ถ่วงดุล

เสือตัวที่ 6

สถานการณ์การต่อสู้ช่วงชิงความเหนือกว่าในพื้นที่จังหวัดชายแดนภาคใต้เห็นได้ชัดว่ากลุ่มขบวนการที่กำลังต่อสู้กับรัฐเพื่อให้ได้มาซึ่งอิสรภาพในการปกครองกันเองของคนในพื้นที่นั้นอยู่เหนือกว่าจังหวะก้าวในการต่อสู้ในสมรภูมิแห่งนี้อยู่หลายก้าวอย่างเห็นได้ชัด ผ่านปรากฏการณ์อันหลากหลายของกลุ่มขบวนการแห่งนี้ที่ขับเคลื่อนท่วงทีอย่างมียุทธศาสตร์ที่สอดประสานรับกันอย่างกลมกลืนและทรงพลังยิ่ง การขับเคลื่อนที่ผ่านการจัดกิจกรรมทางวัฒนธรรมที่บ่งบอกถึงเจตนารมณ์ในการแสดงให้เห็นว่าคนในพื้นที่ท้องถิ่นนั้น มีเอกลักษณ์เฉพาะถิ่นอย่างมีอัตลักษณ์ผ่านกลุ่มเยาวชนในพื้นที่ที่พยายามสื่อให้เห็นถึงความเป็นมาทางประวัติศาสตร์ผ่านการแต่งกายของเยาวชนชายหญิงรวมทั้งการแสดงออกเชิงสัญลักษณ์มากมาย อาทิเช่น การกล่าวคำปฏิญาณตนพร้อมกันในช่วงท้ายของการจัดกิจกรรม และการแสดงท่าทางเฉพาะกลุ่มที่เป็นนัยของการร่วมกันต่อสู้ของคนในพื้นที่ เป็นต้น

ที่ผ่านมานี้คนในพื้นที่ปลายด้ามขวานแห่งนี้สามารถสร้างเครื่องมือเพื่อการรื้อฟื้นการสร้างเอกลักษณ์ของกลุ่มตนตลอดจนการเพิ่มพูนเกียรติยศของชาติ รูปแบบการบริหารพื้นที่ที่เป็นอธิปไตยของตน ระบบกฎหมาย อัตลักษณ์วัฒนธรรมท้องถิ่น ซึ่งประเด็นต่าง ๆ เหล่านี้ได้ถูกเห็นชอบให้เป็นประเด็นที่ต้องถูกถกแถลงในเอกสารหลักการทั่วไปว่าด้วยการพูดคุยเพื่อสันติสุขครั้งล่าสุดแล้ว สอดรับกับการต่อสู้ทางความคิดในทุกเวทีที่เกิดขึ้น การแย่งชิงมวลชนคนรุ่นใหม่ในพื้นที่ การต่อสู้ทางวิถีชีวิตอัตลักษณ์พื้นถิ่น ล้วนบ่งบอกถึงเจตนาในการแยกตัวทางวัฒนธรรมและความเชื่อกับคนส่วนใหญ่ของประเทศอย่างชัดเจน การต่อสู้ทางการเมืองระดับชาติจนถึงวันนี้ ที่พรรคการเมืองมุ่งออกแบบนโยบายพิเศษเฉพาะท้องที่แบบพิเศษแบบสุดโต่งและหมิ่นเหม่ต่อความเป็นรัฐเดียวของชาติ ล่อแหลมต่อความมั่นคงของชาติ อาทิ การยกเลิกกฎหมายพิเศษที่เสริมประสิทธิภาพต่อเจ้าหน้าที่รัฐ การถอนกำลังทหารออกจากพื้นที่โดยสิ้นเชิง รวมทั้งนโยบายปาตานีจัดการตนเอง แม้พรรคดังกล่าวจะอ้างว่านโยบายนี้ หมายถึงการกระจายอำนาจเพื่อจัดการตนเองในแบบเดียวกันกับการเลือกตั้งผู้ว่าราชการจังหวัดทั่วประเทศ หากแต่นโยบายดังกล่าวนี้จะอาจมีผลกระทบต่อความมั่นคงแห่งรัฐที่ต้องมีอธิปไตยเป็นหนึ่งเดียว โดยเฉพาะพื้นที่พิเศษแห่งนี้ที่กลุ่มคนในขบวนการแบ่งแยกการปกครองมีความมุ่งหมายชัดเจนมาตลอดว่า ต้องช่วงชิงอำนาจรัฐเพื่อการจัดการตนเองของปาตานีอย่างเข้มข้นชัดเจนให้จงได้

เจตนาของขบวนการแห่งนี้มีความชัดเจนแม้กระทั่งผลงานที่วิชาการผ่านงานวิจัยเรื่องทัศนคติของกลุ่มคนรุ่นใหม่ในพื้นที่สามจังหวัดชายแดนภาคใต้ที่มีต่อปัญหาความไม่สงบที่เกิดขึ้นในพื้นที่ ที่ผลการศึกษาพบว่า ความคิดเห็นของนักศึกษาเยาวชนกลุ่มคนรุ่นใหม่ที่อยู่ในพื้นที่ 3 จังหวัดชายแดนภาคใต้ เห็นว่าภาครัฐควรให้ความสำคัญกับประชาชนในพื้นที่ให้เข้ามีส่วนร่วมในการบริหารจัดการพื้นที่ หรือการมีบทบาททางการเมืองที่ภาครัฐไม่ควรที่จะเข้ามาใช้อำนาจการบริหารจัดการมากจนเกินไป โดยไม่ได้คำนึงถึงว่าประชาชนในพื้นที่ อีกทั้งภาครัฐควรจะต้องให้ความสำคัญในเรื่องของอัตลักษณ์ และการยอมรับในความหลากหลาย ที่เน้นเรื่องของการกระจายอำนาจอย่างทั่วถึงและทำให้การเมืองการปกครองดำเนินไปอย่างงดงามและราบรื่นอย่างสันติวิธี อันเป็นไปตามเจตนารมณ์ของหลักประชาธิปไตยที่เน้นรูปแบบของสิทธิเสรีภาพและความเท่าเทียมที่ได้ชื่อว่าประชาชนคือเจ้าของอำนาจที่แท้จริง

แม้ประเด็นต่างๆ ดังกล่าว จะเกิดขึ้นต่างห้วงเวลาและต่างมิติกัน หากแต่เมื่อร้อยเรียงเรื่องราวเหล่านั้น จะเห็นได้ว่า มีการร้อยรัดอย่างมืออาชีพที่มุ่งปกครองกันเองโดยสมบูรณ์ของกลุ่มคนในขบวนการแห่งนี้ ตั้งแต่การจัดกิจกรรมเชิงสัญลักษณ์ของเยาวชนในพื้นที่อย่างต่อเนื่อง การต่อสู้ทางความคิดในทุกเวทีที่เกิดขึ้นแม้กระทั่งการเจรจาสันติภาพครั้งแล้วครั้งเล่า การต่อสู้ด้วยอาวุธของกองกำลังติดอาวุธของขบวนการอย่างต่อเนื่อง การนำเสนอนโยบายของพรรคการเมืองอันล่อแหลมต่อความมั่นคงของชาติ อาทิ การยกเลิกกฎหมายพิเศษที่เสริมประสิทธิภาพต่อเจ้าหน้าที่รัฐ การถอนกำลังทหารออกจากพื้นที่โดยสิ้นเชิง รวมทั้งนโยบายปาตานีจัดการตนเอง และผลงานที่วิชาการผ่านงานวิจัยที่เสนอว่า รัฐควรกระจายอำนาจอย่างทั่วถึงให้คนในพื้นที่เข้ามาบริหารจัดการพื้นที่ หรือการที่เข้ามามีบทบาททางการเมือง โดยอ้างว่าเป็นอำนาจอธิปไตยของประชาชนในพื้นที่โดยที่ภาครัฐไม่ควรที่จะเข้ามาใช้อำนาจการบริหารจัดการมากจนเกินไป อีกทั้งภาครัฐควรจะต้องให้ความสำคัญในเรื่องของอัตลักษณ์ และการยอมรับในความหลากหลาย อันเป็นไปตามเจตนารมณ์ของหลักประชาธิปไตยที่เน้นรูปแบบของสิทธิเสรีภาพและความเท่าเทียม

ถ้ามาอย่างผิวเผินเฉกเช่นเดียวกับพื้นที่อื่นๆ ของรัฐ ก็จะมองได้ว่าเป็นเรื่องที่ดีและควรดำเนินการอย่างจริงจังจากรัฐ แต่ทว่าประเด็นเหล่านั้น เป็นการดำเนินการในพื้นที่พิเศษที่มีการต่อสู้ช่วงชิงกับรัฐมาอย่างยาวนานเพื่อให้พวกเขาสามารถแยกตัวเป็นอิสระจากรัฐได้อย่างสมบูรณ์ การก่อเหตุร้ายที่ยังไม่จบ การสร้างความแตกแยกทางความคิดแบบสุดโต่งยังคงมีอยู่อย่างเข้มข้น การสร้างอัตลักษณ์เฉพาะถิ่นอย่างต่อเนื่อง รวมทั้งการต่อสู้เพื่อให้ได้มาซึ่งอิสระในการจัดการกันเองของคนในพื้นที่ จึงเป็นเรื่องที่ล่อแหลมต่อความเป็นอธิปไตยของรัฐ ดังนั้น ณ เวลานี้ การถ่วงดุลอำนาจในทุกประเด็นระหว่างรัฐกับคนในพื้นที่แห่งนี้ จึงเป็นความสำคัญสูงสุดเป็นกรณีพิเศษกว่าพื้นที่อื่นๆ ของประเทศ ที่รัฐจะต้องรู้เท่าทันและจัดการถ่วงดุลอำนาจให้ทันเวลา