ในยุคที่สังคมคาดหวังให้ "แม่" เป็นเสาหลักที่สมบูรณ์แบบทั้งในบทบาทการงาน การดูแลครอบครัว และการเลี้ยงดูบุตร แต่เบื้องหลังความเข้มแข็งนี้กลับซ่อนวิกฤตทางสุขภาพจิตที่ถูกมองข้าม จากข้อมูลสถิติที่น่าตกใจพบว่า ผู้หญิงทั่วโลก 1 ใน 10 คนเผชิญกับภาวะซึมเศร้าจากการตั้งครรภ์หรือหลังคลอด (อ้างอิง: WHO) ขณะที่ในประเทศไทย ตัวเลขความชุกของภาวะซึมเศร้าหลังคลอดมีรายงานสูงถึง ร้อยละ 9.5 – 25 ซึ่งเป็นสัญญาณบ่งชี้ว่าปัญหาไม่ได้จำกัดอยู่แค่ในมิติทางชีวภาพ แต่เป็นประเด็นเชิงสังคมที่เกิดจากความกดดันทางเศรษฐกิจ สภาพแวดล้อม และการขาดกลไกสนับสนุนที่เพียงพอ
โรงพยาบาลแบงค็อก เมนทัล เฮลท์ (BMHH) ในฐานะโรงพยาบาลเฉพาะทางด้านสุขภาพจิต จึงใช้ศักยภาพทางการแพทย์ผนวกกับพลังการสื่อสารจาก คุณแซมมี่-ชนิตา ศรีดาเกษ เครธอร์น Mrs. Thailand World 2025 เปิดตัวโครงการระดับชาติ “1 เดือน เช็กสุขภาพใจแม่ทั่วไทย Happy Mom Check: 1 Month Challenge” อย่างเป็นทางการ หลังจัดงานแถลงข่าวไปเมื่อวันอังคารที่ 30 กันยายน 2568 เพื่อเปลี่ยนคลื่นเงียบของความเจ็บปวดให้กลายเป็นข้อมูลเชิงประจักษ์ และผลักดันให้เกิดการแก้ไขอย่างเป็นรูปธรรมในระดับนโยบาย
โครงการนี้มุ่งหวังให้คุณแม่ 1,000 คนทั่วประเทศได้เข้าถึงบริการ ตรวจคัดกรองสุขภาพจิตเบื้องต้นผ่านระบบออนไลน์ที่ได้มาตรฐานโดยไม่มีค่าใช้จ่าย โดยมีเป้าหมายสูงสุดคือการนำข้อมูลเชิงลึกที่ได้ไปจัดทำ "รายงานผลการสำรวจเชิงลึกสุขภาพจิตแม่ปี 2568" พร้อมข้อเสนอแนะเชิงนโยบาย เพื่อเป็นเครื่องมือทรงพลังในการสื่อสารกับหน่วยงานภาครัฐที่เกี่ยวข้อง และสร้างการเปลี่ยนแปลงที่ยั่งยืน
เสียงจากจิตแพทย์: เมื่อความเหนื่อยล้ากลายเป็นความเสี่ยงทางจิตเวช
ในงานแถลงข่าว ได้มีการเน้นย้ำถึงความจำเป็นทางการแพทย์ที่สังคมต้องหันมาดูแลสุขภาพใจของแม่ เพราะนี่คือรากฐานของครอบครัว
“ในฐานะจิตแพทย์ ผมได้พบกับผู้หญิงจำนวนมากที่มาพร้อมกับคำถามที่ว่า 'ทำไมการเป็นแม่ถึงเหนื่อยขนาดนี้?' หลายครั้งรอยยิ้มที่มอบให้ลูก คือรอยยิ้มที่ต้องพยายามฝืน ในขณะที่หัวใจกำลังกรีดร้อง...”
นพ.ณชารินทร์ พิภพทรรศนีย์ จิตแพทย์จากโรงพยาบาลแบงค็อก เมนทัล เฮลท์ (BMHH) กล่าวถึงความสำคัญของโครงการ พร้อมชี้ให้เห็นว่า ภาวะซึมเศร้าหลังคลอด (Postpartum Depression) ไม่ใช่แค่อารมณ์เศร้าชั่วคราว แต่เป็นโรคทางจิตเวชที่มีอาการชัดเจน และเป็นเรื่องที่อันตราย ไม่ควรมองข้าม
“การเข้าถึงการตรวจคัดกรองเบื้องต้นจะช่วยให้เราค้นพบความเสี่ยงได้อย่างรวดเร็วและให้การช่วยเหลือได้ทันท่วงที ผมอยากให้ทุกคนมองว่า การดูแลสุขภาพใจของแม่คือการลงทุนที่สำคัญที่สุดสำหรับอนาคตของครอบครัว เพราะสุขภาพจิตของแม่ส่งผลโดยตรงต่อพัฒนาการของลูกและสัมพันธภาพในครอบครัว”
พลังเสียงสะท้อนที่ยิ่งใหญ่: Mrs. Thailand World 2025 ขอเป็น "Voice & Face" เพื่อแม่ไทย
คุณแซมมี่-ชนิตา ศรีดาเกษ เครธอร์น Mrs. Thailand World 2025 ในฐานะ Voice & Face ของโครงการ ได้มาเผยถึงแรงบันดาลใจจากประสบการณ์ส่วนตัวและความมุ่งมั่นในการใช้ตำแหน่งสร้างการเปลี่ยนแปลงที่แท้จริง
“ในฐานะผู้หญิงและในฐานะที่แซมมี่เองก็เป็น 'แม่' คนหนึ่ง ช่วงที่คลอดลูกใหม่ๆ แซมมี่รู้สึกว่าตัวเองเป็นเหมือน “วัวตัวหนึ่ง” ที่ลูกแค่ดูดนมจากเรา ซึ่งนี่เป็นสัญญาณหนึ่งของสภาวะซึมเศร้าหลังคลอด พอลูกโตขึ้น...แซมมี่เข้าใจดีถึงความกดดันที่มองไม่เห็น แรงคาดหวังจากสังคม และความรู้สึกที่ต้องแบกรับทุกอย่างไว้เพียงลำพัง นั่นจึงเป็นแรงผลักดันที่ยิ่งใหญ่ที่ทำให้แซมมี่อยากใช้ตำแหน่งนี้สร้างการเปลี่ยนแปลงที่แท้จริงเริ่มต้นจากแม่ๆ ในประเทศไทย ไปสู่แม่ๆ ทุกคนทั่วโลก”
คุณแซมมี่เน้นย้ำว่าโครงการนี้เป็นการลงมือทำที่ชัดเจน โดยเริ่มต้นจาก การรับฟังเสียงของคุณแม่ 1,000 คน ผ่านแบบสำรวจ, การให้ความรู้ ผ่านซีรีส์วิดีโอจากผู้เชี่ยวชาญของ BMHH, และมุ่งสู่ การนำเสียงสะท้อนไปสู่การเปลี่ยนแปลงเชิงนโยบาย ในระยะยาว
“แซมมี่เชื่อมั่นในพลังของผู้หญิงทุกคนที่ร่วมกันส่งเสียง และขอให้โครงการนี้เป็นจุดเริ่มต้นที่ยิ่งใหญ่ ที่จะทำให้สังคมไทยตระหนักว่าการดูแลใจของแม่นั้นสำคัญแค่ไหน เพราะเมื่อแม่มีความสุข ลูกก็จะมีความสุข ครอบครัวก็จะแข็งแกร่ง และสังคมของเราก็จะเติบโตได้อย่างยั่งยืนค่ะ”
วิสัยทัศน์ของ BMHH: การสร้างมาตรฐานใหม่ของการดูแลสุขภาพใจแม่
พญ.ปวีณา ศรีมโนทิพย์ ประธานเจ้าหน้าที่บริหารโรงพยาบาลแบงค็อก เมนทัล เฮลท์ (BMHH) ได้กล่าวถึงแนวคิดและวิสัยทัศน์เบื้องหลังการตัดสินใจสนับสนุนโครงการนี้อย่างเต็มที่
1. วิสัยทัศน์และแนวคิดในการสร้างความตระหนักรู้:
“ในฐานะที่เราเป็นโรงพยาบาลเฉพาะทางด้านสุขภาพจิต เราทราบดีว่าปัญหาของแม่เป็นเรื่องที่ซับซ้อนกว่าแค่ความเหนื่อยล้า วิสัยทัศน์ของเราไม่ใช่เพียงการรักษา แต่คือการ สร้างความตระหนักรู้และยกระดับสุขภาวะจิตของสังคม การสนับสนุนโครงการ 'Happy Mom Check' จึงเป็นภารกิจหลักในการแสดงความรับผิดชอบต่อสังคม (CSR) โดยใช้ความเชี่ยวชาญของเราเป็นแกนนำในการค้นหาปัญหาและผลักดันการแก้ปัญหาที่ต้นเหตุ”
2. บทบาทของภาคเอกชนในการแก้ปัญหาสังคม:
“BMHH เล็งเห็นและตระหนักถึงปัญหานี้ และเราไม่ได้นิ่งนอนใจที่จะมองว่าจะดำเนินการในเชิงธุรกิจเพียงอย่างเดียว แต่เห็นว่านี่เป็น บทบาทของทุกคนในสังคม ที่ต้องเข้ามามีส่วนร่วมแก้ไข เราเชื่อว่าการลงทุนด้านสุขภาพจิตของแม่คือการลงทุนเพื่ออนาคตของชาติ เราจึงเข้ามาสนับสนุนและส่งเสริมโครงการนี้อย่างเต็มความสามารถ เพื่อสร้างความตระหนักรู้และสร้างมาตรฐานใหม่ในการดูแลสุขภาพจิตในวงการสุขภาพ”
3. ความน่าเชื่อถือและความปลอดภัยของข้อมูล:
“เราเข้าใจถึงความกังวลเรื่องข้อมูลส่วนบุคคล ขอเรียนยืนยันว่าแบบทดสอบนี้ถูกออกแบบมาเพื่อ การเก็บข้อมูลเชิงภาพรวม และ จะไม่มีการเก็บข้อมูลส่วนบุคคลของผู้ที่เข้ามาทำแบบทดสอบ โดยเด็ดขาด ยกเว้นในกรณีที่ผู้กรอกแบบทดสอบต้องการให้โรงพยาบาลติดต่อกลับเพื่อขอรับคำแนะนำเฉพาะเท่านั้น ข้อมูลทั้งหมดจะถูกเก็บไว้ในฐานข้อมูลของเว็บไซต์โรงพยาบาล https://bangkokmentalhealthhospital.com ซึ่งมีการกำหนดสิทธิการเข้าถึงไว้อย่างปลอดภัยและเคร่งครัดตามหลักจริยธรรมทางการแพทย์”
4. ความยั่งยืนและการต่อยอดในระยะยาว:
“โครงการ 'Happy Mom Check' เป็นเพียงจุดเริ่มต้นเท่านั้น นอกเหนือจากการรวบรวมข้อมูลเชิงนโยบายแล้ว BMHH มีแผนจะต่อยอดกิจกรรมต่อเนื่องในการ ให้ความรู้และทักษะการดูแลสุขภาพจิตสำหรับกลุ่มผู้หญิงและแม่ ผ่านช่องทางต่างๆ ของโรงพยาบาล โดยเน้นย้ำถึงแนวคิดที่ว่า ผู้หญิงไม่จำเป็นต้อง 'อดทน' เพียงอย่างเดียว แต่ควรได้รับการสนับสนุน เครื่องมือ และกลไกที่ช่วยให้พวกเธอสามารถดูแลใจตัวเองและครอบครัวได้อย่างยั่งยืน”
ร่วมส่งเสียงสู่การเปลี่ยนแปลง: เชิญชวนคุณแม่เข้าร่วม Happy Mom Check
โรงพยาบาลแบงค็อก เมนทัล เฮลท์ (BMHH) ขอเชิญชวนคุณแม่ทั่วประเทศเข้าร่วม “1 เดือน เช็กสุขภาพใจแม่ทั่วไทย Happy Mom Check: 30-Day Challenge”
แบบทดสอบนี้เป็นโอกาสสำคัญในการ ร่วมเป็นส่วนหนึ่งของการสร้างฐานข้อมูลขนาดใหญ่ ที่จะถูกนำไปวิเคราะห์และจัดทำเป็น "รายงานผลการสำรวจเชิงลึกสุขภาพจิตแม่ปี 2568" โดยทีมจิตแพทย์และนักจิตวิทยาของโรงพยาบาลฯ เพื่อต่อยอดเป็น ข้อเสนอเชิงนโยบาย ที่แข็งแกร่งต่อไปในอนาคต
คุณแม่ที่สนใจสามารถเข้าร่วมตรวจคัดกรองสุขภาพจิตเบื้องต้นได้ ฟรี ที่ลิงก์นี้:
https://bangkokmentalhealthhospital.com/th/quizzes/happy-mom-check/