ดร.วิชัย พยัคฆโส
[email protected]
ไวรัส “โคโรนา” ส่งผลให้กระทบเศรษฐกิจไทยค่อนข้างมาก โดยเฉพาะภาคการท่องเที่ยวที่ต้องสูญรายได้ 3 แสนล้านบาทตามที่ประมาณการกันไว้ แถมยังส่งออกได้น้อยกับการใช้จ่ายภาครัฐที่ติดขัดเรื่องงบประมาณปี 63 อีกแรงหนึ่ง ทำให้ภาวะเศรษฐกิจไทยปี 63 ลดเหลือ 1-2% เท่านั้น
ผลกระทบเช่นนี้คงมิใช่เฉพาะประเทศไทยเท่านั้น ได้ส่งผลไปสู่เศรษฐกิจโลกอีกด้วย ซึ่งรัฐบาลคงต้องหันกลับมาดูตัวเองเพื่อเพิ่มนวัตกรรมตามที่ตั้งใจไว้ ออกไปสู่ตลาดโลกได้บ้าง ตามที่รัฐมนตรี อ.ว. เคยกล่าวไว้ที่จะให้เศรษฐกิจหมุนเวียนหรือ BCG เป็นตัวจักรสำคัญในการวิจัยและพัฒนาต่อยอดออกไปสู่ตลาดโลกในปีสองปีนี้เป็นอันดับต้นๆ
ในการนี้จะมีการแบ่งภาคมหาวิทยาลัยออกไป 3 ระดับ คือ มหาวิทยาลัยวิจัยแนวหน้าสู่ภาคเศรษฐกิจโลก มหาวิทยาลัยมุ่งพัฒนานวัตกรรม ซึ่งต้องสร้างนวัตกรรมรองรับ และมหาวิทยาลัยมุ่งพัฒนาชุมชน ที่มุ่งเน้นในการพัฒนาชุมชนทั่วราชอาณาจักร ซึ่งตวามหวังนี้คงต้องสร้างให้ได้มิใช่เพียงแค่เป็นแนวคิดแล้วไม่เกิดผลลัพท์เชิงคุณภาพแต่อย่างใด ต้องปรับ re-positioning ของมหาวิทยาลัยแต่ละกลุ่มเสียใหม่ให้เปลี่ยนแนวคิดแบบ 360 องศา ให้ได้ เพื่อสร้างทุนมนุษย์มาพัฒนาชาติ
หากดูเศรษฐกิจที่มีนวัตกรรมระดับโลกในปี 2563 พบว่ามีเพียงสิงคโปร์ และเกาหลีใต้ เท่านั้น ที่มีคะแนนใน 10 อันดับ นวัตกรรมโลกของปี นอกนั้นเป็นชาติตะวันตกทั้งสิ้น
1.เยอรมนี 88.21
2.เกาหลีใต้ 88.16
3.สิงคโปร์ 87.01
4.สวิสเซอร์แลนด์ 85.67
5.สวีเดน 85.50
6.อิสราเอล 85.03
7.ฟินแลนด์ 84.00
8.เดนมาร์ค 83.22
9.สหรัฐ 83.17
10.ฝรั่งเศส 82.75
คะแนนนี้คิดจากการใช้จ่ายสินค้า R&D จำนวนสิทธิบัตร ประสิทธิภาพด้านการศึกษา การผลิตมูลค่าเพิ่ม ขีดความสามารถด้านการผลิต และการมีสินค้าจำนวนมาก
น่าชื่นชมกับเกาหลีใต้และสิงบคโปร์ เป็นชาติในเอเชียที่มีความก้าวหน้าด้านนวัตกรรมติดอันดับ 1 ใน 10 ของโลก เอาชนะชาติต่างๆของตะวันตกได้หลายอันดับ ทั้งนี้เป็นเพราะเขาเน้นในการพัฒนาทุนมนุษย์เป็นอันดับต้นๆของการพัฒนาประเทศ
สำหรับประเทศไทยเพิ่งจะเริ่มต้นด้วยการปฏิรูปการศึกษา โดยแยกมาเป็นกระทรวง อ.ว. เพื่อเร่งและพัฒนาทรัพยากรมนุษย์ในศตวรรษที่ 21 อย่างจริงจัง เพิ่มงบประมาณการวิจัยมากขึ้น เพียงแต่การวิจัยยังไม่ถึงขั้นเป็น frontier research เท่านั้น เราจะต้องรีบเร่งพัฒนาทั้งการวิจัยของรัฐและมหาวิทยาลัยควบคู่กันไปกับภาคเอกชนแบบเอาจริงเอาจังเสียที เพื่อสร้างสินค้าเข้าสู่ตลาดโลก
อย่างไรก็ตามทั้งเกาหลีใต้และสิงคโปร์สร้างคนมานานหลายปี ของไทยเราจะเริ่มต้น คงต้องรอผลงานของงบประมาณปีนี้ จะส่งผลให้งานวิจัยมีคุณค่ามากขึ้นเพียงใด แต่ถือว่าเป็นการเริ่มต้นที่ดี ตรงกับยุทธศาสตร์ชาติมากที่สุด