สธ. นำทีมบุคลากรการแพทย์-เจ้าหน้าที่สาธารณสุข แถลงผลตรวจสถานประกอบการยาดมสมุนไพรไม่ได้ขออนุญาตสถานที่ผลิต พบบางล็อตปนเปื้อนจุลินทรีย์เกินมาตรฐาน ยืนยันไม่ได้กลั่นแกล้งผู้ประกอบการ พร้อมจับมือทุกฝ่ายยกระดับสมุนไพรไทย สู่เรือธงด้านเศรษฐกิจสุขภาพ บุกตลาดโลกสร้างรายได้เข้าประเทศ
วันที่ 3 พ.ย.68 ที่สำนักงานปลัดกระทรวงสาธารณสุข นายพิพัฒน์ พร้อมพัฒน์ รัฐมนตรีว่าการกระทรวงสาธารณสุข พร้อมด้วย นายแพทย์สมฤทธิ์ จึงสมาน ปลัดกระทรวงสาธารณสุข เภสัชกรหญิงสุภัทรา บุญเสริม เลขาธิการคณะกรรมการอาหารและยา ดร.นายแพทย์พงศธร พอกเพิ่มดี อธิบดีกรมการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก และเจ้าหน้าที่ทางการแพทย์ เจ้าหน้าที่หน่วยงานด้านสาธรณสุข รวมถึงผู้ประกอบการร่วมแถลงข่าว กรณีผู้ประกอบการยาดมสมุนไพรไม่ขออนุญาตสถานที่ผลิต หลังพบบางล็อตปนเปื้อนจุลินทรีย์เกินมาตรฐาน เก็บออกจากท้องตลาดหมดแล้ว ขณะเดียวกันได้เชิญ นพ.ชัยวัฒน์ เตชะไพฑูรย์ ประธานกรรมการบริษัท สมุนไพรไทย หงส์ไทย จำกัด นายธีระพงศ์ ระบือธรรม ผู้ก่อตั้งและเจ้าของบริษัท สมุนไพรไทย หงส์ไทย จำกัด และรศ.ดร.ธวัชชัย อ่อนจันทร์ ผอ.สถาบันเทคโนโลยีนิวเคลียร์แห่งชาติ(องค์การมหาชน) หรือสทน.เข้าร่วมด้วย
นายพิพัฒน์ พร้อมพัฒน์ รัฐมนตรีว่าการกระทรวงสาธารณสุข กล่าวว่า ช่วงสัปดาห์ที่ผ่านมาสำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา (อย.) ได้เข้าตรวจและเก็บผลวิเคราะห์ยาดมสมุนไพรจำนวนกว่า 10 ยี่ห้อ ซึ่งห้วงระยะเวลา 1 ปีที่ผ่านมา ทางกรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ได้รับมาตรวจวิเคราะห์กว่า 40 รายการ หลังจากที่ อย.ได้ทำการตรวจสอบผลตรวจวิเคราะห์ยาดมสมุนไพรพบการปนเปื้อนของเชื้อจุลินทรีย์จำนวน 3 ยี่ห้อ ภายหลังมีสุ่มเก็บตัวอย่างยาดมสมุนไพรหลากหลายยี่ห้อจากสถานที่จำหน่าย และสถานที่ผลิต ส่งตรวจวิเคราะห์ที่กรมวิทยาศาสตร์การแพทย์เพื่อทดสอบการปนเปื้อนเชื้อจุลินทรีย์ ยีสต์และรา รวมถึงเชื้อก่อโรคอื่น โดยใช้หลักเกณฑ์การพิจารณาตามประกาศกระทรวงสาธารณสุข ว่าด้วยเรื่อง เกณฑ์มาตรฐาน ค่าความบริสุทธิ์ หรือคุณลักษณะอื่นอันมีความสำคัญต่อคุณภาพ สำหรับผลิตภัณฑ์สมุนไพร กระทรวงสาธารณสุขดำเนินการตามขั้นตอนตามกฎหมายและตรงไปตรงมาเพื่อเป้าหมายสำคัญคือคุ้มครองผู้บริโภคให้ได้รับความปลอดภัยอย่างสูงสูด และขอยืนยันว่ากระทรวงฯ ไม่ได้กลั่นแกล้งผู้ประกอบการ และไม่ได้ตกเป็นเครื่องมือคู่แข่งทางธุรกิจของฝ่ายใดฝ่ายหนึ่งในอุตสาหกรรมยาดมสมุนไพร โดยสามารถตรจสอบความโปรงใสได้ตลอดเวลา
“ที่ผ่านมาดำเนินการตรวจสอบไปถึงต้นทางการผลิตและกระบวนการผลิตว่ามีมาตรฐานหรือไม่ จึงนำไปสู่การตรวจสอบสถานที่ผลิต ซึ่งผลตรวจพบว่าไม่ได้ขอใบอุญาตตามกฎหมายของกระทรวงฯ สธ.มีหน้าที่การดูแลผู้บริโภค ตรวจสอบและสนับบสนุนการส่งเสริมผลิตภัณฑ์สมุนไพรไทยให้เป็นที่ยอมรับในระดับสากล ต่อจากนี้หากผู้ประกอบการเอกชนสามารถเข้าใจบทบาทกระทรวงฯ มากขึ้นในการตรวจสอบและพร้อมจับมือร่วมกันพัฒนาผลิตภัณฑ์เพื่อเป้าหมายเดียวกันคือยกระดับภูมิปัญญาไทยให้ออกสู่สังคมโลกได้ ภายใต้มาตรฐานที่ได้รับการยอมรับของสากล โดยยึดตามหลักการและกฎหมายที่กระทรวงกำหนดเอาไว้” รมว.สาธารณสุข กล่าว
ขณะที่ ภญ.สุภัทรา บุญเสริม เลขาธิการคณะกรรมการอาหารและยา (อย.) กล่าวว่า ภายหลัง จากมีการเข้าไปตรวจสอบสถานที่ผลิต ได้เก็บส่งตรวจกับทางกรมวิทยาศาสตร์การแพทย์แล้ว จากผลการวิเคราะห์พบ 3 ยี่ห้อที่ไม่ได้มาตรฐานการผลิต ซึ่งยี่ห้อหนึ่งได้ประกาศในเว็บไซต์ไปก่อนหน้านี้และอยู่ในช่วงเดียวกันกับ 2 ยี่ห้อ และหลังจากนี้จะมีการยกระดับมาตรฐานการผลิต 4 มาตรการ โดยเฉพาะสถานที่ผลิตทั่วประเทศเจ้าหน้าที่สาธารณสุขจังหวัดเข้าให้คำปรึกษาแนะนำอย่างใกล้ชิดผู้ประกอบการ รวมถึงตรวจสอบมาตรฐานแบบก่อสร้างด้วยเพื่ออำนวยความสะดวกแก่ผู้ประกอบการโดยไม่กระทบต่อการส่งออก และจับมือหน่วยงานพันธมิตรที่เกี่ยวข้องพัฒนาองค์ความรู้ นวัตกรรม เพื่อสนับสนุให้สุมไพรไทยมีหลักฐานรองรับในระดับสากล
“กรณีของบริษัท หงส์ไทย เบื้องต้นล็อตที่มีการออกประกาศผลไป เห็นว่าบริษัทได้รับผิดชอบเรียกคืนสินค้าที่ผลิตทั้งหมดออกจากท้องตลาดแล้ว ส่วนล็อตอื่น ๆ ที่ผลิตก่อนหน้านี้ในสถานที่ผลิตที่ได้รับอนุญาตอย่างถูกต้อง ยังไม่พบการรายงานสินค้าไม่ได้มาตรฐาน ส่วนตัวอย่างที่พบเจอในสถานผลิตที่ไม่ได้รับอนุญาต ทาง อย. จะประกาศต่อไปซึ่งขอระยะเวลาในการตรวจสอบ” ภญ.สุภัทรา กล่าว
ภญ.สุภัทรา ยังกล่าวอีกว่า กระบวนการตรวจสอบมีระยะเวลาเพื่อให้ทราบผลที่แน่ชัด ภายหลังเก็บตัวอย่างส่งตรวจวิเคราะห์กับทางกรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ ที่มีมาตรฐานของรัฐตรวจสอบ ซึ่งการดำเนินการตรงนี้ เป็นไปตามโปรโตคอล FDAของแต่ละประเทศ มีการประกาศเรียกคืน ยกเลิกทะเบียน เป็นหน้าที่ของ FDA แต่ละประเทศอยู่แล้ว ส่วนผลกระทบต่อผู้ประกอบการ หากแก้ไขได้ก็ดำเนินการทางธุรกิจต่อไปได้
นพ.สราวุฒิ บุญสุข อธิบดีกรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ กล่าวว่า กรมวิทย์ให้การตรวจสอบผลิตภัณฑ์ต่าง ๆ เป็นไปตามมาตรฐาน ซึ่งการตรวจสอบพบสิ่งผิดปกตินั้นมีการตรวจซ้ำอย่างน้อย 2 ครั้ง หากพบสิ่งผิดปกติจะทำการแจ้งผู้ประกอบการเพื่อปรับปรุงให้ได้มาตรฐาน ก่อนที่จะยื่นต่อที่ อย. เพื่อขอใบรับรองตำรับผลิตภัณฑ์สมุนไพร โดยกระบวนการตรวจสอบประมาณ 2 สัปดาห์เพื่อยืนยันตามมาตรฐาน
นพ.พงศธร พอกเพิ่มดี อธิบดีกรมการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก กล่าวว่า ทางกรมฯ สนับสนุนผู้ประกอบการเกี่ยวกับสมุนไพรไทย โดยจะใช้โอกาสนี้สร้างองค์ความรู้ให้ผู้ประกอบการทั่วประเทศให้มากขึ้นโดยเฉพาะความเข้าใจด้านมาตรฐานการผลิต เพื่อให้เป็นไปตามนโยบายของรัฐมนตรีว่าการกระทรวงสาธารณสุขในการยกระดับ เศรษฐกิจสุขภาพ โดยมีสมุนไพรจากภูมิปัญญาท้องถิ่นเป็นเรือธงในการเพิ่มศักยภาพอุตสาหกรรมสุมนไพรไทย เพื่อเตรียมบุกตลาดโลก ซึ่งจะมีการเสนอเข้า ครม. ยกเป็นวาระในการพิจารณาด้วย
นายธีระพงศ์ ระบือธรรม ผู้ก่อตั้งและเจ้าของบริษัท สมุนไพรไทย หงส์ไทย จำกัด กล่าวว่า ยอมรับผิดทั้งหมดและขอโทษจากใจและขออภัยกับคำพูดที่มีการสื่อสารและแสดงความคิดเห็นโดยที่ไม่ได้ไตร่ตรองก่อนจนทำให้เกิดการวิพากษ์วิจารณ์เป็นวงกว้าง ยแทรับว่ากดดันและเครียดจึงทำให่สภาพจิตใจย่ำแย่ พร้อมน้อมรับคำแนะนำ ที่ผ่านมาอาจจะทำกรพัฒนาผลิตภัณฑ์อย่างต่อเนื่องแต่กลับพบว่าบางสวนอาจผิดพลาดในจำนวนที่มีการผลิตเพิ่มมากขึ้น