มะเร็งเต้านมยังคงพบได้บ่อยอันดับ 1 ในผู้หญิงไทยและทั่วโลก และน่าทุกข์ใจแค่ไหน ถ้าหากเราต้องเสียหน้าอก ทั้งๆ ที่สามารถป้องกันได้ ดังนั้น การตรวจคัดกรองหามะเร็งให้พบตั้งแต่ระยะแรกจึงเป็นวิธีที่ดีที่สุด เพื่อการรักษาที่ทันท่วงทีมีโอกาสหายและรอดชีวิตสูง การตรวจเต้านมด้วยตนเองทำให้คลำพบก้อน หรือตรวจคัดกรองมะเร็งเต้านมด้วยการทำแมมโมแกรมและอัลตราซาวด์ทำให้พบหินปูนหรือก้อนขนาดเล็กที่คลำไม่เจอ ซึ่งจะทำให้ตรวจเจอมะเร็งระยะแรกได้ และเดือนตุลาคมทั่วโลกร่วมใจกันรณรงค์ป้องกันภัยร้ายจากมะเร็งเต้านม ผศ.นพ.ประกาศิต จิรัปปภา ศัลยแพทย์ด้านมะเร็งเต้านม โรงพยาบาลพระรามเก้าให้ข้อมูลว่า การตรวจคัดกรองด้วยเครื่องดิจิทัลแมมโมแกรม และอัลตราซาวด์มีความสำคัญเพราะมะเร็งเต้านมระยะแรกไม่มีอาการ การตรวจดิจิตอลแมมโมแกรมเป็นเทคโนโลยีการตรวจทางรังสีชนิดพิเศษ คล้ายกับการตรวจเอกซเรย์ แต่ใช้รังสีน้อยกว่าเครื่องเอกซเรย์ทั่วไป 30-60% มีประสิทธิภาพในการตรวจหามะเร็งเต้านมได้ตั้งแต่ระยะเริ่มแรก เนื่องจากภาพที่ได้มีความละเอียดสูง สามารถเห็นจุดหินปูนหรือเนื้อเยื่อที่ผิดปกติขนาดเล็ก ทำให้สามารถระบุตำแหน่งและค้นหาความผิดปกติของเต้านมได้ถูกต้อง แม่นยำและรวดเร็วมากขึ้น การตรวจอัลตร้าซาวด์เต้านมเป็นการตรวจโดยส่งคลื่นเสียงความถี่สูงเข้าไปในเนื้อเต้านม ซึ่งสามารถบอกความแตกต่างขององค์ประกอบเนื้อเยื่อได้ว่าเป็นเนื้อเยื่อเต้านมปกติ เป็นถุงน้ำ หรือเป็นก้อนเนื้อ หากพบว่าเป็นก้อนเนื้อ อัลตร้าซาวด์จะช่วยบอกว่ามีความเสี่ยงหรือความน่าจะเป็นมะเร็งหรือไม่ และช่วยเพิ่มความสามารถในการตรวจพบความผิดปกติของเต้านมในผู้ป่วยที่มีเนื้อเต้านมหนาแน่นได้ แต่อย่างไรก็ตาม อัลตร้าซาวด์จะไม่สามารถตรวจพบหินปูนได้ การตรวจดิจิตอลแมมโมแกรมและอัลตร้าซาวด์เต้านมควบคู่กันจะช่วยเพิ่มประสิทธิภาพในการค้นหามะเร็งเต้านมระยะเริ่มแรก นำไปสู่การวางแผนรักษาที่มีประสิทธิภาพต่อไป นอกจากนี้ หากตรวจพบระยะแรก สามารถเก็บเต้านมไว้ได้ ไม่จำเป็นต้องตัดเต้านมออกหมดทุกราย โดยใช้วิธีศัลยกรรมตกแต่งเข้ามาช่วยตัดเอาก้อนเนื้อร้ายออก โดยออกแบบบาดแผล และกะเกณฑ์ปริมาณเนื้อเยื่อเต้านมบริเวณที่จะผ่าตัดออก เพื่อป้องกันไม่ให้เต้านมเสียรูปทรง หรือบิดเบี้ยวหลังผ่าตัด หรือรายที่จำเป็นต้องผ่าตัดเต้านมออกหมดก็สามารถผ่าตัดสร้างเสริมเต้านมได้ทันที โดยใช้เต้านมเทียม หรือใช้เนื้อเยื่อผู้ป่วยเอง โดยเนื้อเยื่อที่นิยมใช้ ได้แก่ กล้ามเนื้อและชั้นไขมันหน้าท้อง กล้ามเนื้อและไขมันบริเวณหลัง ซึ่งการใช้กล้ามเนื้อบริเวณหลังทำให้ฟื้นตัวได้เร็วกว่าใช้กล้ามเนื้อบริเวณหน้าท้อง เป็นวิธีที่ปลอดภัยมีผลแทรกซ้อนน้อย การรักษานี้ช่วยให้ผู้ป่วยมั่นใจมากขึ้น เนื่องจากเต้านมที่สร้างขึ้นใหม่เหมือนเต้านมจริงทั้งรูปร่างและลักษณะ การผ่าตัดเสริมสร้างเต้านมใหม่หลังตัดเต้านมออกทั้งเต้าสามารถทำในคราวเดียวกัน โดยใช้เวลาผ่าตัดไม่เกิน 4-6 ชม. ผู้ป่วยส่วนใหญ่สามารถลุกนั่งบนเตียงและลุกเดินได้ และใช้เวลาพักฟื้นในโรงพยาบาล5-7วัน ก็สามารถกลับบ้านได้