หลังจากชาวโลกจับตากับการเดินทางสู่ห้วงอวกาศครั้งล่าสุดของนาซา และครั้งแรกของบริษัทเอกชนใหญ่ยักษ์ SpaceX ที่ประสบความสำเร็จ พร้อมกับชีวิตความเป็นอยู่ของนักบินอวกาศได้อยู่ในความสนใจของผู้คนมากมาย GISTDA สำนักงานพัฒนาเทคโนโลยีอวกาศและภูมิสารสนเทศ (องค์การมหาชน) โพสต์ผ่านเฟซบุ๊ก ระบุถึงการใช้ชีวิตบนอวกาศ หรือ สถานีอวกาศนานาชาติ ต้องใช้ชีวิตอย่างไรและต้องปรับตัวอย่างไร “แน่นอนว่าการใช้ชีวิตบนอวกาศเป็นเรื่องราวที่หลายคนสงสัย..!! วันนี้แอดมินจะพาไปไขข้อสงสัยกันว่าแท้จริงแล้วเค้าใช้ชีวิตกันอย่างไร? มันจะเหมือนกับในหนังที่เราเคยดูมั้ย? บนความสูงเหนือผิวโลกประมาณ 400 กิโลเมตร ขณะที่อยู่ในสถานีอวกาศมนุษย์อวกาศสามารถแต่งตัวได้ตามสบายแบบเดียวกับที่อยู่บนพื้นโลก เนื่องจากยานอวกาศได้ปรับสภาพสภาพแวดล้อมของยานให้เหมือนกับบนพื้นโลก สถานีอวกาศนานาชาติยังคงอยู่ในอิทธิพลของแรงโน้มถ่วงของโลก สภาพไร้น้ำหนักจึงเกิดขึ้นเนื่องจากทั้งมนุษย์และสถานีอวกาศร่วงหล่นอย่างต่อเนื่องไปตามวงโคจรหรือวิถีของยาน ผู้ที่จะผ่านการคัดเลือกเพื่อให้เป็นมนุษย์อวกาศได้นั้น จะต้องผ่านการทดสอบและการฝึกฝนอย่างหนักหน่วง เพื่อให้ร่างกายคุ้นชินกับสภาวะรุนแรงต่างๆ ที่อาจจะเกิดขึ้น โดยเฉพาะการฝึกให้ร่างกายชินกับสภาวะไร้น้ำหนัก (Micro-Gravity) โดยมนุษย์อวกาศ ต้องปฎิบัติภารกิจที่ได้รับมอบหมายในแต่ละวัน โดยแบ่งเป็น 3 กลุ่ม ตามหน้าที่ที่แตกต่างกัน คือ 1. นักบินผู้ควบคุมยานอวกาศ (Pilot astronaut) มีหน้าที่ควบคุมยานอวกาศ 2. ผู้เชี่ยวชาญประจำเที่ยวบิน (Mission astronaut) ทำหน้าที่หรือทำงานเฉพาะอย่างหรือเฉพาะเรื่องนั้นๆ 3. มนุษย์อวกาศที่ทำงานเกี่ยวกับ Payload (Payload specialist astronaut) กิจวัตรประจำวันของมนุษย์อวกาศก็เหมือนกับคนบนโลก คือการพักผ่อน ทานอาหาร เข้าห้องน้ำ แต่ก็จะมีความพิเศษที่แตกต่างจากบนโลกปกติ ตัวอย่างเช่น การทำความสะอาดร่างกายต้องทำด้วยการฉีดน้ำและเช็ดตัวโดยใช้สบู่จากแท่งจ่ายคล้ายหลอดยาสีฟัน ใช้น้ำยาสระผมแบบไม่ต้องล้างน้ำ และใช้ยาสีฟันแบบกลืนได้เลยเพื่อเป็นการประหยัดน้ำ อาหารอวกาศส่วนใหญ่มักเป็นอาหารแช่แข็ง อาหารแช่เย็น หรืออาหารกระป๋อง มนุษย์อวกาศเป็นคนเตรียมเมนูเองก่อนที่จะขึ้นบินไปยังสถานีอวกาศ โดยมีนักโภชนาการเป็นผู้ให้ความช่วยเหลือ และเมื่อขึ้นไปแล้วอาหารที่นำไปเวลารับประทานความรู้สึกถึงรสชาติอาหารจะลดลงเมื่ออยู่ในวงโคจร เพราะของเหลวในร่างกายจะเคลื่อนขึ้นไปทางศีรษะ ดังนั้น มนุษย์อวกาศส่วนมากจึงนิยมรับประทานอาหารรสเผ็ด หรือรสจัด ผลกระทบต่อร่างกายที่สำคัญที่สุดสำหรับการอยู่ในสภาวะไร้น้ำหนักเป็นเวลานานๆ คืออาการกล้ามเนื้อลีบและอาการกระดูกเสื่อม เพื่อเป็นการป้องกันผลกระทบต่อร่างกายของมนุษย์อวกาศ บนสถานีอวกาศจะติดตั้งเครื่องออกกำลังกาย aRED (advanced Resistive Exercise Device) ซึ่งมีอุปกรณ์ยกน้ำหนักหลายแบบและเครื่องปั่นจักรยาน มนุษย์อวกาศแต่ละคนจะต้องใช้เวลาในการออกกำลังกายอย่างน้อยวันละ 2 ชั่วโมงนั่นเอง ในส่วนการนอนหลับนั้น ใช้ถุงนอนติดตั้งตามพื้นที่ว่างบนผนัง หรือนอนบนเตียงโดยมีสายรัดร่างกายไว้ไม่ให้ล่องลอยไปกระแทกสิ่งของและอุปกรณ์ภายในสถานีอวกาศ... ขอบคุณข้อมูลจาก ภาพ : NASA ข้อมูล : ดร.อัมรินทร์ พิมพ์หนู นักวิจัย จาก จิสด้า และนายปริทัศน์ เทียนทอง นักวิชาการอาวุโส จาก สวทช.”