ชิงไหว ชิงพริบ หักเหลี่ยมการเมืองระหว่างฝ่ายค้านกับรัฐบาล เมื่อฝ่ายค้านอย่างพรรคเพื่อไทยยืนกรานจะยื่นอภิปรายไม่ไว้วางใจ ในขณะที่ฝ่ายรัฐบาลอนุทินเตรียมบล็อกการอภิปรายไม่ไว้วางใจด้วย “มาตรา 165” ที่ก็น่าสนใจว่าฝ่ายค้านเองก็เตรียมดาบสองเอาไว้ คือการสอบจริยธรรมรัฐมนตรี
แม้ในสถานการณ์สู้รบระหว่างไทยกับกัมพูชา จะเป็นผลพลอยได้ให้คะแนนนิยมหรือเสียงเชียร์รัฐบาลอนุทิน ชาญวีรกูล กระเตื้องขึ้นมาแม้จะยังไม่มีผลสำรวจออกมาอย่างเป็นทางการก็ตาม แต่เมื่อหยั่งความรู้สึกของผู้คนในโซเชียลสะท้อนไปในทิศทางบวก
แต่ก็ไม่ได้หมายความคนไทยหรือสังคมไทยจะหลงลืมปัญหาน้ำท่วมหาดใหญ่ ที่เป็นแผลใหญ่ของรัฐบาลอนุทิน แม้จังหวะที่ไทยกำลังเผชิญศึกนอก อาจจะกลายเป็น “กระแสตีกลับ” มาที่ฝ่ายค้านก็ตาม
แต่การเมืองฝ่ายรัฐบาลเกมโต้กลับที่ถูกมองว่าเป็นการ "ปิดกั้น" การอภิปรายไม่ไว้วางใจตามมาตรา 151 และ 152 ด้วยกระแสข่าวที่ว่ารัฐบาลอาจจะชิงเปิดอภิปรายตามมาตรา 165 แห่งรัฐธรรมนูญ 2560 ซึ่งเป็นการเปิดอภิปรายทั่วไปในที่ประชุมร่วมของรัฐสภา โดยรัฐบาลเป็นผู้ขอให้เปิดเอง
เนื่องจากหัวใจสำคัญของมาตรา 165 คือ รัฐสภาจะลงมติในปัญหาที่อภิปรายไม่ได้ เป็นเพียงการรับฟังความเห็นเท่านั้น ซึ่งต่างจากการอภิปราย ม.151 ที่มีการลงมติไม่ไว้วางใจ และมีผลทางกฎหมายคือ ห้ามนายกรัฐมนตรียุบสภา
การชิงเปิดอภิปราย ม.165 ก่อน อาจเป็นการปิดทางไม่ให้ฝ่ายค้านใช้สิทธิยื่นอภิปราย ม.151 ได้อย่างเต็มที่ โดยอ้างว่าเป็นการอภิปรายในประเด็นเดียวกัน และที่สำคัญคือ เพื่อหลีกเลี่ยงผลทางกฎหมายที่รัฐบาลจะยุบสภาหนีไม่ได้ หากมีการยื่น ม.151
อย่างไรก็ตาม ก่อนหน้านี้ สุทิน คลังแสง แกนนำพรรคเพื่อไทย ได้เปิดเผยกลยุทธ์ที่สำคัญและเป็นเชิงรุก คือการใช้กลไกทางกฎหมายเพื่อตรวจสอบรัฐบาล ก่อนการยื่นญัตติอภิปรายไม่ไว้วางใจตามมาตรา 151
การ "ยื่นสอบจริยธรรม" คือเกมที่พรรคเพื่อไทยจะยื่นร้องต่อศาลรัฐธรรมนูญให้วินิจฉัยเอาผิดจริยธรรมร้ายแรงกับรัฐมนตรีเป็นรายบุคคลก่อน โดยเน้นที่ประเด็นคุณสมบัติมิชอบและพฤติกรรมก่อน หลังการเป็นรัฐมนตรี ซึ่งรวมถึงอนุทิน ชาญวีรกูล นายกรัฐมนตรีและรัฐมนตรีว่าการกระทรวงมหาดไทยด้วย
การยื่นสอบจริยธรรมเป็นการใช้ช่องทางอื่นที่ไม่ใช่การอภิปรายในสภา (ม.151) ซึ่งหากศาลรัฐธรรมนูญรับเรื่องหรือมีคำวินิจฉัย อาจส่งผลกระทบต่อสถานภาพของรัฐมนตรี หรือสร้างแรงกดดันทางการเมืองอย่างรุนแรงต่อรัฐบาลได้โดยไม่ต้องรอให้ถึงวันเปิดอภิปรายไม่ไว้วางใจ
อย่างไรก็ตาม ทั้งสองฝ่ายก็ต้องจับจ้องและชิงจังหวะความได้เปรียบทางการเมือง ฝ่ายรัฐบาลใช้กลไก "มาตรา 165" กักด่านการตรวจสอบในสภา (ม.151) ที่มีผลผูกพันทางกฎหมายที่รุนแรงกว่า ส่วนพรรคเพื่อไทยจะใช้เส้นทางสอบจริยธรรมแทน แม้โดยทั่วไปจะรู้กันดีว่าเป็นรัฐบาล “สายแข็ง” ก็ตาม แต่หมากบังคับให้เพื่อไทยมีทางเลือกไม่มากนัก หากจะยืนสู้ในสนามเลือกตั้งครั้งหน้า
#การเมือง #อภิปรายไม่ไว้วางใจ #รัฐบาลอนุทิน #เพื่อไทย #สอบจริยธรรม #มาตรา165 #มาตรา151 #ชิงไหวชิงพริบ #ไทยกัมพูชา #น้ำท่วมหาดใหญ่