เรื่อง “สหกรณ์” เคยเป็นถูกยกเป็น ”วาระแห่งชาติ” มาแล้ว เมื่อ พ.ศ 2555 สหกรณ์เป็นเรื่องดี เป็นแนวทางพัฒนาเศรษฐกิจและคุณภาพชีวิตของชนชั้นล่างที่เหมาะสมกับประเทศไทยมาก แต่สหกรณ์ในเมืองไทยยังมีภาวะลุ่ม ๆ ดอน ๆ พูดตรงๆ ว่า ถ้าทำสหกรณ์ไทยได้ดีกว่านี้ คุณภาพชีวิตคนชั้นล่างไทยจะดีกว่านี้
การทำให้สหกรณ์มีประสิทธิภาพ จะต้องทำจาก Bottom Up ชาวบ้านต้องตื่นตัวจริง ๆ มิใช่เพียงแต่ว่าราชการลงมาทำเองอย่างไรก็ตาม ทางราชการการก็มีความคิดสร้างสรรค์ดี ๆ เหมือนกัน แต่ “การเมือง” ที่ผ่าน ๆ มาทุกรัฐบาล ยังเป็นตัวปัญหา เมื่อ พ.ศ 2555 คณะรัฐมนตรีมีมติเห็นชอบในหลักการให้สหกรณ์เป็นวาระแห่งชาติ และมอบหมายให้กระทรวงเกษตรและสหกรณ์บูรณาการกระทรวงที่เกี่ยวข้องร่วมกันพิจารณากำหนดแนวทางหรือกิจกรรมร่วมกันในการขับเคลื่อนวาระแห่งชาติวาระแห่งชาติด้านสหกรณ์ ซึ่งกรมฯได้จัดทำแนวทางการดำเนินการตามยุทธศาสตร์ในวาระแห่งชาติ
แต่แล้วก็ดูเหมือนว่า ช่วงนั้นเกิดเรื่องโกงเงินสหกรณ์ออมทรัพย์ครูกันเกือบทั่วภาคอีสาน ติดตามมาด้วยการดกงเงินสหกรณ์เครดิตยูเนียนคลองจั่น และ ฯลฯ ความเป็นวาระแห่งชาติของสหกรณ์ก็เลยเงียบ ๆ ไป
ปัญหาที่จะต้องรักษาไข้ แล้วฟื้นฟูระบบสหกรณ์นั้น มีหลายด้าน เช่นเรื่องการเพิ่มศักยภาพการเชื่อมโยงเครือข่ายระบบการผลิต การตลาด และการเงินของสหกรณ์ ซึ่งเป็นยุทธศาสตร์ที่มุ่งสร้างความเข้มแข็งให้กับระบบสหกรณ์ ผ่านการเชื่อมโยงเครือข่ายการผลิตสินค้าสหกรณ์ที่อยู่ในแต่ละชุมชนให้มีการผลิตสินค้าที่ตระหนักถึงคุณภาพ เป็นที่ต้องการของตลาด และเป็นสินค้าที่ใส่ใจต่อสิ่งแวดล้อม เมื่อสินค้ามีคุณภาพก็จะเกิดการเชื่อมโยงทางการตลาดผ่านศูนย์กระจายสินค้าสหกรณ์ที่มีตั้งขึ้นในแต่ละจังหวัด ส่วนด้านการเชือ่มโยงทางการเงินของสหกรณ์ เงินทุนที่หมุนเวียนอยู่ในระบบสหกรณ์ทั้งประเทศมีกว่าห้าแสนล้านบาท แต่ส่วนใหญ่อยู่ในรูปเงินฝาก จำเป็นต้องปรับปรุง ให้สามารถนำไปช่วยเหลือสหกรณ์ภาคเกษตรที่ยังขาดเงินทุน เมื่อเกิดการเชื่อมโยงกันได้ทั้งระบบ ภาคการผลิต เครือข่ายทั่วประเทศ เครือข่ายกับต่างประเทศ จะส่งผลให้สหกรณ์มีความเข้มแข็งมากขึ้น
ความรู้เกี่ยวกับการพัฒนาระบบสหกรณ์นั้น มีผู้รู้อยู่ไม่น้อย ทางทฤษฎีนั้น ไทยเรามีความเข้มแข็งพอตัวอยู่ แต่ในทางปฏิบัติ ไทยเรายังด้อย จุดด้อยที่เป็นจุดตายของสหกรณืไทยก็คือ ด้อยเรื่องธรรมาภิบาล ไม่โปร่งใส หรือพูดตรง ๆ ก็คือ “โกงกิน” โกงจนเจ๊ง
ประเด็นปัญหาคือพลเมืองต้องมี ความตื่นตัว ความเข้าใจ เรื่องสหกรณ์ และตื่นตัวจริงจัง กล้าทำกล้าเริ่มต้น สร้างองค์กรเริ่มจากเล็ก ๆ แล้วขยายสร้างเครือข่ายอำเภออื่น จังหวัดอื่น ให้ทั่วประเทศ ประสานงานกับสหกรณ์ต่างประเทศ สร้างเครือข่ายกับต่างประเทศ
ถ้าคนไทยมีธรรมาภิบาล ตื่นตัวตั้งใจทำจริง สหกรณ์ยังมีความหวังมีอนาคตที่ดี ขณะนี้เรื่อง “สหกรณ์” กำลังถูกแทนที่ด้วย ระบบ “ประชารัฐ” วิเคราะห์ไว้ล่วงหน้าเลยว่า ปัญหาใหญ่ก็คือเรื่องเดิม ๆ นั่นคือ การโกง