การเกษียณอายุราชการ ไม่ควรจำกัดแค่การจ่ายเงินบำนาญ แต่คือการสร้างชีวิตบั้นปลายที่มีเกียรติและมั่นคง ระบบสวัสดิการผู้สูงอายุที่ประสบความสำเร็จทั่วโลกมุ่งเน้น 3 เสาหลัก: ความมั่งคั่ง (Wealth), สุขภาพ (Health), และ การมีส่วนร่วม (Meaningful Life)
1. ความมั่นคงทางการเงิน: ระบบบำนาญหลายเสาหลัก
ประเทศอย่างสหรัฐอเมริกา แคนาดา และออสเตรเลีย ใช้ระบบ บำนาญหลายเสาหลัก เพื่อกระจายความเสี่ยง โดยรวมบำนาญพื้นฐานเข้ากับ แผนการออมส่วนตัว ที่รัฐสมทบ (เช่น TSP ในสหรัฐฯ) และเงินสมทบภาคบังคับจากนายจ้าง (Superannuation ในออสเตรเลีย) นอกจากนี้ แคนาดายังมี บำนาญถ้วนหน้า (OAS) สำหรับพลเมืองทุกคนที่มีอายุ 65 ปีขึ้นไป เพื่อสร้างตาข่ายความปลอดภัยที่แข็งแกร่งที่สุด
2. หลักประกันด้านสุขภาพ: ประกันการดูแลระยะยาว (LTC)
ความเสี่ยงด้านสุขภาพยามชราเป็นภัยคุกคามทางการเงินที่สำคัญ ญี่ปุ่นและเยอรมนีเป็นผู้นำด้าน ประกันการดูแลระยะยาว (LTC) โดยญี่ปุ่นมีระบบ LTCIP ภาคบังคับที่เน้นการ ดูแลที่บ้าน เพื่อให้ผู้เกษียณได้อยู่ในสภาพแวดล้อมที่คุ้นเคย ส่วนเยอรมนีแยกประกัน LTC ออกจากประกันสุขภาพชัดเจน เพื่อให้แน่ใจว่าค่าใช้จ่ายในการพยาบาลจะได้รับการสนับสนุนอย่างต่อเนื่อง
3. การมีส่วนร่วมทางสังคม: คุณค่าในบั้นปลาย
การดูแลด้านจิตใจคือสิ่งสำคัญ ญี่ปุ่นมีการส่งเสริม การจ้างงานผู้สูงอายุ ในรูปแบบที่ยืดหยุ่น เพื่อรักษารายได้และความรู้สึกมีคุณค่า นอกจากนี้ ยังมีแนวคิด ศูนย์ดูแลแบบรวมช่วงวัย ที่เชื่อมโยงผู้สูงอายุกับเด็ก เพื่อลดความโดดเดี่ยว และประเทศอย่างออสเตรเลียให้ เงินช่วยเหลือ/การลาหยุด แก่ผู้ดูแลหลักในครอบครัว เป็นการดูแลแบบองค์รวม
จากโมเดลในต่างประเทศ น่านำมาพิจารณาเพื่อยกระดับ สวัสดิการผู้สูงอายุ ในประเทศไทย รัฐบาลควรลงทุนเพื่อกองทุนประกันการดูแลระยะยาว เพื่อรองรับค่าใช้จ่ายพยาบาล ไปพร้อมๆกับการส่งเสริม การจ้างงานอาวุโส เพื่อสร้างสังคมที่พลเมืองอาวุโสมี สุขภาพดี มั่นคง อย่างแท้จริง