รศ.ดร.เจษฎา เด่นดวงบริพันธ์ อาจารย์ประจำภาควิชาชีววิทยา คณะวิทยาศาสตร์ จุฬาฯ และนักสื่อสารวิทยาศาสตร์ โพสต์ข้อความผ่านเฟซบุ๊ก อ๋อ มันเป็นอย่างนี้นี่เอง by อาจารย์เจษฎ์ ระบุว่า... "เลือกซื้อชุดตรวจ antigen test ยี่ห้อและรุ่นที่ใช้ตามบ้าน เท่านั้นนะครับ" แม้ว่ายังมีน้อยอยู่ แต่ตอนนี้ก็เริ่มมีชุดตรวจโควิดเร่งด่วน สำหรับตรวจหาแอนติเจน antigen test kit (ATK) แบบ home use (ใช้ตามบ้าน) วางจำหน่ายตามร้านขายยาแล้วนะครับ ซึ่งผมยืนยันว่า ATK จะเป็นเครื่องมือที่สำคัญมากๆ ในการควบคุมการแพร่ระบาดของโรคโควิดได้ ในสถานการณ์ที่เรายังต้องรออีกนานหลายเดือน กว่าวัคซีนดีๆ จะมาให้เราฉีดกันเยอะๆ ปัญหาที่เจอตอนนี้คือ นอกจากราคาที่ยังแพงอยู่ (350 บาท สั่งกับแอพ #ร้านยากรุงเทพ) ยังมีคนลักลอบเอาชุดตรวจ แบบสำหรับผู้เ****วชาญทางการแพทย์ มาขายทางออนไลน์กันเยอะเลย (แต่ติดฉลากและใส่คู่มือมั่ว ว่าเป็น home use) ไม่ควรซื้อมาใช้นะครับ !! เพราะชุดแบบนั้นจะต้องแยงเข้าไปในรูจมูก ลึกถึง "หลังโพรงจมูก" ถึงจะตรวจวัดแอนติเจนโปรตีนของเชื้อไวรัสได้ดี ... ขณะที่ชุดสำหรับใช้ตามบ้านเรือน home use จะแยงแค่ในโพรงจมูกส่วนหน้าเท่านั้น เท่าที่ลองเช็คล่าสุด รายชื่อชุดตรวจและน้ำยาสำหรับโควิด 19 (COVID-19) ที่ได้รับการอนุญาตผลิตและนำเข้า จาก อย. (สำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา) สำหรับใช้โดยประชาชนทั่วไป (Home use) มีอยู่ 8 ยี่ห้อตามรูปที่เอามาโพสต์นี้นะครับ (ดูรายละเอียดใน https://www.fda.moph.go.th/.../Site.../test_kit_covid19.aspx) และจำหลักง่ายๆ ว่า ถ้าตรวจด้วยชุดตรวจที่ผ่านมาตรฐานและทำถูกขั้นตอน แล้วผลออกมาเป็น "ลบ" ก็อย่าเพิ่งประมาท ว่าเราจะไม่ติดเชื้ออีกเลย ให้ยังใช้ชีวิตแบบปกป้องตนเอง และครอบครัวเหมือนเดิม ขณะที่ถ้าได้ผลเป็น "บวก" ก็อาจจะลองตรวจซ้ำอีกรอบ แล้วไปขอตรวจตามห้องแลปที่รับตรวจ เพื่อเอาผล RT-PCR ไปยื่นขอเข้าสู่ระบบสาธารณสุข (รวมถึงเอาไว้เครมประกัน) ไม่เช่นนั้น ก็ให้โทร 1330 ต่อ 14 เพื่อเข้าสู่ระบบของ สปสช. ได้ ว่ากันว่า ถ้าผลจาก ATK ออกมาเป็น "บวก" ก็แปลว่าเริ่มมีเชื้อในร่างกายเยอะแล้ว ควรให้ยาต้านไวรัส "ฟาวิพิราเวียร์ " โดยเร็ว เพื่อลดความเสี่ยงที่จะลุกลามป่วยหนักมากขึ้นครับ ปล. พวกที่ใช้ตรวจหาแอนติบอดี้ จากการเจาะเลือดนั้น ก็ไม่ให้ซื้อมาใช้เลยนะครับ ไม่ทันท่วงทีต่อการติดเชื้อ ------ (เพิ่มเติมด้วยข่าวคำเตือนจาก อย. เรื่องการเลือกซื้อชุด APK ให้เหมาะสม ต่อการไปใช้ตามบ้านเรือนนะครับ) การใช้ชุดตรวจหาเชื้อไวรัสโควิด-19 สำหรับประชาชนใช้ตรวจเอง จะต้องเป็นชนิดตรวจแอนติเจนที่ได้รับอนุญาตจากอย. โดยสามารถตรวจสอบได้จากเว็บไซต์กองควบคุมเครื่องมือแพทย์เกี่ยวกับข้อมูลรายชื่อชุดตรวจและน้ำยาสำหรับ COVID-19 ที่ได้รับการอนุญาตผลิตและนำเข้าจากสำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา และควรใช้ภายใต้คำแนะนำของบุคลากรทางการแพทย์ เพราะต้องมีเทคนิคในการเก็บตัวอย่างไม่ให้เกิดการบาดเจ็บและปนเปื้อนเชื้อโรค การหยดน้ำยา และการอ่านผล เพื่อความปลอดภัยของผู้ใช้และการแปลผลที่ถูกต้อง สำหรับใช้โดยประชาชนทั่วไป (Home use) ซึ่งอย.เผยแพร่ไว้ เมื่อวันที่ 19 ก.ค.ที่ผ่านมา ข้อมูลรายชื่อชุดตรวจและน้ำยาสำหรับ COVID-19 antigen ด้วยตนเอง ที่ได้รับอนุญาตแล้ว 4 รายการ ซึ่งคาดว่าผู้ผลิต และผู้นำเข้าจะเริ่มกระจายชุดตรวจไปถึงมือประชาชนได้ตั้งแต่วันนี้ ทั้งนี้ ชุดตรวจหาแอนติเจนด้วยตนเองนี้ จะวางจำหน่ายในสถานพยาบาล หน่วยงานของรัฐ และร้านขายยาที่มีเภสัชกร เพื่อให้คำแนะนำแก่ประชาชนเกี่ยวกับวิธีการใช้ วิธีการเก็บสิ่งส่งตรวจ วิธีการแปลผล ข้อปฏิบัติตัวหลังทราบผลการตรวจ และการทิ้งชุดตรวจอย่างเหมาะสม ขอให้ผู้บริโภคสังเกตที่ฉลากของชุดตรวจจะมีข้อความภาษาไทยระบุว่า “บุคคลทั่วไปสามารถใช้ได้” และเลขที่ประเมินเทคโนโลยี ที่ได้รับอนุมัติจาก อย.ปรากฏบนฉลากหรือเอกสารกำกับเครื่องมือแพทย์ “ชุดตรวจดังกล่าวจะเป็นการเก็บตัวอย่างจากโพรงจมูกด้านหน้าหรือน้ำลาย โดยภายในชุดตรวจจะมีคู่มืออธิบายถึงวิธีการใช้ วิธีการแปลผลฉบับภาษาไทย เพื่อให้ประชาชนเข้าใจและนำไปใช้ได้ได้อย่างถูกต้อง” ทั้งนี้ ผู้บริโภคไม่ควรซื้อชุดตรวจหาแอนติเจนด้วยตนเองผ่านทางสื่อออนไลน์หรือแหล่งอื่น เนื่องจากอาจได้รับผลิตภัณฑ์ที่ไม่ได้คุณภาพมาตรฐาน เสี่ยงต่อการนำไปใช้และแปลผลผิดพลาด สำหรับผู้ประกอบการที่จะโฆษณาจำหน่ายชุดตรวจต้องได้รับอนุญาตจาก อย. ก่อน หากฝ่าฝืน มีโทษจำคุกไม่เกิน 6 เดือน หรือปรับไม่เกิน 50,000 หมื่นบาท หรือทั้งจำทั้งปรับ