงิน ไม่ได้พึ่งพาแต่ดอลลาร์ และยังมีทองคำเป็นตัวแปรสำคัญในพอร์ตการลงทุนของทุนสำรอง

เสียงเตือนจาก ผู้ว่าฯ ธปท. จึงเป็นสิ่งที่ทุกฝ่ายต้องเตรียมวางแผนป้องกัน เพื่อไม่ให้เกิดความเสียหายต่อเศรษฐกิจไทยในระยะยาว