ธรรมชีวิตผ่านบทเพลงพระราชนิพนธ์
"จุดเทียนบวงสรวงปวงเทพเจ้า สวดมนต์ค่ำเช้าถึงคราวระทมทน โอ้ชีวิตหนอล้วนรอความตายทุกคน หลีกไปไม่พ้นทุกข์ทนอาทรร้อนใจ ต่างคนเกิดแล้วตายไป ชดใช้เวรกรรมจากจร"
บทเพลงข้างต้นคือส่วนหนึ่งของเพลงพระราชนิพนธ์อมตะ "แสงเทียน" (Saeng Tien) หรือ "Candlelight Blues" ซึ่งมีความสำคัญยิ่งในฐานะบทเพลงพระราชนิพนธ์ลำดับที่ 1 ใน พระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร (ในหลวงรัชกาลที่ 9)
พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวภูมิพลอดุลยเดช ทรงประพันธ์ทำนองเพลงนี้ขึ้นเมื่อเดือนเมษายน พ.ศ. 2489 ขณะที่ยังทรงดำรงพระยศเป็นสมเด็จพระอนุชาธิราช และประทับอยู่ ณ ประเทศสวิตเซอร์แลนด์ ในช่วงเวลานั้น ดนตรีแนว บลูส์ (Blues) ซึ่งเป็นสไตล์หลักของดนตรีแจ๊สกำลังได้รับความนิยมอย่างสูงในสหรัฐอเมริกา ด้วยพระอัจฉริยภาพทางดนตรี พระองค์จึงทรงนำแนวดนตรีนี้มาผสมผสานและสร้างสรรค์ทำนองอันไพเราะ ซึ่งถือเป็นการบุกเบิกแนวเพลงแจ๊สในประเทศไทย นอกจากทำนองที่โดดเด่นแล้ว คำร้องภาษาไทยของเพลง "แสงเทียน" ยังมีความลึกซึ้งกินใจอย่างยิ่ง โดยได้รับพระมหากรุณาธิคุณโปรดเกล้าฯ ให้ พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าจักรพันธ์เพ็ญศิริ ทรงประพันธ์ ส่วนคำร้องภาษาอังกฤษนั้นประพันธ์โดย รองศาสตราจารย์ สดใส วานิชวัฒนา
เนื้อหาของเพลงไม่ได้เน้นเพียงความรักหรือความสุข แต่กลับมุ่งเน้นไปยัง สัจธรรมของชีวิต อันได้แก่ ความไม่เที่ยงแท้ การเวียนว่ายตายเกิด และการยอมรับความจริงของการมีชีวิตอยู่ ที่สุดแล้วทุกคนล้วนต้องเผชิญความตายและชดใช้เวรกรรม ดังเนื้อเพลงที่กล่าวถึงการ "จุดเทียนบวงสรวงปวงเทพเจ้า" และ "สวดมนต์ค่ำเช้า" เพื่อระบายความทุกข์ระทม สะท้อนถึงการแสวงหาทางออกทางธรรมในห้วงชีวิตที่ต้อง "รอความตายทุกคน"
ทุกวันที่ 13 ตุลาคม ของทุกปี ซึ่งเป็น "วันนวมินทรมหาราช" อันเป็นวันคล้ายวันสวรรคตของในหลวงรัชกาลที่ 9 บทเพลงพระราชนิพนธ์ โดยเฉพาะอย่างยิ่ง "แสงเทียน" จึงเป็นเสมือนเครื่องรำลึกถึงพระอัจฉริยภาพและพระมหากรุณาธิคุณอันหาที่สุดมิได้ของพระองค์ท่าน ที่ทรงพระราชทานบทเพลงอันลึกซึ้งนี้ไว้เป็นมรดกทางดนตรีที่ทรงคุณค่าให้แก่คนไทยตราบจนทุกวันนี้
เพลง "แสงเทียน" จึงไม่ใช่เพียงแค่เพลงแจ๊สคลาสสิก แต่เป็นบทเพลงที่ทำหน้าที่เป็นเครื่องเตือนใจให้คนไทยตระหนักถึงความหมายของการใช้ชีวิตตามหลักธรรมคำสอน และระลึกถึงพระผู้เป็นที่รักยิ่งของปวงชนชาวไทยเสมอไป
ในหลวงรัชกาลที่ 9 #แสงเทียน #ในหลวงรัชกาลที่9 #สัจธรรมชีวิต #เพลงพระราชนิพนธ์ #วันนวมินทรมหาราช