ดร.มานะ นิมิตรมงคล เลขาธิการองค์กรต่อต้านคอร์รัปชัน (ประเทศไทย) โพสต์บทความบนเฟซบุ๊ก ส่วนตัวชื่อ มานะ นิมิตรมงคล ระบุว่า...
องค์กรอิสระ: เห็นตัว ไม่เห็นบทบาท
ความเชื่อมั่นของประชาชนต่อกระบวนการยุติธรรมของประเทศกำลังถูกกระทบอย่างรุนแรง จากหลายเหตุการณ์โดยเฉพาะคดีบอสกระทิงแดงและบ่อนพระรามสาม เพราะนั่นคือ “คอร์รัปชันความยุติธรรม” อย่างชัดแจ้ง แต่ทั้งหมดกำลังถูกดึงให้เงียบและช้าลง จนสังคมกังวลว่าคนผิดจะลอยนวลอีกเช่นเคย
“องค์กรอิสระตามรัฐธรรมนูญ” จึงถูกคาดหวังว่าจะมาช่วยสร้างความแข็งแกร่งของระบบยุติธรรมให้กลับมาเป็นที่ยอมรับและเป็นที่พึ่งของประชาชนอย่างมั่นคงได้ แม้จะมีคำถามว่า “องค์กรอิสระมีอำนาจในการตรวจสอบความยุติธรรมให้กับประชาชนได้หรือไม่”
คดีบอสกระทิงแดงและคดีบ่อนพระรามสาม ไม่ใช่แค่ปัญหาตัวบุคคลแต่เป็นปัญหาระบบและโครงสร้างอำนาจรัฐ ที่ถูกบิดเบือนโดยอภิสิทธิ์ชนและเครือข่ายผู้มีอิทธิพลเหนือองค์กรของรัฐ การตรวจสอบถ่วงดุลโดยองค์กรอิสระฯ จึงจำเป็นอย่างยิ่งในเวลานี้
ตั้งแต่รัฐธรรมนูญฉบับปี 2540 เป็นต้นมา องค์กรอิสระตามรัฐธรรมนูญถูกกำหนดให้อยู่นอกเหนืออำนาจบริหาร - นิติบัญญัติ - ตุลาการ เพื่อเป็นกลไกตรวจสอบ ถ่วงดุลและแก้ปัญหาการใช้อำนาจรัฐที่เกิดขึ้น
องค์กรอิสระทั้ง 5 แห่งคือ ป.ป.ช. ผู้ตรวจการแผ่นดิน คณะกรรมการตรวจเงินแผ่นดิน คณะกรรมการสิทธิมนุษยชนฯ และคณะกรรมการการเลือกตั้ง จึงถูกออกแบบให้มีบทบาทและอำนาจมาก แม้ว่าไม่นานหลังก่อตั้ง ทุกองค์กรฯ จะถูกวิพากษ์วิจารณ์ถึงความเป็นอิสระและขาดผลงาน จนนำไปสู่การแก้ไขโครงสร้างองค์กร บทบาทและอำนาจหลายประการในรัฐธรรมนูญฉบับปี 2550 และฉบับปี 2560
ตามเจตนารมณ์ของรัฐธรรมนูญ องค์กรอิสระฯ ยังทำอะไรได้อีกมาก โดยรัฐธรรมนูญฉบับปัจจุบันได้เน้นย้ำว่า “การปฏิบัติหน้าที่และการใช้อำนาจขององค์กรอิสระต้องเป็นไปโดยสุจริต เที่ยงธรรม กล้าหาญ และปราศจากอคติทั้งปวงในการใช้ดุลยพินิจ” (ม.215)
เพื่อความสงบสุขของบ้านเมือง ขอให้ข้าราชการและผู้บริหารองค์กรอิสระตามรัฐธรรมนูญทั้ง 5 แห่ง ได้แสดงบทบาทให้ประชาชนชื่นใจด้วยอำนาจและกลไกทั้งหมดที่มีอยู่ ทำงานอย่างเชื่อมโยงกันในการตรวจสอบความยุติธรรมให้กับประชาชน
ดร.มานะ นิมิตรมงคล
เลขาธิการ องค์กรต่อต้านคอร์รัปชัน (ประเทศไทย)
หมายเหตุ: ข้อมูลจากการสัมมนาของ กมธ. กิจการองค์กรอิสระตามรัฐธรรมนูญ วุฒิสภา