กรมอนามัยเผยผลสำรวจ ครัวเรือนไทยส่วนใหญ่ยังไม่ใช้ และถึงใช้ก็ใช้ไม่ถูกต้อง เพราะใช้ช้อนกลางตักกินเลย ตามร้านอาหารบางร้านก็ไม่มีให้ ลูกค้าต้องขอเอง เร่งรณรงค์ใช้ช้อนกลางเมื่อต้องกินอาหารร่วมกันทุกครั้ง ลดความเสี่ยงป่วยด้วยโรคติดต่อทางน้ำลาย
พญ.พรรณพิมล วิปุลากร อธิบดีกรมอนามัย กล่าวว่า ช้อนกลางถือเป็นเกราะป้องกันการติดโรคต่างๆ และลดความเสี่ยงในการได้รับเชื้อที่ออกมาทางน้ำลาย เช่น คอตีบ วัณโรค โปลิโอ ไวรัสตับอักเสบชนิดบี ไข้หวัดใหญ่ คางทูม รวมทั้งโรคที่เกิดจากเชื้อไวรัสที่พบเชื้อในน้ำลายอื่นๆ และโรคที่ติดต่อผ่านทางอาหารและน้ำเป็นสื่อได้ เช่น ไวรัสตับอักเสบชนิดเอ
จากการสำรวจภาวะอาหารและโภชนาการของประเทศไทยยังพบว่า ครัวเรือนส่วนใหญ่ยังไม่ใช้ช้อนกลาง และบางครัวเรือนใช้ช้อนกลางไม่ถูกต้อง โดยใช้ช้อนกลางตักอาหารกินเลย ขณะที่ในร้านอาหารบางร้านยังพบว่าไม่มีช้อนกลางวางไว้ประจำโต๊ะ หรือเสิร์ฟมาพร้อมกับอาหาร และยังคงต้องให้ลูกค้าร้องขอ ซึ่งพฤติกรรมเหล่านี้อาจเสี่ยงติดโรคได้ กรมอนามัยจึงรณรงค์ให้ประชาชนใช้ช้อนกลางในการกินอาหารร่วมกันทุกครั้ง เพื่อลดความเสี่ยงจากการเจ็บป่วยด้วยโรคติดต่อทางน้ำลายหรือจากเสมหะของผู้ป่วย เพราะเพียงแค่กินอาหารร่วมกันก็ติดโรคได้
อธิบดีกรมอนามัยกล่าวว่า การใช้ช้อนกลางที่ถูกต้องตามหลักสุขาภิบาลอาหารคือ ควรเตรียมช้อนกลางที่สะอาด หรืออุปกรณ์ที่ใช้ตักอาหารให้เหมาะกับชนิดของอาหารและมีจำนวนให้ครบตามจำนวนชนิดของอาหารที่จะกินอย่างน้อย 1 คันต่ออาหาร 1 ชนิด และใช้ช้อนกลางที่เตรียมไว้เพื่อตักอาหารมาใส่ที่จานข้าว หรือถ้วยแบ่งของตนเอง โดยห้ามใช้ช้อนกลางตักอาหารที่กินร่วมกันเข้าปากโดยตรง
นอกจากนี้ ขอความร่วมมือให้ร้านอาหารและแผงลอยที่นอกจากจะต้องใส่ใจปรุงอาหารที่สะอาดปลอดภัยแล้ว ควรเสิร์ฟช้อนกลางทุกครั้งเมื่อลูกค้าสั่งอาหารมากินร่วมกันตั้งแต่ 2 คนขึ้นไป หรือมีช้อนกลางบริการไว้ให้ที่โต๊ะอาหาร สำหรับผู้บริโภคต้องสร้างค่านิยมใหม่ในการใช้ช้อนกลางเมื่อกินอาหารร่วมกัน รวมทั้งสำรับอาหารที่ถวายพระต้องมีช้อนกลางด้วยทุกครั้งเพื่อป้องกันการแพร่เชื้อโรคระหว่างกัน ซึ่งการปลูกฝังสุขนิสัยและสร้างพฤติกรรมใช้ช้อนกลางที่ถูกต้องแก่ประชาชนสามารถช่วยลดการปนเปื้อนของเชื้อโรคเข้าสู่ร่างกายได้
