รศ.ดร.สุขุม เฉลยทรัพย์
มหาวิทยาลัยสวนดุสิต
“การเรียนรู้” ไม่มีวันจบสิ้น!!!
คำกล่าวนี้จะเป็นคีย์เวิร์ดสำคัญของบทความ ในคอลัมน์ “มองผ่านข้อมูล” วันนี้
เรื่องเล่า เพื่อแลกเปลี่ยนเรียนรู้ยังเป็นสิ่งที่มีความจำเป็นอย่างยิ่งของยุคนี้สมัยนี้
การใช้ประสบการณ์ที่ตกผลึกเป็นองค์ความรู้ของ รศ.ดร.ศิโรจน์ ผลพันธิน มาสะท้อนผ่านการทบทวนและกลั่นกรองเพื่อผู้บริหารระดับผอ.และรองผอ.สถานศึกษาทั่วประเทศ ณ ศูนย์พัฒนาทุนมนุษย์ มหาวิทยาลัยสวนดุสิต เป็นข้อมูลเดินเรื่องในบทความนี้
“ข้อมูล” เชิงคุณภาพที่ไม่ควรมองข้าม ไล่เรียงมาตั้งแต่ การให้ความสำคัญของผู้บริหารระดับมหาวิทยาลัยที่ใส่ใจการแลกเปลี่ยนเรียนรู้กับผู้บริหารระดับผอ./รองผอ.สถานศึกษาที่คลุกคลีกับพื้นที่ มีประสบการณ์ตรงในการบริหารเชิงพื้นที่มีบริบทแตกต่างกัน เป็นการกระตุ้นกระบวนการคิดที่เป็นระบบ จนสามารถสกัดเป็น 9 ประเด็นหลักในการที่จะก้าวเป็น “ผู้บริหาร” มืออาชีพได้ในระยะเวลาไม่ถึง 1 ชั่วโมง
หลักการที่ 1 ความรู้สึกว่ารู้แล้ว ต้องไม่เกิดขึ้นกับผู้บริหาร ผู้บริหารต้องรู้สึกต้องการที่จะสร้างความรู้ใหม่ ๆ ขึ้นมา
หลักการที่ 2 ผู้บริหารต้องทำให้สร้างสรรค์ ใช้จินตนาการไปลงมือปฏิบัติ ผู้บริหารไม่ได้มีหน้าที่กำกับนโยบาย ต้องเป็นผู้กำหนดกระบวนการและกลยุทธ์ที่จะทำให้นโยบายนั้นสำเร็จ
หลักการที่ 3 ผู้บริหารต้องบูรณาการงาน ทำงานเป็นภาพรวม อาศัยข้อมูล รู้จักพูดคุย หาข้อมูลใหม่ ๆ เสมอ
หลักการที่ 4 ผู้บริหารต้องพัฒนาให้รอบด้าน รวมถึงการพัฒนาคุณภาพเด็กเพื่ออนาคตของเด็กด้วย ผู้บริหารไม่ใช่การพัฒนาองค์กรหรือตนเองอย่างเดียว
หลักการที่ 5 วิทยฐานะของผู้บริหารต้องบ่งบอกถึงความรู้ความสามารถที่เพิ่มขึ้นด้วย ต้องเรียนรู้ ไม่เป็นน้ำเต็มแก้ว
หลักการที่ 6 ต้องกล้าที่จะเปลี่ยนแปลง ต้องทดแทนในสิ่งที่ขาดลงไปทันที กล้าที่จะทำ รู้จักการบริหารความเสี่ยง ยอมรับค่าความเสี่ยงและปรับปรุงแก้ไขความเสี่ยงนั้นให้ได้
หลักการที่ 7 ยืดหยุ่น ปรับตัวได้เร็ว ไม่มีเงื่อนไข ทุกสิ่งต้องทำได้ ต้องไม่มีคำว่าทำไม่ได้ แล้วจึงพัฒนาบนเงื่อนไขเหล่านั้นต่อไป
หลักการที่ 8 การดูแลบุคลากรเป็นสิ่งสำคัญ หลังผู้บริหารพัฒนาเปลี่ยนแปลงบุคลากรแล้วต้องดูแล เอาใจใส่ กระตุ้นให้ทำงาน ดูแลตอนอยู่อย่างไร ไม่ใช่ดูแลตอนตายอย่างไร พัฒนาตอนที่เขามีชีวิตอยู่
หลักการที่ 9 ผู้บริหารมืออาชีพ คือ ผู้บริหารที่ทำโดยใส่ใจในสิ่งที่ทำ และทำให้ได้ในสิ่งที่ตั้งใจจะทำ กระชับและได้ใจความ...พร้อมสู่การปฏิบัติที่เป็นรูปธรรม
หลักการทั้ง 9 ข้อเป็นผลลัพธ์ของการพบปะของผู้บริหารระดับอุดมศึกษาถึงระดับการศึกษาขั้นพื้นฐาน (ประถมศึกษา-มัธยมศึกษา) ที่ดูจะผสมกลมกลืนและนำไปใช้ได้
ถ้ามีการยื่นมือมาสัมผัสกันแบบนี้ คงจะเลิกพูดถึง “หอคอยงาช้าง” หรือ “ผู้บริหารในห้องแอร์” เพราะเมื่อก้าวลงมาพบกัน สิ่งที่ได้น่าจะเป็นความรู้สึกที่สะท้อนออกมาของ ผอ.สถานศึกษาทั้ง 2 ท่าน ในท้ายบทความนี้
ดร.จิตติศักดิ์ นามวงษา ตำแหน่ง ผู้อำนวยการสถานศึกษาโรงเรียนศรีสองรักษ์วิทยา สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษา เขต 19 (เลย-หนองบัวลำภู)
“ผู้บริหารมืออาชีพ จะต้องส่งเสริมสนับสนุน ใส่ใจในสิ่งที่ทำและนำกลยุทธ์กำกับนโยบาย มาบูรณาการในการพัฒนาองค์กรสู่ความสำเร็จ”
นางสาวดารณี อัคเทพ ตำแหน่ง ผู้อำนวยการสถานศึกษาโรงเรียนบ้านสร้างก่อ สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาอุดรธานี เขต 4
“ผู้บริหารมืออาชีพ จากการที่ได้ฟังท่าน รศ.ดร.ศิโรจน์ ผลพันธิน ในวันนี้ ทำให้เกิดแนวคิดใหม่ ท่านกล่าวว่า ผู้บริหารไม่ต้องกำหนดนโยบายใหม่ นโยบายที่เขตกำหนดมาก็เพียงพอแล้ว ทำให้รู้สึกดี มั่นใจในการบริหารงานในส่วนที่เราปฏิบัติหน้าที่/ บริหารสถานศึกษาสู่ เป้าหมายให้บรรลุตามนโยบายของหน่วยงานต้นสังกัดที่มีมากมายเพียงพอแล้วจริงๆ” สิ่งที่ชอบมากที่ท่านพูด คือ การบริหารต้องทำงานให้สำเร็จ โดยอาศัยมือคนอื่น สิ่งที่จะนำไปประยุกต์ใช้ คือ นำไปพัฒนาบุคลากร (ครู) ให้มีการพัฒนา/มีการเปลี่ยนแปลงที่ดีขึ้น ให้มีทักษะการถ่ายทอดความรู้ ประสบการณ์ไปสู่เด็กให้ดียิ่งขึ้น”
ทั้งหมดคือ บทสรุป ! ที่สะท้อนให้เห็นความจริงโดยไม่ต้องรอการพิสูจน์ให้ยากเย็นเลยครับ!!