ภาพ / ณวพงศ์ ม่วงศิริธรรม สำหรับ วัดหงส์รัตนาราม ตั้งอยู่หน้ากองบัญชาการกองทัพเรือ พระราชวังเดิม เดิมชื่อ "วัดเจ้าขรัวหง" เป็นวัดเก่าที่สร้างขึ้นในสมัยกรุงศรีอยุธยา โดยเศรษฐีชาวจีนชื่อนายหง ต่อมาเมื่อสมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราช ได้สถาปนากรุงธนบุรีเป็นราชธานีแล้ว ได้กำหนดเขตพระราชฐานขึ้น เดิมที วัดหงส์ฯ เป็นวัดที่ติดกับพระบรมราชวังใน พ.ศ. 2319 สมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราชทรงมีพระราชศรัทธาขยายพระอารามให้ใหญ่โตขึ้น ทรงสร้างพระอุโบสถใหม่ ศาลาการเปรียญ และกุฏิเสนาสนะทั้งวัดและทรงยกย่องให้เป็นพระอารามหลวงสำคัญ พร้อมถวายสร้อยนามวัดอย่างเป็นทางการว่า "วัดหงษ์อาวาสวิหาร" พระอารามแห่งนี้อยู่ในพระราชูปถัมภ์ของสมเด็จพระเจ้ากรุงธนบุรี มาตลอดรัชสมัยของพระองค์ และพระองค์มักเสด็จมานั่งวิปัสสนากรรมฐานในพระอุโบสถเสมอ โดยภายในวัดแห่งนี้ ยังมีโบราณสถาน และโบราณวัตถุที่สำคัญ ประกอบด้วย พระอุโบสถ ที่มีขนาดใหญ่ ด้านในมีเสาใหญ่ขนาด 3 คนโอบ ตั้งตระหง่านถึง 12 ต้น ภายในพระอุโบสถ ประดิษฐานพระพุทธรุปสำคัญ คือ หลวงพ่อพระแสน (องค์ดำ เล็กๆ หน้าองค์พระประธาน) เป็นพระพุทธรุป ศิลปะล้านช้าง ปางมารวิชัย ขัดสมาธิราบ ขนาดหน้าตักกว้า 25.5 นิ้ว ทำจากสำริด ส่วนพระประธานในอุโบสถ เป็นพระพุทธรูปปูนปั้นลงรักปิดทอง ปางมารวิชัย ศิลปะสมัยอู่ทองหน้าตักกว้าง 2.60 เมตร สูง 3.50 เมตร ไม่มีพระนาม และไม่ทราบประวัติ ว่า สร้างขึ้นในสมัยใด ขณะที่ด้านหลังพระอุโบสถ เป็นวิหารที่ประดิษฐานพระพุทธรูปทองคำโบราณ คือ หลวงพ่อสุข เดิมทีเป็นพระหุ้มปูน มีพระลักษณะ เป็นพระพุทธรูปสมัยรัตนโกสินทร์ ประดิษฐานอยู่ในพระวิหารหลังพระอุโบสถ ซึ่งชำรุดทรุดโทรมหักพัง ใช้การไม่ได้จนคนทั้งหลายเรียกว่า วิหารร้าง ต่อมาเกิดความบังเอิญ คือ รอยกะเทาะของปูนหุ้มที่พระอุระหลุดออก เห็นเนื้อในเป็นทองสีสุกงาม มีความศักดิ์สิทธิ์เป็นอย่างมาก ว่ากันว่า หลวงพ่อวัดหงส์ มีขนาดใหญ่ เป็นรองจากหลวงพ่อทองคำวัดไตรมิตรเท่านั้น ด้านปีกของวัด มีสระน้ำมนต์ขนาดใหญ่ รูปสระเป็นลักษณะสี่เหลี่ยมผืนผ้าประมาณ 6 วา ยาวประมาณ 26 วา ลึกประมาณ 1.5 เมตร ตั้งอยู่ด้านตะวันตก ส่วนท้ายของวัด แต่ตามพื้นที่เดิมของวัดทั้งหมดอยู่ตรงกลางติดไปทางตะวันตก มีตำนานเล่าขานสืบต่อกันมาว่า สมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราช ทรงเสด็จมาสรงน้ำที่วัดหงส์แห่งนี้ ก่อนออกศึกสงครามทุกครั้ง และเมื่อมีพิธีสำคัญของแผ่นดิน ทั้งนี้ในสมัยก่อนประชาชนจะพากันมาอาบน้ำในสระกันอยู่เสมอ โดยเฉพาะเสาร์ห้าด้วยแล้ว ผู้คนหนาแน่นมาก ต้องรอกันเป็นชั่วโมงจึงจะได้อาบ ผู้เฒ่าผู้ใหญ่เคยเล่าว่าศักดิ์สิทธิ์นัก และประสิทธิ์ประสาทความขลังความศักดิ์สิทธิ์ให้ได้ตามเจตจำนงทีเดียวปัจจุบันบริเวณสระน้ำมนต์ ได้มีการปรับปรุงภูมิทัศน์ให้ดูสวยงามยิ่งขึ้น ตัวสระถูกออกแบบให้เป็นมาตรฐาน มีความสงบร่มรื่นเหมาะแก่การท่องเที่ยว พักผ่อนหย่อนใจ สำหรับวัดนี้มีข้าราชการทหาร ตำรวจชั้นผู้ใหญ่หลายท่าน มีความเลื่อมใสศรัทธา ในพระเทพปริยัติมุนี มาสนทนาธรรม และร่วมทำบุญ เพื่อเสริมความเป็นสิริมงคลในชีวิต ที่วัดหงส์รัตนาราม อยู่บ่อยครั้ง อาทิ พล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา นายกรัฐมนตรี พล.อ.ประวิตร วงษ์สุวรรณ รองนายกรัฐมนตรีฝ่ายความมั่นคง พล.อ.อภิรัชต์ คงสมพงษ์ รองราชเลขาธิการพระราชวัง และอดีต ผบ.ทบ.รวมถึง พล.ต.อ.จักรทิพย์ ชัยจินดา อดีต ผบ.ตร. ซึ่ง เป็นเรื่อง บังเอิญ หรือ ฟ้าลิขิต ? ที่ พล.ต.อ.จักรทิพย์ ชัยจินดา อดีต ผบ.ตร. ‘พระแป๊ะ’ และ พล.อ.อภิรัชต์ คงสมพงษ์ รองราชเลขาธิการพระราชวัง และอดีต ผบ.ทบ. ‘พระแดง’ มาบวชวัดวัดหงส์รัตนารามราชวรวิหาร ในประเด็นนี้คงต้องอนุโมนาบุญ เพื่อความสงบของพระทั้งสองรูปด้วย