ในช่วงปลายปี เรามักจะได้ยินคำทำนายเกี่ยวกับเหตุการณ์ร้ายแรงจากหมอดูและโหราจารย์ต่างๆ ข่าวสารเหล่านี้อาจสร้างความวิตกกังวลและความตื่นตระหนกในสังคมได้ คำทำนายต่างๆ มีทั้งที่กลายเป็นจริงบ้าง และไม่จริงบ้าง แต่ในฐานะชาวพุทธ เราควรมีท่าทีอย่างไรต่อคำพยากรณ์เหล่านั้น?
น่าสนใจว่าพุทธศาสนาสอนให้เราใช้ชีวิตอย่างมีปัญญาและไม่ประมาท ซึ่งเป็นหลักการสำคัญในการรับมือกับความไม่แน่นอนของชีวิต ก่อนอื่น เราต้องเข้าใจธรรมชาติของการพยากรณ์เสียก่อน คำทำนายไม่ว่าจากแหล่งใด ล้วนเป็นเพียง การคาดการณ์ ที่อิงอยู่กับสถิติ ความเชื่อ หรือการตีความ ไม่ใช่อนาคตที่ กำหนดไว้อย่างตายตัว การเชื่ออย่างงมงายโดยขาดการไตร่ตรองคือการเปิดช่องให้เกิดความกลัวและถูกชักจูง
หลักธรรมสำคัญที่ควรนำมาใช้คือ กาลามสูตร พระพุทธเจ้าทรงสอนไม่ให้เราเชื่อสิ่งใดโดยทันที ไม่ว่าจะเพราะการบอกเล่าต่อๆ กันมา หรือเพราะผู้พูดเป็นที่น่าเคารพ แต่ให้ใช้ ปัญญา (โยนิโสมนสิการ) พิจารณาด้วยตนเองว่า สิ่งนั้นเป็นกุศล หรืออกุศล เป็นประโยชน์หรือไม่ และควรเชื่อถือมากน้อยเพียงใด
ขณะเดียวกันก็ต้องตั้งมั่นอยู่ในความ ไม่ประมาท (อัปปมาทะ) คำทำนายร้ายแรงควรเป็นเครื่องเตือนใจให้เราไม่ประมาทในการดำเนินชีวิต ไม่ว่าจะเป็นการดูแลสุขภาพ การเก็บออม การสร้างความดี และการฝึกฝนจิตใจ การใช้ชีวิตอย่างมีสติ เตรียมพร้อมรับมือกับทุกการเปลี่ยนแปลง ย่อมดีกว่าการนั่งวิตกกังวลถึงสิ่งที่ยังไม่เกิดขึ้น
และให้ระลึกถึง กฎไตรลักษณ์ คือ อนิจจัง ทุกขัง อนัตตา ทุกสิ่งในโลกล้วนเปลี่ยนแปลง ไม่เที่ยง และไม่สามารถควบคุมได้อย่างแท้จริง การยอมรับความจริงข้อนี้ช่วยให้เรา ปล่อยวาง ความยึดมั่นถือมั่นและความหวาดกลัวต่ออนาคต เมื่อใจยอมรับความไม่แน่นอนได้ ความสงบก็จะเกิดขึ้น
สุดท้ายและสำคัญที่สุด ตามหลักพุทธศาสนาเน้นที่ กรรม คือการกระทำของเราในปัจจุบัน การทำนายอนาคตเป็นเรื่องหนึ่ง แต่สิ่งที่กำหนดอนาคตของเราอย่างแท้จริงคือการกระทำในวันนี้ การตั้งใจทำความดี เว้นจากความชั่ว และเจริญสติอยู่เสมอ คือการสร้าง "อนาคตที่ดี" ที่มั่นคงที่สุด
ดังนั้น ท่าทีที่เหมาะสมของชาวพุทธต่อคำทำนายคือ รับฟังด้วยความไม่ประมาท ไตร่ตรองด้วยปัญญา และลงมือทำปัจจุบันให้ดีที่สุด อย่าให้ความกลัวมาบดบังการใช้ชีวิตอย่างมีสติและมีคุณค่าของเรา
#ประคองใจ #คำทำนาย #ปีใหม่ #พุทธศาสนา #กาลามสูตร #ไม่ประมาท #กฎแห่งกรรม #ชาวพุทธ #สติ #ความสงบ