แสงไทย เค้าภูไทย
ทั่วโลกพากันตื่นตระหนกต่อการระบาดของโควิด-19 กลายพันธุ์สายพันธุ์ใหม่ๆที่เพิ่มจำนวนผู้ป่วยและผู้เสียชีวิตอย่างรวดเร็ว โดยเฉพาะไทยที่ทั้งจำนวนผู้ป่วยและเสียชีวิตเพิ่มขึ้น จากตายวันละต่ำสิบ สัปดาห์ที่ผ่านมาเพิ่มเป็น 15 จึงมีคำถามว่า จะตั้งเป้าลดยอดเสียชีวิตเป็นศูนย์หรือ Zero- COVID Death ได้ไหม?
จีนตั้งเป้าหมาย Zero-COVID หรือ COVID-0 ยอดติดเชื้อเป็นศูนย์คือไม่มีคนติดเลย ซึ่งเริ่มจะใกล้เคียงความจริง เมื่อราวเดือนตุลาคม ที่ยอดผู้ติดเชื้อลดลงเรื่อยๆโดยไม่มีผู้เสียชีวิต
ทำให้ทางการจีนผ่อนคลายมาตรการเข้มงวดในการป้องกันลง โดยเฉพาะการเดินทางระหว่างเมืองและระหว่างประเทศ
แต่จะเป็นด้วยการผ่อนคลายมาตรการเข้มงวด และการเปิดให้ประชาชนสามารถประกอบกิจกรรมตามประเพณีได้หรือไม่ ที่ทำให้ไวรัสกลับมาแพร่ระลอกใหม่ด้วยสายพันธุ์ใหม่จนยอดผู้ติดเชื่อพุ่งพรวดพราดหลายเท่าตัว จากระดับพันต้นๆเป็นหมื่นและหลายๆหมื่น
จากยอดคนตายเป็นศูนย์สัปดาห์สุดท้ายของเดือนที่แล้ว มีคนตายเป็นคนแรกนับแต่เดือนเมษายนเป็นต้นมา
ทางการจีนจึงกลับมาใช้มาตรการเข้มงวดเข้มข้นอีกครั้ง เพราะเมืองใหญ่ๆประชากรหนาแน่นมียอดติดเชื้อพุ่งสูงจนถึงกับต้องใช้มาตรการปิดเมืองทำให้ประชาชนไม่พอใจเพราะมีการปิดโรงงานเดือดร้อนกันไปทั่วถึงกับเดินขบวนประท้วงทั่วประเทศ
นอกจากจีนแล้ว การผ่อนคลายกฎเหล็กควบคุมโควิดระบาดที่ทำให้เกิดการระบาดขยายตัวก็คือสหรัฐฯ
หลังเทศกาลขอบคุณพระเจ้าสัปดาห์ที่แล้วมีผู้ติดเชื้อเพิ่มถึง 11.4% คนตาย 34 คน รัฐฟลอริดาครองแชมป์ติดเชื้อรายใหม่ 18,761 คน ขยายจากเดิมเกือบเท่าตัว
นี่คือตัวอย่างของการผ่อนคลายและการเข้าร่วมกิจกรรมทางสังคมในเทศกาลต่างๆ
คริสต์มาสและปีใหม่ยังรออยู่ ยังจะมีคนป่วย คนตายเพิ่มขึ้นอีกมากน้อยแค่ไหนไม่อาจคาดเดาได้ แต่ที่รู้แน่ก็คือเพิ่มขึ้นแน่
นอกจากโควิด -19 สายพันธุ์ย่อยของโอไมครอนแล้ว ยังซ้ำเติมด้วยไข้หวัดใหญ่และโรคติดเชื้อไวรัสทางเดินหายใจ (RSV) กลายเป็น triple pandemic การระบาดสามไวรัส
นับเป็นบทเรียนที่ดีที่ไทยควรจะนำมาศึกษาเพื่อป้องกันการแพร่ระบาดที่เริ่มขยายวงกว้างขึ้นหลังจากยกเลิกกฎเหล็กสวมแมสก์
ไวรัสโควิด-19 คงจะอยู่คู่โลกอีกนาน จนกลายเป็นโรคประจำถิ่นประจำฤดูแบบไข้หวัดใหญ่ (seasonal flu) ที่ขณะนี้กลับมาระบาดรุนแรงตามฤดูกาลในประเทศเขตหนาว
แม้จะมีข่าวดีว่า มีการค้นพบวัคซีนตัวใหม่ 2 ตัวที่ต้านโอไมครอน ล่องหนได้ เป็นของไฟเซอร์ ซึ่งอย.สหรัฐอนุมัติแล้ว
แต่ก็ยังไม่สามารถบอกได้ว่าไวรัสจะกลายพันธุ์ได้อนุพันธุ์ใหม่ที่สามารถหลบหลีกวัคซีนและภูมิต้าน ( antibody) จนต้องเรียกมันว่าโอไมครอนล่องหน (Stealth Omicron) ได้อีก
สิ่งที่น่าตกใจก็คือนักวิจัยได้ทดลองสร้างไวรัสกลายพันธุ์เลียนแบบธรรมชาติ พบว่าได้ไวรัสอนุพันธุ์ใหม่ที่ทั้งติดเชื้อง่าย หลบหลีกภูมิต้านได้เก่งและบางสายอนุพันธุ์ยังมีฤทธิ์ร้ายกาจไม่ต่างจากสายพันธุ์เดลตา
อย่าลืมว่าโควิด -19 นี้สืบเชื้อสายกลายพันธุ์มาจากไวรัสซาร์สกับเมอร์ส ที่แพร่ระบาดเว้นระยะกันครั้งละ 8-10 ปีมาแล้ว แต่ไม่รุนแรงและไม่อยู่ยาวอย่างโควิด-19 นี้
จึงต้องทำใจไว้ว่า เรายังต้องอยู่กับมันอีกนาน และต้องทำตัวให้อยู่กับมันให้ได้
เรื่องติดเชื้อนั้น ก็คงหลีกเลี่ยงไม่พ้น และคงจะตั้งเป้า Zero-COVID แบบจีนไม่ได้
แต่เรื่องตายนั้น ต้องหาวิธีป้องกัน อย่างน้อยก็ให้เป็นแบบไข้หวัดใหญ่ ที่มีป่วยแต่ไม่มีตาย
โจทย์วันนี้คือ จะทำอย่างไรถึงจะทำให้ยอดผู้เสียชีวิตจากโควิดวันละสิบกว่าคนเหลือเป็นศูนย์ ?