“331 ปีดาราศาสตร์”ของสยามประเทศ

สถาบันวิจัยดาราศาสตร์แห่งชาติ Fan Page ได้โพสต์เรื่องราว #ย้อนรำลึกถึงวันนี้ เมื่อ 331 ปีที่แล้ว โดยระบุ “เมื่อวันที่ 30 เมษายน พ.ศ.2231 เกิดปรากฏการณ์ #สุริยุปราคาเต็มดวงแนวคราสเต็มดวงผ่านประเทศจีนและอินเดีย แต่เห็นคราสบางส่วนในสยาม สมเด็จพระนารายณ์มหาราชเสด็จพระราชดำเนินทอดพระเนตรปรากฏการณ์สุริยุปราคาบางส่วน ณ พระราชวังเมืองลพบุรี ร่วมกับบาทหลวงคณะเยสุอิต นักคณิตศาสตร์ชาวฝรั่งเศส (ชุดเสื้อคลุมดำ) บุคคลที่นั่งขัดสมาธิสวมเสื้อสีแดงตรงกลางคือ “ออกญาวิชาเยนทร์” ส่วนผู้ที่นั่งในท่าคลานและมองไปยังท้ายกล้องโทรทรรศน์คือ “พระเพทราชา” กล้องโทรทรรศน์ที่ใช้สังเกตการณ์สุริยุปราคาบางส่วนเป็นเครื่องมงคลราชบรรณาการที่สมเด็จพระเจ้าหลุยส์ที่ 14 มอบหมายให้ราชทูตฝรั่งเศส เชวาเลีย เดอ โชมอง นำมาถวาย ในโอกาสเดินทางมาเจริญสัมพันธไมตรีกับสยาม สมเด็จพระนารายณ์มหาราชทรงชื่นชมประสิทธิภาพเครื่องมือวัดมุมแพรัลแลกซ์ของดวงอาทิตย์ ซึ่งช่วยให้รับภาพดวงอาทิตย์มาปรากฏบนฉากกระดาษสีขาวได้ และทรงประจักษ์ถึงความแม่นยำของการคำนวณเวลาการเกิดและระยะต่างๆ ของสุริยุปราคาจากบันทึกที่บาทหลวงริโชถวายให้ทอดพระเนตรอีกด้วย “ดาราศาสตร์” ถือเป็นหนึ่งในสาขาวิทยาการตะวันตกที่สมเด็จพระนารายณ์มหาราช ทรงสนพระราชหฤทัยยิ่ง นอกจากเสด็จพระราชดำเนินทอดพระเนตรสุริยุปราคาด้วยพระองค์เองแล้ว ยังทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้สร้างหอดูดาวแห่งแรกของไทย ณ วัดสันเปาโล และโปรดให้จัดหาอุปกรณ์ทางดาราศาสตร์ต่างๆ เข้ามาในประเทศ ด้วยทรงเล็งเห็นว่าวิทยาการดาราศาสตร์จะช่วยนำพาความเจริญมาสู่ประเทศในอนาคต ข้อมูล : หนังสือสมเด็จพระนารายณ์มหาราช พระมหากษัตริย์ผู้สนพระทัยและองค์อุปถัมภ์การศึกษาดาราศาสตร์ตะวันตกในสยามพระองค์แรก ผู้เขียน : ภูธร ภูมะธน ภาพ : ภาพวาดสีน้ำที่บาทหลวงปูโช (Pouchot) คณะเยสุอิตมอบให้หอสมุดแห่งชาติฝรั่งเศส เมื่อ พ.ศ. 2305 ปัจจุบัน ภาพประวัติศาสตร์ดังกล่าวถูกเก็บรักษาอยู่ ณ หอสมุดแห่งชาติฝรั่งเศส กรุงปารีส ประเทศฝรั่งเศส”