รพ.เลิดสิน จับมือเครือข่ายผลิตกระดูกและข้อโลหะต้นแขนส่วนบนครั้งแรกในไทย ช่วยผู้ป่วยมะเร็งกระดูก

กรมการแพทย์ โดยโรงพยาบาลเลิดสิน ร่วมกับ ราชวิทยาลัยแพทย์ออร์โธปิดิกส์แห่งประเทศไทย สำนักงานพัฒนาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งชาติ (สวทช.) และบริษัท คอสโม เมดิเทค จำกัด เปิดตัวนวัตกรรม “กระดูกและข้อโลหะต้นแขนส่วนบน” (Proximal Humerus Endoprosthesis) ผลิตได้เองเป็นครั้งแรกในประเทศไทย ผ่าตัดได้ผลดีในผู้ป่วยมะเร็งกระดูก ลดภาระค่าใช้จ่าย เพิ่มคุณภาพชีวิต เมื่อวันที่ 24 มี.ค.60 ที่โรงพยาบาลเลิดสิน กรุงเทพมหานคร นายแพทย์ประพนธ์ ตั้งศรีเกียรติกุล รองอธิบดีกรมการแพทย์ กล่าวว่า โรคมะเร็งกระดูกชนิดปฐมภูมิ เป็นมะเร็งชนิดที่สามารถรักษาให้หายขาดได้หากมารับการรักษาเร็ว โดยมีอุบัติการณ์การเกิดโรคประมาณ 8.7 ต่อประชากร 1 ล้านคน และมักเกิดในเด็กวัยเรียน ทำให้เด็กเหล่านี้เสียโอกาสต่างๆ รวมทั้งพิการหรือเสียชีวิตได้ ปัจจุบันการรักษาโดยการใช้ยาเคมีบำบัดร่วมกับการผ่าตัด จะทำให้ผู้ป่วยมีโอกาสรอดชีวิตที่ 5 ปี ร้อยละ 60 หากมะเร็งยังไม่ลุกลาม ในกรณีที่ก้อนไม่ใหญ่มากการผ่าตัดรักษามะเร็งกระดูก จะทำโดยการตัดกระดูกส่วนที่เป็นมะเร็งออก ซึ่งมักจะรวมถึงข้อต่อบริเวณนั้นด้วยและใส่กระดูกและข้อต่อโลหะทดแทน ซึ่งจะต้องนำเข้าจากต่างประเทศ มีค่าใช้จ่ายสูง ในผู้ป่วยบางรายไม่สามารถจ่ายค่ากระดูกและข้อโลหะได้ อาจจำเป็นต้องผ่าตัดโดยใช้วิธีอื่น หรือผ่าเชื่อมข้อ หรือในบางกรณีอาจต้องตัดแขนหรือขาที่เป็นออก เพื่อไม่ให้มะเร็งลามไปที่อื่น ทำให้ผู้ป่วยเสียโอกาสในการกลับไปทำงานหรือดำเนินชีวิต ที่ใกล้เคียงปกติ ซึ่งการผ่าตัดมะเร็งกระดูก แล้วใส่กระดูกและข้อโลหะทดแทนนั้นมีมานานแล้ว แต่กระดูกและข้อโลหะนั้น ต้องนำเข้าจากต่างประเทศ กรมการแพทย์โดยโรงพยาบาลเลิดสิน จึงได้ร่วมมือกับภาคีเครือข่าย ทั้งภาครัฐและเอกชน ออกแบบและผลิตกระดูกและข้อโลหะ แบบแยกชิ้นปรับความยาวได้ เริ่มโครงการโดยผลิตกระดูกและข้อโลหะต้นแขนก่อน โดยมีเป้าหมายเพื่อออกแบบและผลิตกระดูกและข้อโลหะส่วนต้นแขนสำหรับคนไทย สามารถเลือกความยาวของโลหะให้สัมพันธ์กับความยาวของมะเร็งที่ทำลายกระดูกและมีคุณภาพเท่าเทียมกับของต่างประเทศในราคาที่เหมาะสม เพื่อให้คนไทยที่ป่วยเป็นมะเร็งกระดูกมีโอกาสได้ใช้ เพิ่มคุณภาพชีวิตที่ดีให้แก่ผู้ป่วย นายแพทย์ปิยะ เกียรติเสวี นายแพทย์เชี่ยวชาญด้านเวชกรรม สาขาออร์โธปิดิกส์ ศูนย์การแพทย์เฉพาะทางด้านออร์โธปิดิกส์ โรงพยาบาลเลิดสิน กล่าวว่า โครงการวิจัยนี้เริ่มจากอนุสาขาเนื้องอกกระดูกและระบบเนื้อเยื่อเกี่ยวพัน ราชวิทยาลัยแพทย์ออร์โธปิดิกส์แห่งประเทศไทย กลุ่มศูนย์การแพทย์เฉพาะทางด้านออร์โธปิดิกส์ โรงพยาบาลเลิดสิน กรมการแพทย์ กระทรวงสาธารณสุข ร่วมออกแบบกระดูกและข้อโลหะต้นแขนแบบแยกชิ้นปรับความยาวได้ ร่วมกับ ดร.กฤษณ์ไกรพ์ สิทธิเสรีประทีป ศูนย์เทคโนโลยีโลหะและวัสดุแห่งชาติ สำนักงานพัฒนาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งชาติ (สวทช.) กระทรวงวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี โดยวิเคราะห์ความเข้ากันได้ทางกายภาพ รูปร่างของกระดูกต้นแขนเทียมที่มีวางจำหน่ายในท้องตลาด กับข้อมูลกายวิภาคคนไทย ว่ามีความเหมาะสมเพียงใด และนำข้อมูลดังกล่าวมาใช้เป็นพื้นฐานในการออกแบบกระดูกต้นแขนเทียมสำหรับผู้ป่วย หลังจากนั้นได้ทำโครงการร่วมกับ บริษัท คอสโม เมดิเทค จำกัด ผลิตกระดูกและข้อโลหะต้นแขนแบบ แยกชิ้นปรับความยาวได้ขึ้นมา โดยใช้โลหะผสมชนิด cobalt – chromium และ titanium เกรดสูง ซึ่งเป็นโลหะมาตรฐานที่สามารถนำมาใช้กับมนุษย์ได้ (Medical grade) มีสิ่งเจือปนในโลหะน้อยมาก และได้รับการรับรองตลอดจนผ่านการทดสอบคุณสมบัติความเป็นพิษของวัสดุต่อเซลล์เพาะเลี้ยงมาแล้ว และนำไปฆ่าเชื้อ (sterilization) โดยใช้ Gamma radiation ซึ่งเป็นวิธีการฆ่าเชื้อแบบมาตรฐานสำหรับโลหะวัสดุทางการแพทย์ ทั้งนี้ ได้มีการผ่าตัดใส่กระดูกและข้อโลหะต้นแขนส่วนบนที่ผลิตได้เองในประเทศไทยทดแทนกระดูกในผู้ป่วยมะเร็งกระดูกบริเวณต้นแขนและหัวไหล่ ให้แก่ผู้ป่วย จำนวน 10 คน ภายหลัง ผ่านการพิจารณาอนุมัติจากคณะกรรมการจริยธรรมการวิจัยในคน ซึ่งผู้ป่วยจำนวน 6 คน ได้รับการผ่าตัดที่โรงพยาบาลเลิดสิน ผู้ป่วยจำนวน 3 คน ได้รับการผ่าตัดที่โรงพยาบาลมหาราชนครเชียงใหม่ และผู้ป่วยอีก 1 คน ได้รับการผ่าตัด ที่โรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์ หลังการผ่าตัดผู้ป่วยสามารถใช้งานแขนข้างที่ผ่าตัดได้เหมือนกับข้อและกระดูกโลหะจากต่างประเทศ ไม่พบภาวะแทรกซ้อนใดๆ ในผู้ป่วยทั้ง 10 คน ผลเป็นที่น่าพอใจแก่ทีมผู้วิจัยเป็นอย่างยิ่ง ในอนาคตจะมีการขยายงานวิจัยนี้ไปยังโรงพยาบาลต่างๆ เพื่อรวบรวม ศึกษาข้อมูลนำมาพัฒนาต่อไป รวมถึงขยายการออกแบบและผลิตกระดูกและข้อโลหะบริเวณอื่นๆ ของร่างกาย