"องค์กร" กับการคงอยู่ที่ "แตกต่าง"

รศ.ดร.สุขุม เฉลยทรัพย์

ประธานที่ปรึกษาสวนดุสิตโพล มหาวิทยาลัยสวนดุสิต

องค์กรที่ดำเนินกิจกรรมภายใต้กลุ่มหรือคลัสเตอร์เดียวกันต่างต้องแข่งขันให้องค์กรมีที่ยืนบนสังคมและชุมชน รวมถึงการนำมาซึ่งผลกำไรที่จะนำมาหล่อเลี้ยงองค์กร บุคลากร และพัฒนาองค์กรให้เติบโต มั่นคงและก้าวหน้า ซึ่งองค์กรอาจใช้กลยุทธ์การสร้างความได้เปรียบทางการแข่งขันอย่างหนึ่ง คือ “กลยุทธ์สร้างความแตกต่าง” (Differentiation Strategy) ที่สามารถนำไปใช้ได้จริงกับเมื่อสถานการณ์วันนี้ที่กลุ่มสินค้าและบริการทุกอย่างอยู่ในสภาวะล้นตลาดและอิ่มตัว ดังจะเห็นว่าโอกาสการเลือกสินค้าและบริการตั้งอยู่บนฝั่งของลูกค้าหรือผู้รับบริการมากกว่าฝั่งเจ้าของสินค้าและบริการ

กลยุทธ์สร้างความแตกต่างจะช่วยดึงความสนใจลูกค้าหรือผู้รับบริการ และกระตุ้นการซื้อหรือบริการซ้ำใหม่ เป็นการรักษาและขยายฐานลูกค้าหรือผู้รับบริการ ซึ่งการสร้างคุณค่าเพิ่มให้กับสินค้าหรือบริการด้วยการสร้างความแตกต่างทำได้หลายวิธีการและทำได้พร้อม ๆ กัน (อ่านเพิ่มเติมที่ - https://www.brandbuffet.in.th/2021/02/differentiation-
strategy-burger-king-case-study/) ได้แก่ การสร้างความแตกต่างด้านผลิตภัณฑ์ (Product Differentiation) ด้านบริการ (Service Differentiation) ด้านช่องทางจัดจำหน่าย (Distribution Differentiation) ด้านการสร้างสัมพันธ์ที่ดี (Relationship Differentiation) ด้านภาพลักษณ์ – ชื่อเสียง (Image – Reputation Differentiation) และด้านราคา (Price Differentiation)

สถาบันการศึกษาก็เช่นเดียวกับองค์กรอื่น ๆ ที่ต้องสร้างความแตกต่างแต่มีประโยชน์ เพื่อดึงดูดกลุ่มผู้เรียนเป้าหมายและสร้างความได้เปรียบในการแข่งขัน แนวทางการสร้างความแตกต่างของสถาบันการศึกษามีหลายแนวทาง อาทิ

การพัฒนาหลักสูตรการศึกษาที่เป็นเอกลักษณ์และสร้างสรรค์ เพื่อรองรับอุตสาหกรรมเฉพาะกลุ่มหรือสาขาวิชาที่เกิดขึ้นใหม่ การเปิดสอนหลักสูตรเฉพาะทาง หลักสูตรสหวิทยาการ หรือการวิจัยที่ล้ำสมัยเพื่อดึงดูดกลุ่มผู้เรียนที่มีความสนใจหรือเป้าหมายเฉพาะทางอาชีพ

การสรรหาคณาจารย์ที่มีชื่อเสียงซึ่งเป็นผู้เชี่ยวชาญในสาขาตามเอกลักษณ์ของสถาบันการศึกษา รวมถึงนักวิจัย และผู้เชี่ยวชาญที่มีชื่อเสียง เพื่อส่งเสริมชื่อเสียงของสถาบันการศึกษาและดึงดูดกลุ่มผู้เรียนที่ต้องการการรับคำปรึกษาระดับแนวหน้า

การเพิ่มโอกาสการวิจัยด้วยการให้ผู้เรียนได้เข้าถึงห้องปฏิบัติการที่ทันสมัย จัดสรร​​ทุนวิจัยที่หลากหลาย และการร่วมมือกับพันธมิตรในอุตสาหกรรมเพื่อดึงดูดผู้เรียนที่สนใจสร้างประสบการณ์ที่แตกต่างผ่านการทำวิจัยภาคปฏิบัติ

การส่งมอบบริการที่สนับสนุนผู้เรียนทั้งในระดับกว้างและส่วนตัว โดยการสร้างสภาพแวดล้อมการเรียนรู้เชิงบวก
และการให้บริการต่าง ๆ เช่น การให้คำปรึกษาด้านอาชีพ การให้คำปรึกษาด้านวิชาการ การสนับสนุนด้านสุขภาพจิต และการสร้างเครือข่ายที่เกี่ยวข้องเพื่อเพิ่มประสบการณ์ให้กับผู้เรียนโดยรวม

การลงทุนในสิ่งอำนวยความสะดวกภายในสถาบันการศึกษาที่ทันสมัยและน่าดึงดูดใจ เช่น ห้องสมุด ห้องทดลอง
สปอร์ตคอมเพล็กซ์ และที่พักสำหรับนักศึกษา โดยมีการบำรุงรักษาที่ดี มีความสวยงาม เพื่อสร้างความประทับใจให้กับนักเรียนและผู้ปกครองในอนาคต

การจัดหาโครงการแลกเปลี่ยนระหว่างประเทศ และการเพิ่มโอกาสการทำงานกับองค์กรระดับโลก เพื่อดึงดูดผู้เรียนที่ต้องการแสวงหาประสบการณ์การศึกษาที่หลากหลายและเป็นสากล

การมีสัมพันธภาพกับเครือข่ายศิษย์เก่าที่แข็งแกร่งและประสบความสำเร็จ เพื่อสร้างผลกระทบให้สถาบันการศึกษาในด้านอาชีพของผู้สำเร็จการศึกษา และยังเป็นตัวเลือกที่น่าสนใจสำหรับผู้เรียนอีกด้วย

การนำเทคโนโลยีขั้นสูงมาใช้ในห้องเรียน รวมถึงแพลตฟอร์มการเรียนรู้ออนไลน์ และสิ่งอำนวยความสะดวกด้านการวิจัยเพื่อแสดงให้เห็นถึงความทันสมัยและก้าวหน้าของสถาบันการศึกษาว่าอยู่ในระดับแนวหน้าด้านการศึกษาและการวิจัย

การเน้นย้ำถึงสภาพแวดล้อมที่เป็นมิตรและเป็นกันเองกับผู้เรียนที่มาจากภูมิหลังที่หลากหลาย ซึ่งจะสะท้อนให้เห็นว่าสถาบันการศึกษาไม่เลือกปฏิบัติและให้ความสำคัญกับความหลากหลายและความเท่าเทียม

การสร้างแบรนด์และแคมเปญการตลาดที่มีประสิทธิภาพ เพื่อสื่อสารจุดขายที่เป็นเอกลักษณ์ของมหาวิทยาลัยไปยังผู้เรียน ผู้ปกครอง และผู้มีส่วนได้ส่วนเสียในอนาคต

กล่าวอย่างสรุป การสร้างความแตกต่างเป็นกระบวนการที่องค์กรทุกแห่งต้องดำเนินการอย่างต่อเนื่อง สถาบันการศึกษาต้องปรับตัวตามแนวโน้มที่เปลี่ยนแปลง และความต้องการของผู้เรียน เพื่อให้สามารถแข่งขันในตลาดการศึกษาได้ นอกจากนี้ สถาบันการศึกษายังจำเป็นต้องจัดวางกลยุทธ์ที่สร้างความแตกต่างให้สอดคล้องกับ พันธกิจหลักและค่านิยมของสถาบันเพื่อรักษาความไว้วางใจและความศรัทธา (Trust & Faith) ให้อยู่คู่กับสังคมตลอดไป