บอย อินชัวร์
การแปรเปลี่ยนทางสภาพภูมิอากาศส่งผลให้เกิดภัยพิบัติทางธรรมชาติ มีแนวโน้มความถี่และความรุนแรงมากขึ้นอย่างมีนัยสำคัญเป็นลำดับ โดยเฉพาะอุทกภัย ซึ่งกำลังกลายเป็น “ความเสี่ยงเชิงโครงสร้าง” (Structural Risk) ต่อระบบเศรษฐกิจและสังคม เหตุการณ์อุทกภัยครั้งใหญ่ช่วงปลายเดือนพฤศจิกายน 2568 ที่สร้างความเสียหายเป็นวงกว้างแก่หลายจังหวัดภาคใต้ของประเทศไทย โดยมีอำเภอหาดใหญ่และพื้นที่ส่วนใหญ่ของจังหวัดสงขลาเป็นศูนย์กลางของผลกระทบ ทำให้บ้านเรือน ร้านค้า รถยนต์ และธุรกิจ SME ต้องหยุดชะงักลงอย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้ ที่สำคัญพื้นที่ดังกล่าวถือเป็นศูนย์กลางเศรษฐกิจของภูมิภาค
คณะกรรมการร่วมภาคเอกชน 3 สถาบัน (กกร.) ประกอบด้วย สภาหอการค้าแห่งประเทศไทย สภาอุตสาหกรรมแห่งประเทศไทย และสมาคมธนาคารไทย ได้ประเมินว่าเหตุการณ์ครั้งนี้จะสร้างความเสียหายต่อรายได้ของประเทศในช่วงเดือนธันวาคม 2568 ราว 2-3 หมื่นล้านบาท หรือประมาณ $0.1 - 0.2\%$ ของ GDP ส่งผลให้เศรษฐกิจไทยทั้งปีขยายตัวได้เพียง $2\%$ ขณะที่ในปี 2569 ประเมินผลกระทบอาจสูญเสียรายได้สูงถึง 9 หมื่นล้านบาท ตัวเลขดังกล่าวสะท้อนให้เห็นว่า ภัยพิบัติไม่ได้เป็นเพียงปัญหาเฉพาะพื้นที่ แต่เป็นความเสี่ยงเชิงมหภาค (Macroeconomic Risk) ที่กระทบต่อเสถียรภาพทางเศรษฐกิจโดยตรง
ในมิติของระบบประกันภัย ความเสียหายจากการเรียกร้องค่าสินไหมทดแทนพบว่าขณะนี้มีการติดต่อยื่นเคลมประกันภัยแล้วมากกว่า 44,000 กรมธรรม์ มูลค่ารวมกว่า 10,840 ล้านบาท แยกเป็นความเสียหายด้านรถยนต์จำนวน 17,000 คัน วงเงินประมาณ 4,400 ล้านบาท และความเสียหายต่อทรัพย์สินจำนวน 26,000 ราย วงเงินประมาณ 6,400 ล้านบาท (ข้อมูลจากแหล่งข่าวระดับสูงในวงการประกันภัย ณ วันที่ 3 ธันวาคม 2568)
ถือเป็นอีกบททดสอบความสามารถในการรองรับความเสี่ยงของธุรกิจประกันภัยไทย อย่างไรก็ตาม เมื่อเปรียบเทียบกับอุทกภัยครั้งใหญ่เมื่อปี 2554 ซึ่งมีค่าสินไหมทดแทนสูงกว่า 4 แสนล้านบาท ความเสียหายในครั้งนี้ยังอยู่ในระดับที่ระบบประกันภัยสามารถบริหารจัดการได้ สะท้อนพัฒนาการด้านการบริหารความเสี่ยงของภาคธุรกิจประกันภัยไทย โดยเฉพาะการใช้กลไกประกันภัยต่อ (Reinsurance) ในการกระจายความเสี่ยงสู่ระบบการเงินระหว่างประเทศ
ในเชิงนโยบาย เหตุการณ์อุทกภัยครั้งนี้ยังตอกย้ำความแตกต่างระหว่าง “ความเสี่ยงที่สามารถคาดการณ์ได้” (Predictable Risk) กับ “ความเสี่ยงรูปแบบใหม่” (Emerging Risk) โดยภัยน้ำท่วมสามารถอาศัยข้อมูลสถิติและแบบจำลองพยากรณ์มาบริหารจัดการได้ ต่างจากกรณีโควิด-19 ที่ไม่มีฐานข้อมูลรองรับในเชิงคาดการณ์ ส่งผลให้ธุรกิจประกันภัยเผชิญผลกระทบรุนแรงในวงกว้างภายในระยะเวลาอันสั้น ดังนั้น เหตุการณ์อุทกภัยในครั้งนี้จึงไม่กระทบต่อความมั่นคงของธุรกิจประกันภัยในภาพรวมของประเทศอย่างแน่นอน แต่กลับสะท้อนถึงความพร้อมของภาคธุรกิจประกันภัยไทย
บทบาทของสำนักงานคณะกรรมการกำกับและส่งเสริมการประกอบธุรกิจประกันภัย (คปภ.) ภายใต้การนำของเลขาธิการ คปภ. “ชูฉัตร ประมูลผล” จึงมีความเด่นชัดในฐานะ “Regulatory Stabilizer” ที่ทำหน้าที่รักษาสมดุลระหว่างเสถียรภาพของระบบประกันภัยและการคุ้มครองสิทธิผู้เอาประกันภัย ตั้งแต่การเรียกประชุมภาคธุรกิจประกันภัยทันทีหลังเกิดเหตุ การกำหนดมาตรฐานกลางการประเมินความเสียหายรถยนต์ การลงพื้นที่ติดตามเหตุการณ์ และเร่งกระบวนการจ่ายสินไหมทดแทน ไปจนถึงการออกคำสั่งนายทะเบียนเพื่อผ่อนคลายภาระทางการเงินแก่ประชาชน ล้วนสะท้อนการใช้นโยบายที่รวดเร็ว ตรงจุด และเหมาะสมกับสถานการณ์วิกฤต
อีกทั้งมาตรการซ่อมรถยนต์ที่กำหนดระดับความเสียหาย 5 ระดับ รวมถึงแนวปฏิบัติสำหรับรถไฮบริดและรถยนต์ไฟฟ้า ยังช่วยปรับนโยบายให้สอดรับกับโครงสร้างยานยนต์สมัยใหม่ ลดข้อพิพาท และเพิ่มความชัดเจนในการพิจารณาสินไหม ส่วนมาตรการด้านประกันวินาศภัยและประกันชีวิต ยังสะท้อนนวคิดการคุ้มครองเชิงสังคมผ่านระบบประกันภัยอย่างเป็นรูปธรรม เพื่อให้ผู้ได้รับผลกระทบทุกคนได้รับการช่วยเหลืออย่างเท่าเทียม
ในกรณีผู้เสียชีวิต คปภ. มีการดำเนินการเชื่อมโยงฐานข้อมูลระหว่างหน่วยงานเพื่อรวบรวมรายชื่อและเลขบัตรประชาชนเพื่อนำมาตรวจสอบผ่านระบบฐานข้อมูลกลางด้านประกันภัย (Insurance Bureau System) ซึ่งถือเป็นพัฒนาการสำคัญของโครงสร้างพื้นฐานด้าน Digital Insurance Infrastructure ซึ่งช่วยลดความล่าช้า เพิ่มความแม่นยำ และลดภาระของญาติผู้เสียชีวิต ซึ่งเป็นหัวใจสำคัญของรัฐสวัสดิการในสถานการณ์วิกฤต
ภาพรวมเหตุการณ์อุทกภัยหาดใหญ่ครั้งนี้ ไม่ใช่เพียงวิกฤตด้านภัยพิบัติ หากแต่เป็น “บททดสอบเชิงนโยบาย” ที่สะท้อนประสิทธิภาพของระบบประกันภัยไทยอย่างแท้จริง ผลลัพธ์ที่ปรากฏชี้ให้เห็นว่า ระบบประกันภัยยังคงทำหน้าที่เป็นกลไกบริหารความเสี่ยงด้านเศรษฐกิจและสังคมได้อย่างมั่นคง ขณะเดียวกันยังตอกย้ำบทบาทของ คปภ. ในฐานะหน่วยงานกำกับดูแลที่ไม่ได้ทำหน้าที่เพียงเชิงกฎระเบียบ แต่ทำหน้าที่เป็น “กลไกเชิงรุกของรัฐ” ในการคุ้มครองประชาชนและรักษาเสถียรภาพของระบบการเงินด้านการประกันภัยของประเทศ
โดยล่าสุด เลขาธิการ คปภ. “ชูฉัตร ประมูลผล” ได้ให้ความสำคัญในการลงพื้นที่ติดตามสถานการณ์การจ่ายสินไหมรถยนต์และทรัพย์สินที่จมน้ำอย่างใกล้ชิด ซึ่งความเสียหายของรถยนต์ส่วนใหญ่เป็นความเสียหายสิ้นเชิง (Total Loss) โดยกำชับให้เจ้าหน้าที่ประสานงานใกล้ชิดให้ทุกบริษัทประกันภัยเร่งรัดในการจ่ายสินไหมเพื่อบรรเทาความเดือดร้อน หลังจากพบว่าผ่านพ้นเหตุการณ์มาระยะเวลาหนึ่งแล้วยังล่าช้าและติดขัดบางประการ จากกรณีหลายแห่งขาดตัวแทนผู้บริหารบริษัทประจำสาขาหาดใหญ่ที่มีอำนาจลงนามอนุมัติรับผิดชอบ จึงได้สั่งการลงไปให้ทุกบริษัทส่งบุคคลมีอำนาจดังกล่าวลงมาประจำพื้นที่เพื่อบัญชาการและอนุมัติเคลมโดยตรง เพื่อความสะดวกรวดเร็วต่อการจ่ายเคลมในเหตุการณ์ครั้งนี้
พร้อมกันนี้ ยังได้มอบหมายให้ “อดิศร พิพัฒน์วรพงศ์” รองเลขาธิการด้านกฎหมายและตรวจสอบ สำนักงาน คปภ. แถลงข่าวร่วมกับคณะอนุกรรมาธิการตลาดทุนและธุรกิจประกันภัย วุฒิสภา สมาคมประกันวินาศภัยไทย และสมาคมประกันชีวิตไทย สร้างขวัญและเรียกความเชื่อมั่นในเรื่องนี้ โดย คปภ. ได้ยืนยันว่าธุรกิจประกันภัยไทยมีความมั่นคง มีสภาพคล่องเพียงพอ พร้อมดูแลประชาชนอย่างเต็มที่ และจะติดตามเสถียรภาพของธุรกิจประกันภัยทั้งด้านความมั่นคงและสภาพคล่องอย่างใกล้ชิด เพื่อให้มั่นใจว่าระบบประกันภัยพร้อมดูแลประชาชนผู้เอาประกันภัยอย่างต่อเนื่องจนกว่าสถานการณ์จะกลับสู่ภาวะปกติ
พร้อมกันนี้รองเลขาฯ อดิศร ยังได้สำรวจตรวจตราและสอบถามบรรดาผู้ประกอบการ SME ที่เสียหายและเรียกร้องค่าสินไหม โดยได้สะท้อนฝาก คปภ. ถึงปัญหาบรรดาเอสเอ็มอีส่วนใหญ่ในอำเภอหาดใหญ่ยังขาดการทำประกันอีกจำนวนมาก ทั้งที่อยากทำ ซึ่งนับเป็นโจทย์การบ้านใหญ่จะต้องประสานภาคธุรกิจประกันภัยมาเติมเต็มและประชาสัมพันธ์สร้างความรู้ความเข้าใจสนับสนุนเอสเอ็มอีเพื่อปิดช่องโหว่จุดนี้
มหาอุทกภัยหาดใหญ่สาหัสสากรรจ์ครั้งนี้ คงจะเป็นบททดสอบสำหรับบทบาทสำนักงาน คปภ. ในการกำกับดูแลแก้ไขปัญหาเคลมค่าสินไหมรถยนต์และทรัพย์สินพี่น้องประชาชน โดยเฉพาะค่าสินไหมจ่ายส่วนใหญ่ที่เป็นประเด็นเผือกร้อนคือ Total Loss ที่เป็นตัวใหญ่ว่าจะมีการเร่งรัดให้บริษัทจ่ายได้อย่างเร่งด่วนโดยสำเร็จในเร็ววันนี้หรือไม่ ในท่ามกลางรัฐบาลอนุทินฯ ที่กำลังถูกกระแสจากสังคมและพี่น้องประชาชนกดดันอยู่ นับเป็นประเด็นท้าทายการทำงานของ คปภ. มิใช่น้อย อีกทั้ง ยังตอกย้ำความแข็งแกร่งบริษัทประกันภัยในบ้านเราอีกด้วยต่างหาก
