อีกหนึ่งชิ้นงานการวิจัยของมหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคล (มทร.) ธัญบุรี ที่นำวัสดุเหลือทิ้งในชุมชน มาสร้างคุณค่าและมูลค่าเพิ่มให้กับวัสดุเหลือทิ้ง “กระดาษจากใบไผ่”
ผลงาน อาจารย์กรณัท สุขสวัสดิ์ สาขาวิชาการออกแบบแฟชั่นและเครื่องแต่งกาย คณะเทคโนโลยีคหกรรมศาสตร์ ภายใต้โครงการ การพัฒนาผลิตภัณฑ์จากไผ่ เพื่อการแปรรูปผลิตภัณฑ์ ของใช้ ของที่ระลึก เพื่อยกระดับผลิตภัณฑ์ OTOP จังหวัดปราจีนบุรี โดยได้รับทุนสนับสนุน จากสำนักงานคณะกรรมการส่งเสริมวิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม (สกสว.)
อาจารย์กรณัท เล่าว่า จากการลงพื้นที่ ศูนย์การเรียนรู้หัตถกรรมไม้ไผ่ วิสาหกิจชุมชนกลุ่มอาชีพสหแสงชัยเสื่อ จังหวัดปราจีนบุรี ผลิตภัณฑ์เสื่อลำแพน ผลิตภัณฑ์จากตอกไม้ไผ่ เช่น ตะกร้า กระจาด ส่วนใหญ่นำส่วนของต้นไผ่มาทำเป็นผลิตภัณฑ์ เหลือส่วนของใบที่ไม่ได้นำมาใช้ประโยชน์ จึงนำวัสดุเหลือทิ้ง “ใบไผ่” มาสร้างมูลค่าเพิ่ม โดยพัฒนาเป็นผลิตภัณฑ์กระดาษจากใบไผ่ ต่อยอดแปรรูปเป็นผลิตภัณฑ์ต่างๆ
ขั้นตอนในการผลิตกระดาษจากใบไผ่ คัดเลือกใบไผ่ที่จะนำมาทำเป็นกระดาษ ควรเป็นใบไผ่ที่สะอาด (ใช้ได้ทั้งใบสดและใบแห้ง) ซึ่งใบไผ่ 1 กิโลกรัม ทำเป็นกระดาษ ได้ 2-3 แผ่น (ขนาด 60x80 เซนติเมตร)
นำใบไผ่ใส่หม้อต้ม ควรใส่น้ำให้ท้วมใบไผ่ นำโซดาไฟละลายน้ำใส่ลงในหม้อต้ม ต้มน้ำให้เดือดและรักษาอุณหภูมิ 2-3 ชั่วโมง หรือรอดูจนใบไผ่ที่ต้มเปื่อยยุ่ยหรือฉีกตัว ออกจากกัน ช้อนเอาใบไผ่ที่ต้มได้ที่มาล้างน้ำเปล่า เพื่อให้สารโซดาไฟสลายตัวจากใบไผ่ (น้ำที่ได้จากหลังการต้มสามารถนำไปใช้ต้มในครั้งต่อไปได้)
เมื่อได้เนื้อใบไผ่ที่ต้มและล้างแล้วให้นำมาปั่นด้วยเครื่องปั่น นำเนื้อเยื่อใบไผ่ที่ปั่นแล้วไปลงอ่างช้อนกระดาษ ผสมกับน้ำสะอาด เมื่อช้อนเนื้อเยื่อด้วยเฟรมแล้วให้นำตากแดดประมาณ1วัน โดยต้องเป็นอุณภูมิแดดที่สม่ำเสมอ
สำหรับกระดาษจากใบไผ่ สามารถนำไปต่อยอดแปรรูปผลิตภัณฑ์ต่างๆ เช่น กระดาษห่อของขวัญ ปกหนังสือ กระเป๋า โคมไฟ ผลิตภัณฑ์ใส่อาหาร สร้างอาชีพ สร้างรายได้ ให้กับกลุ่มผู้ประกอบการ เป็นผลิตภัณฑ์ต้นแบบและเป็นทางเลือกให้กับกลุ่ม OTOP ที่มีความสนใจ เพื่อส่งเสริมผลิตภัณฑ์ภูมิปัญญาไทยจากวัสดุเหลือใช้ในชุมชน ช่วยลดปัญหาการว่างงานในชนบท
อีกทั้งยังส่งเสริมเศรษฐกิจพอเพียง โดยกระดาษจากใบไผ่ 1 แผ่น ราคา 15 บาท ผู้สนใจกระดาษจากใบไผ่ สอบถามรายละเอียดเพิ่มเติมได้ที่ โทร. 085-675-6415
อาจารย์กรณัท เล่าว่า จากการลงพื้นที่ ศูนย์การเรียนรู้หัตถกรรมไม้ไผ่ วิสาหกิจชุมชนกลุ่มอาชีพสหแสงชัยเสื่อ จังหวัดปราจีนบุรี ผลิตภัณฑ์เสื่อลำแพน ผลิตภัณฑ์จากตอกไม้ไผ่ เช่น ตะกร้า กระจาด ส่วนใหญ่นำส่วนของต้นไผ่มาทำเป็นผลิตภัณฑ์ เหลือส่วนของใบที่ไม่ได้นำมาใช้ประโยชน์ จึงนำวัสดุเหลือทิ้ง “ใบไผ่” มาสร้างมูลค่าเพิ่ม โดยพัฒนาเป็นผลิตภัณฑ์กระดาษจากใบไผ่ ต่อยอดแปรรูปเป็นผลิตภัณฑ์ต่างๆ
ขั้นตอนในการผลิตกระดาษจากใบไผ่ คัดเลือกใบไผ่ที่จะนำมาทำเป็นกระดาษ ควรเป็นใบไผ่ที่สะอาด (ใช้ได้ทั้งใบสดและใบแห้ง) ซึ่งใบไผ่ 1 กิโลกรัม ทำเป็นกระดาษ ได้ 2-3 แผ่น (ขนาด 60x80 เซนติเมตร)
นำใบไผ่ใส่หม้อต้ม ควรใส่น้ำให้ท้วมใบไผ่ นำโซดาไฟละลายน้ำใส่ลงในหม้อต้ม ต้มน้ำให้เดือดและรักษาอุณหภูมิ 2-3 ชั่วโมง หรือรอดูจนใบไผ่ที่ต้มเปื่อยยุ่ยหรือฉีกตัว ออกจากกัน ช้อนเอาใบไผ่ที่ต้มได้ที่มาล้างน้ำเปล่า เพื่อให้สารโซดาไฟสลายตัวจากใบไผ่ (น้ำที่ได้จากหลังการต้มสามารถนำไปใช้ต้มในครั้งต่อไปได้)
เมื่อได้เนื้อใบไผ่ที่ต้มและล้างแล้วให้นำมาปั่นด้วยเครื่องปั่น นำเนื้อเยื่อใบไผ่ที่ปั่นแล้วไปลงอ่างช้อนกระดาษ ผสมกับน้ำสะอาด เมื่อช้อนเนื้อเยื่อด้วยเฟรมแล้วให้นำตากแดดประมาณ1วัน โดยต้องเป็นอุณภูมิแดดที่สม่ำเสมอ
สำหรับกระดาษจากใบไผ่ สามารถนำไปต่อยอดแปรรูปผลิตภัณฑ์ต่างๆ เช่น กระดาษห่อของขวัญ ปกหนังสือ กระเป๋า โคมไฟ ผลิตภัณฑ์ใส่อาหาร สร้างอาชีพ สร้างรายได้ ให้กับกลุ่มผู้ประกอบการ เป็นผลิตภัณฑ์ต้นแบบและเป็นทางเลือกให้กับกลุ่ม OTOP ที่มีความสนใจ เพื่อส่งเสริมผลิตภัณฑ์ภูมิปัญญาไทยจากวัสดุเหลือใช้ในชุมชน ช่วยลดปัญหาการว่างงานในชนบท
อีกทั้งยังส่งเสริมเศรษฐกิจพอเพียง โดยกระดาษจากใบไผ่ 1 แผ่น ราคา 15 บาท ผู้สนใจกระดาษจากใบไผ่ สอบถามรายละเอียดเพิ่มเติมได้ที่ โทร. 085-675-6415