วันที่ 5 ธันวาคมของทุกปี พสกนิกรชาวไทยร่วมน้อมรำลึก พระมหากรุณาธิคุณของของพระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร เนื่องใน วันคล้ายวันพระบรมราชสมภพ
ทั้งนี้ในปี 2567 ที่ผ่านมาประเทศไทยเผชิญกับปัญหาน้ำท่วมอย่างรุนแรง ทั้งในภาคเหนือและภาคใต้ เมื่อย้อนไปดูโครงการพระราชดำริของพระองค์ท่านที่เกี่ยวกับน้ำ สะท้อนสายพระเนตรอันยาวไกลและพระวิสัยทัศน์ของพระองค์ ที่มุ่งพัฒนาทั้งด้านเกษตรกรรม อุปโภคบริโภคเพื่อแก้ไขปัญหาอย่างยั่งยืน ดังนี้
1. โครงการฝนหลวง
- พระราชดำริโครงการฝนหลวงเกิดขึ้นเนื่องจากปัญหาภัยแล้งที่เกิดขึ้นอย่างรุนแรงในประเทศไทย โดยในหลวงรัชกาลที่ 9 ทรงศึกษาการทำฝนเทียมและพัฒนาเทคนิคการทำฝนหลวงเพื่อสร้างฝนในพื้นที่แห้งแล้ง โครงการนี้ประสบความสำเร็จและสามารถช่วยเหลือเกษตรกรที่ประสบปัญหาน้ำขาดแคลนได้เป็นจำนวนมาก
2. โครงการแก้มลิง
- แนวคิดโครงการแก้มลิงเกิดจากการสังเกตการเก็บน้ำของลิงที่เก็บผลไม้ในกระพุ้งแก้มเพื่อไว้กินภายหลัง พระองค์ทรงนำแนวคิดนี้มาประยุกต์ใช้ในการแก้ไขปัญหาน้ำท่วมและการบริหารจัดการน้ำในพื้นที่ต่างๆ เช่น การขุดบ่อหรืออ่างเก็บน้ำขนาดเล็กเพื่อเก็บกักน้ำในช่วงที่น้ำหลาก และสามารถนำไปใช้ในช่วงที่เกิดภัยแล้งได้
3. โครงการอ่างเก็บน้ำและเขื่อนขนาดเล็ก
- พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงพระราชดำริให้มีการสร้างอ่างเก็บน้ำและเขื่อนขนาดเล็กตามพื้นที่ต่างๆ ทั่วประเทศเพื่อเก็บกักน้ำไว้ใช้ในการเกษตรและอุปโภคบริโภคในช่วงฤดูแล้ง เช่น โครงการอ่างเก็บน้ำห้วยป่าแดง จังหวัดลพบุรี โครงการเขื่อนขุนด่านปราการชล จังหวัดนครนายก และโครงการอ่างเก็บน้ำเขาเต่า จังหวัดประจวบคีรีขันธ์ ซึ่งโครงการเหล่านี้ช่วยส่งเสริมการเพาะปลูกและลดปัญหาน้ำท่วมในพื้นที่ใกล้เคียง
4. โครงการพัฒนาพื้นที่ลุ่มน้ำปากพนัง จังหวัดนครศรีธรรมราช
- พื้นที่ลุ่มน้ำปากพนังประสบปัญหาน้ำเค็มรุกล้ำพื้นที่เกษตร พระองค์ทรงให้พัฒนาระบบบริหารจัดการน้ำและการสร้างเขื่อนปากพนังเพื่อป้องกันน้ำเค็มเข้าสู่พื้นที่เกษตร ส่งผลให้ประชาชนในพื้นที่สามารถกลับมาทำการเกษตรได้ และเพิ่มผลผลิตทางการเกษตรอย่างยั่งยืน
5. โครงการพัฒนาลุ่มน้ำแม่กวง จังหวัดเชียงใหม่
- โครงการนี้เป็นการฟื้นฟูและพัฒนาระบบบริหารจัดการน้ำในลุ่มน้ำแม่กวง จังหวัดเชียงใหม่ ซึ่งประสบปัญหาน้ำท่วมในฤดูฝนและขาดน้ำในฤดูแล้ง โครงการได้ปรับปรุงระบบชลประทานและสร้างอ่างเก็บน้ำเพื่อเก็บน้ำไว้ใช้ในช่วงฤดูแล้ง ช่วยส่งเสริมการทำเกษตรกรรมในพื้นที่และบรรเทาปัญหาน้ำท่วม
6. โครงการกังหันน้ำชัยพัฒนา
- กังหันน้ำชัยพัฒนาเป็นนวัตกรรมที่พระองค์ทรงพัฒนาขึ้นเพื่อช่วยบำบัดน้ำเสีย โดยกังหันน้ำนี้ช่วยเติมออกซิเจนในน้ำ ช่วยฟื้นฟูคุณภาพน้ำในบึงหรือแหล่งน้ำเสีย ทำให้ระบบนิเวศในแหล่งน้ำกลับมาสมดุลและใช้งานได้
7. โครงการขุดลอกคูคลองและสร้างทางระบายน้ำ
- พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวรัชกาลที่ 9 ทรงมีพระราชดำริให้ทำการขุดลอกคูคลองและสร้างทางระบายน้ำในหลายพื้นที่เพื่อลดปัญหาน้ำท่วมในฤดูฝนและช่วยเก็บน้ำไว้ใช้ในฤดูแล้ง ซึ่งช่วยให้เกษตรกรมีน้ำใช้ในการเพาะปลูก และลดความเสียหายที่เกิดจากน้ำท่วม
(ที่มา:กรมประชาสัมพันธ์https://www.prd.go.th/th/content/category/detail/id/31/iid/334770)