เมื่อเอ่ยถึงการปฏิบัติการ “ฝนหลวง” หลายท่านอาจนึกภาพเพียงการโปรยสารเคมีจากเครื่องบินเหนือก้อนเมฆเท่านั้น แต่ในความเป็นจริง ภารกิจสร้าง “ฝนเทียม” นี้ ยังประกอบด้วย เทคนิค และนวัตกรรม อีกมากมายที่ช่วยเสริมประสิทธิภาพของกระบวนการ หนึ่งในเครื่องมือสำคัญที่ถูกพัฒนาขึ้นเพื่อตอบโจทย์การทำฝนหลวงในสภาพการณ์และพื้นที่ที่หลากหลายคือ “พลุสารดูดความชื้น” หรือ “Hygroscopic Flare”
กลไกการทำงานของ “พลุสารดูดความชื้น”
พลุสารดูดความชื้น ทำหน้าที่เป็นเครื่องมือในการส่งสารเคมีขึ้นสู่ก้อนเมฆอย่างรวดเร็วและแม่นยำ โดยสารจะถูกปล่อยผ่านกระบวนการเผาไหม้ในอากาศเพื่อเร่งให้เกิดการ ควบแน่น และเพิ่มโอกาสการก่อตัวของเม็ดฝนให้เร็วขึ้น สารเคมีหลักที่ใช้ในสูตรพลุมีอยู่ 2 ชนิด ได้แก่ โซเดียมคลอไรด์ (NaCl) ซึ่งทำหน้าที่เป็นแกนให้ไอน้ำในอากาศเข้ามาเกาะและก่อตัวเป็นหยดน้ำ และ แคลเซียมคลอไรด์ (CaCl₂) ซึ่งเมื่อเผาไหม้แล้วจะให้ความร้อนสูง ทำให้เกิดการเพิ่มอุณหภูมิบริเวณรอบ ๆ ส่งผลให้เมฆเกิดการลอยตัวดีขึ้นและสร้างสรรค์เม็ดฝนได้อย่างมีประสิทธิภาพ
จุดเด่น พลุสารดูดความชื้น ถูกนำมาใช้ในปฏิบัติการ
การเลือกใช้ พลุสารดูดความชื้น ถือเป็นทางเลือกที่มีประสิทธิภาพและช่วย ประหยัด ทรัพยากรในการปฏิบัติภารกิจฝนหลวงเป็นอย่างมาก เนื่องจากพลุมีข้อดีที่หลากหลาย เช่น สามารถ ลดจำนวนบุคลากร ที่ต้องปฏิบัติงานบนเครื่องบินได้อย่างมีนัยสำคัญ และยังช่วย ประหยัดพื้นที่จัดเก็บสารเคมี เมื่อเทียบกับการใช้สารชนิดผง นอกจากนี้ พลุสารดูดความชื้น ยังเหมาะกับเครื่องบินขนาดเล็ก ทำให้ทีมงานสามารถเข้าถึงพื้นที่ปฏิบัติงานที่มีความซับซ้อนได้อย่างคล่องตัวยิ่งขึ้น ที่สำคัญที่สุดคือ การใช้พลุช่วย เพิ่มขนาดเม็ดน้ำฝน ได้จริง ทำให้ปริมาณน้ำฝนที่ตกลงมาเพิ่มขึ้นอย่างมีประสิทธิภาพ
ขั้นตอนการสร้างฝนด้วย พลุสารดูดความชื้น
ในขั้นตอนการปฏิบัติการ เครื่องบินจะติดตั้งชุดอุปกรณ์สำหรับจุดพลุไว้ใต้ลำตัว เมื่อเดินทางถึงพื้นที่เป้าหมายตามแผน นักบิน จะทำการจุดพลุให้เกิดการเผาไหม้ จากนั้นควันที่เกิดจากสารเคมีในพลุจะ ลอยขึ้น สู่บริเวณฐานเมฆ โดยสารเหล่านี้จะทำปฏิกิริยากับ ไอน้ำ ที่มีอยู่ในเมฆอย่างรวดเร็ว ทำให้เกิดกระบวนการ ควบแน่น จนกระทั่งเม็ดน้ำมีขนาดใหญ่พอที่จะตกลงมาเป็นสายฝนในที่สุด
น้ำ ฝนจาก ฝนหลวง ปลอดภัยหรือไม่ !?
หลายคนอาจมีความกังวลว่า “น้ำฝน” ที่ได้จากการใช้สารเคมีเหล่านี้จะ ปลอดภัย ต่อการอุปโภคบริโภคหรือไม่ จากการตรวจวัดคุณภาพน้ำฝนในพื้นที่ปฏิบัติการฝนหลวงหลายแห่งทั่วประเทศ พบว่า น้ำฝน ที่ได้จากการทำ ฝนหลวง ไม่ว่าจะใช้สารชนิดผงหรือพลุ ล้วนสะอาด ปลอดภัย และสามารถนำไปใช้อุปโภค บริโภค หรือเพื่อการ เพาะปลูก ได้อย่างมั่นใจ โดยไม่มีผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมและสุขภาพของประชาชน
ดังนั้น พลุสารดูดความชื้น จึงไม่ใช่เพียงเครื่องมือธรรมดา แต่เป็น เทคโนโลยี ที่ได้รับการพัฒนามาอย่างต่อเนื่องเพื่อ เพิ่มโอกาส และ ประสิทธิภาพ ของการทำฝนหลวงในประเทศไทยให้มากยิ่งขึ้น โดยยังคงยึดหลักความปลอดภัยและเป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อมอย่างเคร่งครัด