รายงานของศูนย์วิจัยกสิกรไทย เปิดเผยว่าการระบาดของโควิดสายพันธุ์โอไมครอนที่น่าจะกระทบจังหวะการฟื้นตัวของเศรษฐกิจให้สะดุดลงอย่างน้อยในช่วงไตรมาสแรกปี 2565 มีผลต่อการฟื้นตัวของภาคธุรกิจและกำลังซื้อของครัวเรือน สวนทางกับค่าครองชีพที่ปรับเพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่อง ไม่ว่าจะเป็นราคาเนื้อสัตว์ โดยเฉพาะราคาเนื้อสุกรที่ปรับตัวสูงสุดในรอบ 10 ปี ราคาไข่ไก่ ราคาน้ำมันพืช ราคาพลังงาน ตลอดจนราคาค่าสาธารณูปโภค (ค่าไฟฟ้า)
รายงานระบุว่า ภาครัฐได้ทยอยออกมาตรการช่วยเหลือค่าครองชีพของผู้บริโภคบ้างแล้ว เช่น มาตรการตรึงราคาสินค้าต่างๆ ไม่ว่าจะเป็นราคาแก๊สหุงต้ม ราคาเนื้อไก่ โครงการหมูธงฟ้า เป็นต้น แต่ถึงกระนั้น ผู้บริโภคส่วนใหญ่ยังมีความกังวลและได้รับผลกระทบจากสถานการณ์ค่าครองชีพที่สูงขึ้น โดยเฉพาะค่าใช้จ่ายหมวดค่าอาหาร (เนื้อสัตว์ ผักสด ไข่ไก่ น้ำมันพืช อาหารปรุงสำเร็จ และอาหารนอกบ้าน) ค่าสาธารณูปโภค (ค่าไฟฟ้า) และค่าเดินทาง (ค่าน้ำมันและค่าขนส่งสาธารณะ) ซึ่งจากการสำรวจของศูนย์วิจัยกสิกรไทย พบว่า คนกรุงเทพฯ ที่มีรายได้ต่ำกว่า 15,000 บาทต่อเดือน เป็นกลุ่มที่ได้รับผลกระทบมากที่สุด เมื่อเทียบกับกลุ่มรายได้อื่น ซึ่งราว 36% มองว่า มีค่าใช้จ่ายปรับเพิ่มขึ้นกว่า 20% เมื่อเทียบกับช่วงปลายปีก่อนที่จะมีการปรับขึ้นราคาสินค้าต่างๆ ขณะที่คนกรุงเทพฯ ที่มีรายได้ปานกลางถึงสูง จะได้รับผลกระทบที่น้อยกว่าโดยเปรียบเทียบและสามารถรับมือกับสถานการณ์ดังกล่าวได้มากกว่า
พร้อมกันนี้ ระบุว่า ผู้บริโภคส่วนใหญ่ต้องการให้ภาครัฐออกมาตรการช่วยเหลืออย่างเร่งด่วน 3 อันดับแรกคือ ควบคุมราคาสินค้าที่จำเป็นต่อการดำรงชีวิตในหลายประเภทมากขึ้น เช่น ราคาอาหารสดประเภทอื่นๆ เช่น อาหารทะเล ของใช้ในชีวิตประจำวัน และราคาพลังงาน เพิ่มค่าแรงขั้นต่ำ ตลอดจนต้องการให้ขยายมาตรการช่วยเหลือค่าครองชีพด้านสาธารณูปโภค (ค่าไฟฟ้าและค่าน้ำประปา) ที่สิ้นสุดลงตั้งแต่ ก.ย.64 ขณะที่ในส่วนของภาคเอกชน ผู้บริโภคต้องการให้ผู้ประกอบการชะลอการปรับขึ้นราคาสินค้า หรือลดปริมาณสินค้า (Resize) แทนการปรับขึ้นราคาหากจำเป็น และเพิ่มการจัดโปรโมชั่นกิจกรรมลดราคาสินค้าให้ถี่ขึ้น โดยเฉพาะสินค้าจำเป็น เช่น อาหารปรุงสำเร็จ ของใช้ส่วนตัว เป็นต้น
ทางด้านนายสุชาติ ชมกลิ่น รัฐมนตรีว่ากากระทรวงแรงงาน ชี้แจงกะทู้ถามในสภาผู้แทนราษฎร เรื่องปัญหาค่าครองชีพสูง ราคาสินค้าแพง และปัญหาการเพิ่มค่าแรงขั้นต่ำแทนนายกรัฐมนตรี ว่า ภาพรวมสินค้าแพงนั้นในส่วนของสินค้าอุปโภคบริโภคตั้งแต่เกิดสถานการณ์โควิด-19 ต้องยอมรับสภาพว่าค่าระวางเรือต้องขึ้นตามสภาวะของที่มีต้นทุนทางการค้า สินค้ามีการปรับราคาขึ้นลงตามราคาส่งเสริมการขายหรือโปรโมชั่นต่างๆ เป็นการแข่งขันทางการค้าในช่วงที่มีความต้องการสูง แต่กระทรวงพาณิชย์ได้ควบคุมราคาตรงนี้ ส่วนราคาสินค้าเกษตรขึ้นลงต้องดูสถานการณ์ เช่นน้ำท่วม ภัยแล้ง แนวทางที่กระทรวงพาณิชย์และหน่วยงานที่เกี่ยวข้องดูแลราคาสินค้า มีการติดตามราคาสินค้าทางการเกษตรและอุปโภค มีการขอความร่วมมือในการตรึงราคาจำหน่ายเช่นไข่ไก่ ซึ่งคณะกรรมการกลางมีมติเมื่อวันที่ 19 ม.ค. กำหนดราคาสินค้าควบคุม
ในส่วนของค่าครองชีพที่ไม่ได้ปรับค่าแรงนั้น ที่เกี่ยวพันกับกระทรวงแรงงานมีไตรภาคี 3 ฝ่าย ทั้งลูกจ้าง นายจ้างและส่วนราชการ ทั้งระดับจังหวัดและส่วนกลาง เมื่อปี 64 เราประชุม 11 ครั้งพร้อมนำข้อมูลมาประมวลผล ที่ผ่านมารัฐบาลโดยนายกฯ ได้สั่งการให้กระทรวงแรงงานดูแลพี่น้องแรงงาน ตั้งแต่ลดเงินสมทบประกันสังคม รวมถึงใช้เม็ดเงินม.33 เรารักกัน โครงการคนละครึ่ง และโครงการเที่ยวด้วยกัน ซึ่งการแก้ปัญหารายได้ไม่พอกับค่าใช้จ่ายนั้น กระทรวงแรงงานได้ส่งเสริมการพัฒนาทักษะฝีมือที่สูงขึ้นเพื่อให้ได้ค่าแรงที่สูงขึ้น ส่วนเรื่องการปรับค่าแรงนั้น ตนก็อยากให้ขึ้นเหมือนกัน แต่ทุกอย่างต้องเป็นไปตามไตรภาคี ผ่านการวิเคราะห์ว่า แต่ละจังหวัดเป็นอย่างไรและเสนอกันเข้ามา
เราเห็นว่า แม้รัฐมนตรีว่าการกระทรวงแรงงานจะมีแนวคิดที่จะขึ้นค่าแรง แต่เส้นทางอาจไม่ง่ายนัก โดยเฉพาะราคาสินค้าอาจขยับตัวสูงขึ้นไปรอล่วงหน้า ดังนั้นจึงต้องควบคุมให้การปรับราคาของสินค้าต่างๆ เป็นไปตามกลไกตลาด ไม่มีการบิดเบี้ยวหรือกักตุน นอกจากนี้ยังต้องป้องกันการแพร่ระบาดของเชื้อไวรัสโควิด-19 ในสายการผลิต และการขนส่งที่อาจส่งผลกระทบต่อราคาสินค้า เป็นเรื่องที่ทุกฝ่ายที่เกี่ยวข้องต้องรับมือ เพื่อไม่ให้เกิดการขาดแคลนเหมือนในบางประเทศ