ท่ามกลางการแพร่ระบาดของโรคปอดอักเสบจากเชื้อไวรัสโคโรนา สายพันธุ์ใหม่ 2019 ที่สร้างความหวาดวิตกให้กับผู้คนในขณะนี้
นพ.มนูญ ลีเชวงวงศ์ แพทย์เฉพาะทางด้านโรคระบบการหายใจ ผู้ป่วยหนัก และโรคผู้สูงอายุ โรงพยาบาลวิชัยยุทธ และประธานชมรมเชื้อราทางการแพทย์ประเทศไทย โพสต์ผ่านเพจ “หมอมนูญ ลีเชวงวงศ์ FC” ระบุ
คนไทยส่วนใหญ่รู้ถึงอันตรายของโรคปอดอักเสบไวรัสโคโรนาสายพันธุ์ใหม่ 2019 แต่น้อยคนจะรู้ว่าคนทั้งโลกป่วยเป็นวัณโรคปีละ 10 ล้านคน ตายจากวัณโรคปีละ 1.2 ล้านคน คนไทยป่วยเป็นวัณโรครายใหม่ปีละ 1.2 แสนคน ตายจากวัณโรคปีละ 14,000 คน
วัณโรคติดต่อง่ายยิ่งกว่าเชื้อไวรัสโคโรนาสายพันธุ์ใหม่ เพราะแพร่กระจายทางอากาศอย่างเดียว
เมื่อผู้ป่วยวัณโรคพูด ไอ หรือจาม เชื้อวัณโรคจะลอยออกมาในอากาศ เชื้อวัณโรคสามารถแขวนลอยมีชีวิตในอากาศที่ปิดไม่มีแสงแดดได้เป็นวัน
เราไม่จำเป็นต้องอยู่ใกล้ชิดกับผู้ป่วยวัณโรค อยู่ห่างหลายสิบเมตร ก็ยังมีโอกาสหายใจเอาอากาศที่ปนเปื้อนเชื้อวัณโรคในบ้าน ที่ทำงาน ห้างสรรพสินค้า รถแท็กซี่ รถตู้ รถโดยสารสาธารณะ รถไฟฟ้า รถไฟใต้ดิน โรงเรียน โรงภาพยนตร์ เรือนจำ และโรงพยาบาล
แต่วัณโรคไม่ติดกันในที่โล่งแจ้งมีรังสียูวีในแสงแดด หลังรับเชื้อวัณโรค บางคนกว่าจะป่วยแสดงอาการใช้เวลานานเป็นปี ยกเว้นคนที่มีภูมิคุ้มกันต่ำ เช่น ผู้ติดเชื้อเอชไอวี อาจป่วยในระยะเวลาอันสั้นเพียง 1 เดือน
ผู้ป่วยวัณโรคในระยะแพร่เชื้อ ไอ จามต้องใส่หน้ากากอนามัยเพื่อลดการแพร่กระจายเชื้อให้ผู้อื่น ถือเป็นความรับผิดชอบต่อสังคม มีการศึกษาพบว่าหน้ากากอนามัยลดการแพร่กระจายเชื้อวัณโรคให้ผู้อื่นได้ 56% คนที่อยู่ใกล้ชิดกับผู้ป่วยต้องใส่หน้ากาก N95 เพื่อป้องกันการรับเชื้อ
หน้ากากอนามัยป้องกันการรับเชื้อวัณโรคได้ไม่ดี เพราะเชื้อวัณโรคมีขนาดเล็กมากสามารถทะลุผ่านหน้ากากอนามัยได้
ผู้ป่วยชายไทยอายุ 66 ปี เป็นโรคความดันสูง มารพ. ด้วยอาการไอ มีเสมหะสีเหลือง 1 เดือน มีไข้ตอนเย็นๆ เบื่ออาหาร น้ำหนักลด 4 กิโลกรัม ตรวจร่างกายมีเสียงผิดปกติที่ปอดด้านซ้ายล่าง เอกซเรย์ปอดมีฝ้าขาวผิดปกติด้านซ้ายล่างมากกว่าขวาล่าง (ดูรูป)
ส่งเสมหะย้อมเชื้อวัณโรค พบเชื้อติดสีทนกรด AFB 3+ ได้แนะนำให้ผู้ป่วยใส่หน้ากากอนามัยเวลาอยู่ร่วมกับผู้อื่นเพื่อป้องกันการแพร่กระจาย เริ่มยารักษาวัณโรค ผลเสมหะเพาะเชื้ออีก 2 เดือนถัดมาเป็นวัณโรคชนิดไม่ดื้อยา ผู้ป่วยทานยาสม่ำเสมอ ไม่แพ้ยา ได้ให้ยารักษาวัณโรคจนครบ 6 เดือน ผู้ป่วยดีขึ้น ไม่ไอ ไม่มีไข้ ไม่เบื่ออาหาร น้ำหนักขึ้น เอกซเรย์ปอดดีขึ้น กลับมาปกติเหมือนเดิม (ดูรูป)”
ส่งเสมหะย้อมเชื้อวัณโรค พบเชื้อติดสีทนกรด AFB 3+ ได้แนะนำให้ผู้ป่วยใส่หน้ากากอนามัยเวลาอยู่ร่วมกับผู้อื่นเพื่อป้องกันการแพร่กระจาย เริ่มยารักษาวัณโรค ผลเสมหะเพาะเชื้ออีก 2 เดือนถัดมาเป็นวัณโรคชนิดไม่ดื้อยา ผู้ป่วยทานยาสม่ำเสมอ ไม่แพ้ยา ได้ให้ยารักษาวัณโรคจนครบ 6 เดือน ผู้ป่วยดีขึ้น ไม่ไอ ไม่มีไข้ ไม่เบื่ออาหาร น้ำหนักขึ้น เอกซเรย์ปอดดีขึ้น กลับมาปกติเหมือนเดิม (ดูรูป)”