วันที่ 27 พ.ย.68 ผศ.ดร.ธรณ์ ธำรงนาวาสวัสดิ์ รองคณบดีคณะประมง มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ โพสต์ข้อความผ่านเฟซบุ๊ก Thon Thamrongnawasawat ระบุว่า...
ช่วงนี้มีหลายสื่อมาสัมภาษณ์ รวมถึงการไปพูดตามที่ต่างๆ แล้วมีคนถาม เราถอดบทเรียนจากเมืองนอกได้ไหมคะ ?
คำตอบคือไม่ต้องเมืองนอกหรอกครับ เอาในเมืองไทยนี่แหละ ผมจะลองเทียบการรับมือกรณีน้ำท่วมหาดใหญ่กับการจัดการน้ำมันรั่วในทะเลให้เพื่อนธรณ์ดู
เชื่อไหมครับว่าเราจัดการน้ำมันได้ดีกว่าเยอะเลย
เหตุที่เทียบกันได้เพราะทั้ง 2 วิกฤตต้องจัดการให้เร็วที่สุด
ในกรณีของน้ำมัน ยิ่งนานยิ่งมีปัญหาสิ่งแวดล้อม ในกรณีของน้ำท่วม ยิ่งนานยิ่งมีปัญหากับชีวิตคน
ผมไม่เลือกโควิด เพราะนั่นเป็นการจัดการระยะยาว ไม่ใช่ภัยพิบัติในช่วงสั้นๆ มันมีความต่างกันในเรื่องของเวลา
หลังจากเรามีปัญหากับน้ำมันรั่วครั้งแรกที่เกาะเสม็ด (อ่าวพร้าว) ผมให้สัมภาษณ์ตอนเกิดเหตุการณ์ว่าแย่แน่
เพราะตอนนั้นระบบจัดการยังมึนตึ้บ บวกกับการประเมินความเสี่ยงแบบโลกสวย แล้วสุดท้ายก็ไม่รอด
โชคดีที่เราถอดบทเรียน แม้จะถอดไม่หมดแต่ก็ดีขึ้นเยอะ เมื่อเกิดน้ำมันรั่วหนต่อๆ มา อย่างน้อยเราก็รับมือแบบมีระบบสั่งการดีขึ้น
ในยุคนี้เมื่อเกิดเหตุ เรามีศรชล.เป็นศูนย์บัญชาการ หน่วยงานทั้งหลายมาร่วมประชุม ผมก็เคยเข้าร่วมหลายครั้ง
การจัดการในระยะหลัง รั่วปุ๊บแค่ไม่กี่ชั่วโมงก็ลงมือทำงานกันได้แล้ว
แม้บางทีอาจมีข้อสงสัยในเรื่องผลกระทบจากการแก้ปัญหา แต่การเทียบในกรณีนี้ผมเน้นที่ความเร็วและประสิทธิภาพในการรับมือ
ยังรวมถึงการซ้อมอย่างต่อเนื่อง การรู้ว่าทรัพยากรในมือมีเท่าไหร่ ต้องเสริมจากที่ไหน อุปกรณ์จากเมืองไทยหรือนำเข้าด่วนจากต่างชาติ (สิงคโปร์)
การสื่อสารก็ชัดเจนว่าคำสั่งออกมาจากที่ไหน รายงานสถานการณ์อย่างไร รายงานทุกกี่ชั่วโมง มีรูปแบบที่แน่นอน
หน่วยงานต่างๆ ที่มาร่วมกันก็รายงานให้ข้อมูลตามหน้าที่ สามารถนำมาเสริมประสานกันได้อย่างดี จนถึงการปิดศูนย์ก็มีรายงานว่าสถานการณ์เข้าสู่ภาวะปรกติ
ไม่อาจบอกว่าการจัดการน้ำมันรั่วของเราเพอร์เฟค แต่เมื่อเทียบกับการรับมือน้ำท่วมในหนนี้ มันดีกว่ากันเยอะ
แม้ตัวแปรของการจัดการน้ำท่วมจะมากกว่า คนที่เข้าไปร่วมช่วยมีมาก กระแสสังคมโหมกระหน่ำ
แต่ถ้าเราเริ่มต้นด้วยระบบที่ดี มันจะสร้างศรัทธา จากนั้นก็ค่อยๆ ปรับกันไป
ผมไม่เชื่อในการถอดบทเรียนจากเมืองนอก เราอาจเอาไอเดียบางอย่างมาใช้
แต่ถ้าบ้านเรามีระบบที่เห็นอยู่ว่าพอใช้ได้ เราถอดจากบ้านเราย่อมง่ายกว่า เหมาะสมกว่าสำหรับราชการแบบบ้านเรา
อย่างไรก็ตาม ต้องเน้นย้ำว่ากรณีนี้ไม่เกี่ยวกับการป้องกันให้น้ำมันไม่รั่ว ซึ่งยังคงมีปัญหา ผมเทียบเฉพาะการรับมือเมื่อรั่วแล้วเท่านั้น
หาดใหญ่คงน้ำลดในอีกไม่นาน รวมถึงพื้นที่อื่นๆ ที่ประสบปัญหา
แต่มีหนนี้ก็ไม่ได้หมายความว่าจะจบแล้วจบเลย เราเพิ่งเข้าสู่ฤดูฝนใต้ ลานีญายังอยู่กับเราอย่างน้อยก็กุมภา
การถอดบทเรียนคงต้องทำแบบฉับไว เพื่อเตรียมรับภัยพิบัติโลกร้อนที่นับวันจะรุนแรงขึ้นเรื่อยและจู่โจมเราแบบไม่รู้ตัวล่วงหน้าครับ