คอลัมน์ ผีเสื้อกระพือปีก ชัยวัฒน์ สุรวิชัย ชาติ ศาสน์ กษัตริย์ รัฐธรรมนูญ และประชาชน 5 คำที่สำคัญของประชาชนและประเทศไทย นักเรียนได้เรียนรู้ในห้องเรียน แต่ยังดูเป็นนามธรรม คือ รู้ว่าสำคัญ แต่ความรู้สึกของคน ยังไปไม่ถึง เรียกว่า “ มีช่องว่าง “ ระหว่าง ความรู้กับความจริง เราจะมาร่วมกันศึกษาเรียนรู้ ทำความเข้าใจกัน ว่าจะทำอย่างไร ความหมายของชาติ ศาสนา พระมหากษัตริย์ รักชาติ ศาสนา พระมหากษัตริย์ (Love of nation, religion and king) เป็นคุณลักษณะอันพึงประสงค์ที่แสดงออกถึงการเป็นพลเมืองดีของชาติ ธำรงไว้ซึ่งความเป็นชาติ ศรัทธา ยึดมั่นในศาสนา และเคารพเทิดทูนสถาบันพระมหากษัตริย์ เด็กที่มีความรักชาติ ศาสน์ กษัตริย์ จะเป็นเด็กที่แสดงออกถึงการเป็นพลเมืองดีของชาติ มีความสามัคคี ปรองดอง ภูมิใจ เชิดชูความเป็นไทย ปฏิบัติตนตามหลักศาสนาที่ตนนับถือ และแสดงความจงรักภักดีต่อสถาบันพระมหากษัตริย์นี่ก็เป็นนามธรรมอีก เราจะต้องลงลึก หรือ เอาใจจดจ่อในเรื่องสำคัญนี้ ให้มากกว่านี้ •การจะรักชาติศาสนาพระมหากษัตริย์ได้จริง 1.เราต้องมีความรู้ความเข้าใจ โดยการศึกษาประวัติศาสตร์ของชาติ ในอดีตและปัจจุบัน 2.ต้องรู้จักความมีอยู่และเป็นอยู่ ของผู้คนในชาติ ความเป็นอยู่ ภูมิประเทศ ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม รวมทั้งขนบธรรมเนียบวัฒนธรรมและประเพณี ของประชาชนทุกเชื้อชาติทุกพื้นที่ โดยจะต้องใช้เวลา ลงไปในพื้นที่ ไปดูให้รู้จริง หลังจากเรียนรู้ทางทฤษฎีแล้ว 3.มีการแสดงออกหรือการปฏิบัติ ที่แสดงถึงความรักชาติ 4.การเข้าร่วมในการรักษาปกป้อง เมื่อมีภัยคุกคามทั้งภายนอกและภายใน 5.ประชาชนต้องรำลึกถึงผู้ที่ได้เสียสละชีพเพื่อชาติทุกคน ซึ่งจะต้องมีการยกย่องเชิดชูเกียรติไม่ว่าจะเป็นทหารตำรวจ หรือประชาชนที่ได้ทำหน้าที่ปกป้องรักษาชาติบ้านเมองเอาไว้ •เราต้องลงมาดู มาเข้าใจความหมายที่ถูกต้องแท้จริง 1.ชาติ หมายถึง แผ่นดินที่มีประชาชนยึดครอง มีอาณาเขตที่แน่นอน มีการปกครองเป็นสัดส่วน มีผู้นำเป็นผู้ปกครองประเทศและประชาชนทั้งหมด ด้วยกฎหมายที่ประชาชนในชาตินั้นกำหนดขึ้น เช่น ประเทศไทย มีการปกครองในระบอบประชาธิปไตย อันมีพระมหากษัตริย์ทรงเป็นพระประมุข มีศาสนาพุทธ เป็นศาสนาประจำชาติ มีวัฒนธรรม ขนบธรรมเนียม และจารีตประเพณี เป็นเอกลักษณ์ประจำชาติของตนเอง สืบทอดกันมาจากบรรพบุรุษเป็นเวลายาวนาน ผู้ที่มีความรักชาติ จะช่วยกันปกป้องรักษาชาติ ไม่ให้ศัตรูภายนอกมารุกรานหรือทำร้ายทำลายและ ศัตรูภายใน คือรัฐบาลเผด็จการหรือทุนสามานย์ ที่หวังจะทำลาย ชาติศาสนาพระมหากษัตริย์และรัฐธรรมนูญ เพื่อให้ประชาชนและลูกหลานได้อยู่อาศัยต่อไปให้อยู่ร่วมกันด้วยความสงบสุขสืบไป 2.ศาสนา หมายถึง คำสอนขององค์พระศาสดาแต่ละพระองค์ ศาสนาทุกศาสนามีไว้เพื่อสอนให้มนุษย์ละชั่ว ประพฤติดี ผู้ที่รักศาสนา จะเป็นผู้ที่นำคำสอนของแต่ละศาสนาไปประพฤติปฏิบัติในชีวิตประจำวัน ละความชั่ว ทำความดี และทำจิตใจให้สะอาดปราศจากเครื่องเศร้าหมอง คือ ความโลภ ความโกรธ ความหลง โดย ก่อนอื่นเราจะต้องทำการศึกษาให้เข้าใจ ถึงธรรมที่แท้จริง วัดดีพระดี ที่มีน้อยมากในสังคมไทย ต้องเลือกพระที่แท้ ที่ใช่ ที่สอนหลักและแก่นแท้ของพุทธศาสนา ( หรือศาสนาอื่นๆ) เพราะต้องเห็นถึงโทษหรือผลเสียของการ ไปบริจาคหรือไปศรัทธากับแพะที่มิใช่พระแท้ ซึ่งชักจูงเราไปในทางผิด ไปเน้นทางวัตถุ ไสยศาสตร์ สอนให้พึ่งสิ่งศักดิ์สิทธิ์ ให้บริจาคเยอะ จึงจะได้บุญมากหรือขึ้นสวรรค์ชั้นสูง ซึ่งการทำเช่นนี้ นอกจากจะไม่ได้บุญแล้ว ยังเป็นการทำร้ายทำลายศาสนา เพราะไปส่งเสริมพระวัดที่ผิด ทำให้คนเกิด “ โลภโกรธหลง “ กามกินเกียรติ มิใช่ความรู้สติปัญญาความจริงแท้แน่นอนของพุทธองค์ เพราะ “ธรรมที่แท้หรือพระที่แท้จริงอยู่ที่ตัวคนเรา “ ที่เข้าใจและนำหลักแกนของศาสนามาปฏิบัติ 3.พระมหากษัตริย์ หมายถึง พระเจ้าแผ่นดิน ผู้เป็นพระประมุขของประเทศ มีหน้าที่ปกครองประชาชนพลเมืองในประเทศนั้นให้อยู่ดีมีสุขตามกฎหมาย ตามครรลองคลองธรรมจารีตประเพณีวัฒนธรรมของชาตินั้นๆ เช่น ประเทศไทยมีพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวฯ ทรงเป็นพระประมุข ทรงปกครองแผ่นดินโดยธรรม เพื่อประโยชน์สุขแห่งมหาชนชาวสยาม ทรงให้แนวพระราชดำริเศรษฐกิจพอเพียง เป็นแนวทางในการดำเนินชีวิตของปวงชนชาวไทย นำความเจริญรุ่งเรืองความผาสุกมาสู่พสกนิกรถ้วนหน้า มีความเป็นอยู่อย่างร่มเย็นเป็นสุข มีความรู้รักสามัคคีกลมเกลียว เราควรประพฤติตนเป็นคนดีถวายเป็นพระราชกุศล และถวายความจงรักภักดีแด่พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวฯ คนไทยโชคดี ที่มีสถาบันพระมหากษัตริย์ ที่มีพระมหากษัตริย์ที่ดี ที่ทรงทำเพื่อประชาชนและบ้านเมือง โดยเฉพาะ “ ในหลวงรัชการที่ 9 “ ที่ชั่วชีวิตในการครองราชย์ของพระองค์ ทรงรักและทำเพื่อประชาชน 4.รัฐธรรมนูญ (Constitution)รัฐธรรมนูญนับว่ามีความสำคัญต่อประชาชนเป็นอย่างมาก เพราะว่ารัฐธรรมนูญเป็นกฎหมายสูงสุดที่มีไว้รับรองสิทธิเสรีภาพ ผลประโยชน์ประชาชนและเป็นกฎหมายที่บัญญัติขึ้นเพื่อคุ้มครองสิทธิเสรีภาพ ผลประโยชน์ของประชาชนด้วย นอกจากนั้นรัฐธรรมนูญยังกำหนดขอบเขตอำนาจหน้าที่ของผู้ปกครอง ซึ่งเป็นหลักประกันไม่ให้ผู้ปกครองล่วงละเมิดในสิทธิอันชอบธรรมของประชาชน รัฐธรรมนูญยังเป็นเครื่องกำหนดทิศทางในการดำเนินการบริหารประเทศของรัฐบาล ซึ่งจะทำให้รัฐบาลสามารถที่จะดำเนินงาน ให้บรรลุเป้าหมายที่วางไว้เพื่อสนองความต้องการของประชาชน ฉะนั้นจึงพอสรุปประเด็นสำคัญรัฐธรรมนูญได้ดังนี้ -มีความสำคัญต่อผู้ปกครอง คือ รัฐธรรมนูญจะเป็นหลัก เป็นโครงสร้างการบริหารประเทศอันเป็นแนวที่จะให้ผู้ปกตรองนั้นได้ยึดเป็นแนวในการบริหารประเทศตามวิธีการ หลักการ นโยบายและวัตถุประสงค์ของรัฐธรรมนูญนั้น ๆ มีความสำคัญต่อประชาชน คือ รัฐธรรมนูญจะมีบทบัญญัติเกี่ยวกับการให้สิทธิเสรีภาพมากน้อยอย่างไร รัฐธรรมนูญจะกำหนดไว้ นอกจากนั้นรัฐธรรมนูญยังจะมีบทบัญญัติออกมาเพื่อป้องกันสิทธิเสรีภาพของประชาชนแต่ละคน มิให้ใครคนอื่นมาละเมิดสิทธิที่มีอยู่นั้น รวมไปถึงการป้องกันผลประโยชน์อันจะเกิดแก่ประชาชนท้ายที่สุด แม้รัฐธรรมนูญจะมีความสำคัญ มีความดีอยู่มากมาย แต่รัฐบาล รัฐสภาและศาล เป็นผู้ใช้หากผู้เข้าไปทำหน้าที่ผู้ปกครอง ยังนึกถึงประโยชน์ส่วนตัว ประโยชน์ของพรรคพวกอยู่ แม้จะตรากฎหมายรัฐธรรมนูญไว้ดีอย่างไร หาเกิดประโยชน์ไม่ และการมีรัฐธรรมนูญเป็นเครื่องมือที่รัฐบาลในระบอบการปกครองแบบประชาธิปไตยก็มิได้เป็นเครื่องประกันว่า การปกครองจะเป็นประชาธิปไตยตามคำพูด ถ้าผู้ปกครองขาดคุณธรรมและยังเห็นผลประโยชน์ส่วนตนอยู่ฝ่ายเดียว ฉะนั้นรัฐธรรมนูญจะดีหรือเลวขึ้นอยู่กับผู้ปกครองจะเป็นผู้กำหนดและนำมาปฏิบัติและที่สำคัญที่สุด คือ “ ประชาชน “ ซึ่งเป็นเจ้าของประเทศ จะต้อง มีส่วนร่วมและได้สิทธิเสรีภาพในการบริหารปกครองประเทศ 5.ประชาชนประชาชน ในความหมายทางรัฐศาสตร์ที่ใช้กันทั่วไป หมายถึง คนของประเทศ ผู้ได้รับอนุญาตให้ตั้งถิ่นฐานอาศัยอยู่ในรัฐหรือประเทศนั้น และมีหน้าที่ต้องรู้กฎหมาย และมีสิทธิหน้าที่ตามกฎหมายความหมายทางประชาธิปไตย : อำนาจอธิปไตย เป็นของประชาชน โดยประชาชน เพื่อประชาชนคือ ประชาชน เป็นเจ้าของประเทศ มีอำนาจสูงสุดในการปกครองรัฐ กำหนดชตากรรมของประเทศแต่ข้อเท็จจริงคือ ประชาชนไทย ยังขาดคุณภาพ ยังตกอยู่ในระบบอุปถัมภ์ อำนาจนิยมและวัตถุนิยมฯลฯ โดยเกิดปัจจัยสองด้าน คือ รัฐมิได้พัฒนาประชาชนให้มีคุณภาพ และประชาชนมิได้ตื่นตัวพัฒนาตนเองฉะนั้นประชาชนไทย ยังมิได้เป็น พลเมือง ซึ่งคือ ประชาชนที่เอาการเอางาน ( Active Citizen )เคารพกติกา เคารพสิทธิผู้อื่น เคารพความเห็นต่าง ความเท่าเทียม ความรับผิดชอบต่องสังคม พึ่งตนเองได้เราต้องหลักการทางประชาธิปไตยที่สำคัญในการดำเนินชีวิตในสังคม เพื่อก่อให้เกิดความสงบสุขในสังคมได้หลักอำนาจอธิปไตยเป็นของประชาชน หมายถึง ประชาชนเป็นเจ้าของ อำนาจสูงสุดในการปกครองรัฐหลักความเสมอภาคความเท่าเทียมกัน หลักนิติธรรม หลักเหตุผล หลักการถือเสียงข้างมาก หลักประนีประนอมเอาประโยชน์ ของส่วนรวมเป็นสำคัญ สรุปสถาบันทั้ง 5 นี้ คือ ชาติ ศาสนา พระมหากษัตริย์ รัฐธรรมนูญ และประชาชน คือ ทุกสถาบันทุกภาคส่วน จะต้องทำเพื่อประชาชนและเพื่อชาติ คือ ต้องเอาส่วนตัวขึ้นกับส่วนรวม และเอาส่วนรวมขึ้นกับผลประโยชน์ของประชาชนและประเทศชาติ นี่คือความหมายที่แท้จริงของ “ ชาติ ศาสนา พระมหากษัตริย์ รัฐธรรมนูญ” เพื่อประชาชน