เมื่อผู้บริหารเป็น “วิทยากร”

รศ.ดร.สุขุม เฉลยทรัพย์ มหาวิทยาลัยสวนดุสิต ผมชอบฟัง “ผู้บริหาร” ไปพูด ไปเล่า ไปบรรยาย...โดยเฉพาะบรรยายพิเศษในงานต่างๆ เพราะได้มากกว่า “ความรู้”! หลายๆคนชอบพูดว่า “2 in 1” ...แต่ผมว่าได้มากกว่า ! เมื่อวันอังคารที่ 15 กันยายน 2563 ผู้เขียนได้ติดตามฟังการบรรยายพิเศษของ รศ.ดร.ศิโรจน์ ผลพันธิน อธิการบดีมหาวิทยาลัยสวนดุสิต ณ ศูนย์ทุนมนุษย์ฯ แค่ “บรรยายพิเศษ” ก็กระตุ้นให้อยากฟังอยู่แล้ว โดยไม่ต้องระบุว่า บรรยายพิเศษเรื่องอะไร?เพราะแค่คำว่า “พิเศษ” ย่อมต้องมีอะไรที่มากกว่าหรือดีกว่าการบรรยายธรรมดา แล้วยิ่งถ้าเป็น “วิทยากรพิเศษ” ด้วยแล้ว แรงกระตุ้นดูจะมากกว่าคูณสองอย่างแน่นอน “การบรรยายพิเศษ” คือ การเชิญวิทยากรผู้ทรงคุณวุฒิมาบรรยายในหัวข้อเรื่องใดเรื่องหนึ่ง ที่เห็นว่าเป็นประโยชน์ต่อการทำงาน การเรียนรู้และการดำเนินชีวิตเพราะให้มากกว่า เนื้อหา องค์ความรู้ นั่นคือประสบการณ์ที่ทำงานมาบวกกับแนวคิดและยิ่งเป็น “ผู้บริหาร” ที่เป็นแบบอย่าง รวมทั้งมากด้วยประสบการณ์ก็ต้องพูดได้เต็มปากเลยว่า “เกินบรรยาย” แค่นี้ก็ก้าวข้ามคำว่า “2 in 1” แล้ว...ใช่มัยครับท่านผู้อ่าน? ถ้าเช่นนั้นลองมาถอดบทเรียน การบรรยายของอธิการบดี ดร.ศิโรจน์ ที่มาเล่าขานผ่านประเด็น “อุดมการณ์แห่งวิชาชีพผู้บริหาร” ให้กับบรรดาผู้อำนวยการโรงเรียนที่เข้ารับการอบรมก่อนได้รับการแต่งตั้งเพื่อเข้าสู่วิทยฐานะชำนาญการพิเศษ ข้อมูลที่แน่นปึ้กในเนื้อหาที่ตรงประเด็น ซึ่งวิทยากรพิเศษได้ค้นคว้ามาให้เพื่อเป็นหลัก แก่ผู้บริหารที่เข้าอบรมได้ยึดถือสู่การปฏิบัติที่จะช่วยสร้างความมั่นใจให้ได้เกินร้อย จากบทนำของเอกสารที่เป็นบทสรุปอย่างดียิ่งสำหรับผู้เข้ารับการอบรมที่ว่า... “อุดมการณ์” (Ideology) เป็นแนวทางที่บุคคลกำหนดไว้เป็นแนวปฏิบัติเพื่อให้บรรจุเป้าหมายได้ส่วนใหญ่จะขึ้นอยู่กับ “อุดมคติ” (Ideal) ของแต่ละบุคคล ในปัจจุบันนโยบายและสิ่งแวดล้อมที่เป็นองค์ประกอบของเป้าหมายเปลี่ยนแปลงไปอย่างรวดเร็ว ผู้บริหารจะต้องปรับตัวรองรับการเปลี่ยนแปลง ให้ทันและก้าวไปข้างหน้า รวมทั้งต้องร่วมมือกันทำงาน ทำให้อุดมการณ์ของแต่ละบุคคลขาดความสำคัญไป อาจกล่าวได้ว่า นี่คือหัวใจของการบรรยายพิเศษในครั้งนี้ แต่ที่พิเศษ...มากกว่าพิเศษ คือแนวคิดในรูปแบบ (Design Thinking) ที่สะท้อนออกมาทั้งในรูปแบบประสบการณ์แห่งการถ่ายทอดที่มุ่งสู่การชี้แนะที่แยบยล ซึ่งผู้ฟังน้อมรับเพื่อนำไปเป็นแนวทางปฏิบัติโดยไม่รู้ตัว บุคลิกภาพจาก “ผู้บริหาร” สู่ “ผู้บริหาร” แบบอย่างที่ได้ตั้งแต่ก้าวแรกที่เริ่มต้นไม่ทันต้องบรรยายเป็นการถ่ายทอดที่เป็นรูปธรรมในมาดของ “นักบริหารมืออาชีพ” ที่ผู้เข้ารับการอบรมจ้องมอง จดจำและวิพากษ์ทางความคิดของแต่ละคนเงียบๆ โดยสะท้อนออกมาดังๆ หลังจากจบการบรรยายพิเศษ เมื่อถึงคราวเบรกรับประทานอาหารว่าง (อย่างผู้บริหาร) “เทคนิคการบรรยายพิเศษ” เป็นอีกหนึ่งรูปแบบที่ดูเสมือนเป็นการสาธิตให้ผู้เข้ารับการอบรมได้รับการถ่ายทอดทั้งเรื่องเล่า ประสบการณ์ ลูกเล่น ให้ผู้เข้ารับการอบรมได้ศึกษาแบบอย่างพร้อมที่จะประยุกต์เมื่อตนเองต้องเป็นวิทยากรพิเศษในโอกาสต่อไป ข้อเขียนนี้ไม่อาจจบได้โดยผู้เขียนเพียงคนเดียว ภาพสะท้อนจาก “ผู้เข้ารับการอบรม” ที่เป็นเป้าหมายหลักของงานนี้อย่าง ผอ.พิพัฒน์พันธ์ จันทร์มณี รร.วัดสีดาราม (เทพเชยประชานุกูล) จ.ราชบุรี ที่ระบุว่า ได้รับรู้ถึงความแตกต่างของ “ผู้นำ” และ “ผู้บริหาร” ที่ชัดเจน โดยสามารถประยุกต์ใช้กับการบริหารโรงเรียนที่รับผิดชอบได้อย่างเป็นรูปธรรม ส่วนท่าน ผอ.พนารัตน์ ขัดชุ่มแสง จาก รร. วัดโพธิ์แตงใต้ “ปัญญานุวัตรวิทยา” จ.ชัยภูมิ ระบุ ถึงความกระจ่างในประเด็นที่สำคัญคือ “การสร้างอุดมการณ์” ที่มีแนวทางเชิงบวกอย่างชัดเจน จนสามารถก้าวข้ามปัญหาอุปสรรคต่าง ๆ ได้ ทั้งหมดคือผลลัพธ์ของการถ่ายทอดจาก “ผู้บริหาร” สู่ “ผู้บริหาร” ที่พูดได้ว่า “คุ้มจริง ๆ” !